รู้จัก 16 ต้นไม้ ปลูกง่าย คลายร้อน ช่วยให้บ้านร่มเย็น

แม้จะล่วงเข้าสู่เดือนพฤษภาคม แต่ความร้อนยังคงอบอวลประเทศไทย เรียกว่าร้อนจริง ร้อนจัง ร้อนอย่างยาวนาน 

หากว่ากันตามหลักการวิทยาศาสตร์ พื้นฐานการคลายความร้อนประการหนึ่ง นั่นคือ การปลูกต้นไม้ ด้วยคุณสมบัติช่วยดูดซับความร้อนจากแสงแดด รวมทั้งมีลักษณะทางกายภาพที่แผ่กิ่งก้านใบ ช่วยบดบังแสงแดดได้ในคราวเดียวกัน 

Thai PBS ชวนรู้จัก 16 พรรณไม้ ไม่ว่าจะปลูกวันนี้ หรือปลูกวันหน้า รับรองได้ว่า ต้นไม้เหล่านี้ ช่วยบังแสงแดด สามารถ “ลดร้อนที่ริมรั้วบ้าน” ของคุณได้

ชบา

ชบา เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง มีความสูงได้ถึง 4 เมตร ได้รับฉายาว่า เป็นราชินีแห่งดอกไม้เมืองร้อน ด้วยรูปดอกที่มีหลายชนิด แตกต่างกันไปตามสายพันธุ์ มีทั้งดอกเล็กและดอกใหญ่ และมีสีสันหลากหลาย อาทิ สีชมพู แดง แสด ขาว เหลือง ม่วง ช่วยทำให้บ้านมีสีสัน และร่มเย็น

วาสนา

ต้นวาสนา จัดเป็นไม้หอม ลำต้นมีขนาดเล็กไปจนถึงกลาง สูงตั้งแต่ 1-10 เมตร ใบมีลักษณะเรียวยาว สีเขียวอ่อนไปจนถึงเข้ม วาสนาเป็นต้นไม้ที่ออกดอกยาก ส่วนใหญ่จะออกดอกในช่วงฤดูหนาว ลักษณะดอกเป็นชั้นซ้อนกันเป็นช่อ นิยมปลูกต้นวาสนาทั้งในบ้านและบริเวณหน้าบ้าน เป็นหนึ่งในไม้มงคลที่ชื่อมีความหมายดี

ลีลาวดี

ลีลาวดี มีชื่อเรียกอีกอย่างว่า ต้นลั่นทม เป็นไม้ดอกชนิดยืนต้นที่มีถิ่นกำเนิดในอเมริกากลาง และอเมริกาใต้ ออกดอกตลอดปี และให้สีสันสวยงาม ทั้งขาว เหลืองอ่อน ชมพู แดง เลี้ยงง่าย นิบมปลูกไว้บริเวณหน้าบ้าน

โมก

ต้นโมก เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีลำต้นสูง 1-3 เมตร โมกมีใบขนาดเล็ก และมีดอกเป็นช่อสีขาว มักส่งกลิ่นหอมตอนเย็น หากเป็นดอกชั้นเดียวเรียกว่า โมกลา แต่หากมีกลีบดอกหลายชั้นจะเรียกว่า โมกซ้อน ออกดอกได้ตลอดทั้งปี กิ่งก้านสามารถแตกออกได้รอบด้านของลำต้น นิยมปลูกไว้เพื่อความสวยงาม และสร้างความสดชื่น

เข็ม

เข็ม เป็นพรรณไม้ที่พบเห็นได้ตามบ้านเรือนคนไทย ด้วยความที่ปลูกง่าย และดอกมีสีสันสวยงาม คุณลักษณะของเข็ม เป็นต้นไม้ทรงพุ่มขนาดเล็กจนถึงขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 3-5  เมตร ลักษณะใบมีขนาดและรูปร่างแตกต่างกัน ออกดอกเป็นช่อ มีกลีบประมาณ 4-5 กลีบ และมีสีสันสวยงาม ทั้งแดง ชมพู หรือส้ม

เหลืองปรีดียาธร

อีกหนึ่งพรรณไม้ประจำฤดูร้อน นั่นคือ ต้นเหลืองปรีดียาธร ความโดดเด่นอยู่ที่ดอกสีเหลืองสดใส โดยปกติเหลืองปรีดียาธรจะออกดอกในช่วงเดือนกุมภาพันธ์-เมษายน ลักษณะดอกเป็นช่อกระจุกสีเหลือง ต้นสูงได้ราว 8-10 เมตร นิยมนำมาปลูกไว้บริเวณหน้าบ้าน หรือริมรั้ว เพิ่มความสดชื่นให้กับบ้าน 

ปีบ

ปีบ เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ความสูงประมาณ 5-10 เมตร เดิมทีพบได้มากตามป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้งทางภาคเหนือ ภาคตะวันตก และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ใบของปีบมีลักษณะเป็นเอกลักษณ์ รูปร่างคล้ายรูปหอกแกมรูปไข่ ปลายใบเรียวแหลม ฐานใบเป็นรูปลิ่ม ส่วนดอกปีบมีกลิ่นหอม และมักออกช่วงเดือนพฤศจิกายน-พฤษภาคม นอกจากนิยมปลูกเพื่อให้ร่มเงา ยังนำมาสกัดเป็นยาสมุนไพรอีกด้วย

โกสน

อีกหนึ่งพรรณไม้ที่คุ้นเคย และพบได้บ่อยตามบ้านเรือนคนไทย แต่ถิ่นกำเนิดของต้นโกสน มาจากประเทศอินโดนีเซีย มาเลเซีย และออสเตรเลีย ต้นโกสนมีลักษณะลำต้นตั้งตรง สูงได้ถึง 2-5 เมตร ใบมีทั้งแบบกลม แบบเรียวยาว ใบแฉก ใบขดเป็นเกลียว จุดเด่นอีกประการของโกสน นั่นคือ มีสีสันที่หลากหลาย เช่น เหลือง เขียว ม่วง ส้ม ชมพู แดง ขาว คละกันไป

ไผ่

เป็นพรรณไม้ที่นิยมปลูกกันมาก โดยเฉพาะบริเวณริมรั้วบ้าน เนื่องจากลำต้นและกิ่งก้านของไผ่ช่วยบังแสงแดด รวมถึงลักษณะรูปร่างที่ตั้งตรงสวย จนกลายเป็นต้นไม้ที่นิยมมาตกแต่งบ้าน ธรรมชาติของไผ่มักขึ้นรวมกันเป็นกอใหญ่ แตกกิ่งก้านสาขาจากใต้ดิน พบได้มากในประเทศเขตร้อนและเขตอุ่น ทั่วโลกมีไผ่อยู่ประมาณ 90 สกุล หรือมีมากกว่า 1,000 ชนิด

เฟื่องฟ้า

ต้นเฟื่องฟ้า มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Bougainvillea เป็นไม้ยืนต้นประเภทพุ่มกึ่งเลื้อย ส่วนจุดเด่นที่เป็นที่จดจำ คือ สีของดอก ที่มีหลายสี เช่น ม่วง แดง ชมพู ส้ม ฟ้า เหลือง ทำให้มีความสวยงามสะดุดตา โดยเฉพาะเมื่อปลูกไว้บริเวณรอบตัวบ้าน ช่วยให้บ้านมีสีสัน ด้วยลักษณะทรงพุ่ม ยังช่วยบังแสงแดด แถมเฟื่องฟ้ายังเป็นพรรณไม้ที่ปลูกง่าย และมีอายุยืนอีกด้วย

ชมพูพันธุ์ทิพย์

ช่วงต้นปี (มกราคม-เมษายน) เรามักได้เห็นชมพูพันธุ์ทิพย์ ออกดอกสีชมพูสวยงาม นี่เป็นจุดเด่นของพรรณไม้ที่ผู้คนจดจำได้เป็นอย่างดี ตามธรรมชาติ ชมพูพันธุ์ทิพย์ เป็นไม้ขนาดกลาง สูงได้กว่า 8-25 เมตร ดอกมีสีชมพูอ่อน เมื่อบานเต็มที่จะมีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 3 ซม. เป็นต้นไม้ที่โตเร็ว แผ่กิ่งก้าน และให้ความร่มรื่น

ราชพฤกษ์

ราชพฤกษ์ ได้รับการยกย่องให้เป็น ดอกไม้ประจำชาติไทย จุดเด่นคือ ดอกที่มีสีเหลืองอร่าม พบเห็นได้ตามท้องถนนทั่วไป นอกจากจะมีสีสันสดใส สวยงาม ยังช่วยให้ความร่มรื่น ราชพฤกษ์มีความสูงได้ถึง 20 เมตร โดยธรรมชาติของราชพฤกษ์เป็นต้นไม้ที่ชอบแดดจัด และโตเร็วหากอยู่ในที่กลางแจ้ง จึงเหมาะแก่การปลูกไว้ริมรั้ว หรือบริเวณสวนของบ้าน

ประดู่

ประดู่ เป็นพรรณไม้ที่มีลำต้นสูง ซึ่งสูงได้ราว 20 เมตร ลักษณะใบมีความหนา ยาวประมาณ 2-3 นิ้ว กว้างประมาณ 1-2 นิ้ว ช่วยป้องกันแสงแดด ประดู่ เป็นไม้ที่มีความแข็งแรง ป้องกันลม และช่วยคลุมดิน รวมทั้งให้ความร่มเย็น ชุ่มชื้น

หูกระจง

หูกระจง ได้ชื่อว่าเป็นพรรณไม้ที่มีทรงพุ่มแตกกิ่งเป็นชั้น ๆ สวยงาม จนมีชื่อเรียกอีกอย่างว่า แผ่บารมี เจริญเติบโตเร็ว มีความสูงได้ถึง 20 เมตร เมื่อเติบโตเต็มที่ จะแผ่กิ่งก้านให้ร่มเงา คนไทยเชื่อว่าการปลูกต้นหูกระจงไว้บริเวณรอบบ้าน ช่วยเสริมบารมีให้แก่ตัวผู้ปลูก หรือสมาชิกในบ้าน ให้มีความเจริญก้าวหน้า

จำปี

เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลาง มีจุดเด่นอยู่ที่ดอกสีขาวคล้ายกับสีงาช้าง ลักษณะของดอกมีกลีบซ้อนกันอยู่ 8-10 กลีบ แถมดอกจำปียังออกดอกได้ตลอดทั้งปี เป็นพรรณไม้ที่โตง่าย และชอบแสงแดด นิยมปลูกกลางแจ้ง แต่แนะนำให้ปลูกห่างจากต้นไม้อื่นประมาณ 5 เมตร เพื่อให้ต้นเติบโตและแผ่กิ่งก้านได้เต็มที่

จำปา

จำปา เป็นพรรณไม้ที่คล้ายกับจำปี จนมีความเข้าใจผิดคิดว่าเป็นต้นไม้พันธุ์เดียวกัน แต่อันที่จริง จำปาแตกต่างจากจำปี จำปามีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre var. champaca ส่วนจำปีมีชื่อว่า Magnolia x alba (DC.) Figlar จำปามีดอกสีเหลืองเข้ม และมีกลีบดอกชั้นนอกยาวกว่ากลีบดอกชั้นใน ซึ่งต่างจากดอกจำปี ทั้งจำปาและจำปี มีความสูงได้กว่า 15 เมตร ช่วยให้ร่มเงาได้เป็นอย่างดี

พรรณไม้ทั้ง 16 ชนิด ถือเป็นพรรณไม้ที่โตง่าย และมีอายุยืน ลงทุนปลูกครั้งเดียว ช่วยให้ทั้งความร่มรื่น และความสวยงามกับบ้านไปนานหลายสิบปี

อ้างอิง

-สารานุกรมพืชในประเทศไทย กลุ่มงานพฤกษศาสตร์ป่าไม้ กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช

ดูคอนเทนต์ที่เกี่ยวข้องอื่นๆ

-ระบายเมืองให้มีชีวิต ด้วยสีสันดอกไม้ฤดูร้อน