ภารกิจ PRIME-1 ที่เดินทางไปลงจอดบนดวงจันทร์กับยาน Athena ในภารกิจ IM-2 แม้ว่ายานจะล้มบนพื้นผิวดวงจันทร์อย่างไม่เป็นท่า แต่ NASA ได้ประกาศว่าอุปกรณ์วิทยาศาสตร์ของภารกิจสามารถทำงานได้ตามที่ออกแบบไว้

ภาพถ่ายของยาน Athena ที่ล้มตะแคงบนพื้นดวงจันทร์หลังจากการลงจอด

ภารกิจ PRIME-1 (Polar Resources Ice Mining Experiment 1 หรือ ภารกิจทดสอบการขุดเจาะน้ำแข็งจากพื้นผิวขั้วโลกของดวงจันทร์) เป็นภารกิจทดสอบอุปกรณ์วิทยาศาสตร์สำหรับขุดเจาะและสำรวจพื้นผิวดวงจันทร์ทั้งหมดสองตัว ได้แก่ เครื่องเจาะที่เรียกว่า TRIDENT (The Regolith and Ice Drill for Exploring New Terrain หรือเครื่องเจาะเรโกลิธและน้ำแข็งเพื่อสำรวจภูมิประเทศใหม่) ซึ่งออกแบบมาเพื่อขุดนำดินจากใต้พื้นดวงจันทร์ขึ้นมายังพื้นผิว และเครื่องตรวจวัดมวลสาร MSOLO (Mass Spectrometer Observing Lunar Operations หรือแมสสเปกโตรมิเตอร์สำหรับตรวจวัดไอระเหยจากพื้นผิวดวงจันทร์) เพื่อศึกษาดินจากการขุดเจาะของ TRIDENT เพื่อหาก๊าซที่อาจช่วยสร้างเชื้อเพลิงหรือออกซิเจนสำหรับหายใจให้กับนักบินอวกาศ ซึ่งภารกิจนี้มันได้ไปกับยานลงจอดอะเธน่า (Athena) ของบริษัท Intuitive Machines ในภารกิจ IM-2 ที่ไปลงจอดบนพื้นผิวของดวงจันทร์เมื่อวันที่ 6 มีนาคม 2025 เพียงแต่การลงจอดในครั้งนี้ยานลงจอดล้มลงจนอยู่ในท่าตะแคงกับพื้น

การที่ยานลงจอดนอนหงายกับพื้นทำให้อุปกรณ์วิทยาศาสตร์ต่าง ๆ ไม่สามารถทำงานได้ตามที่ออกแบบเอาไว้ รวมถึงตัวยานก็จะมีอายุการใช้งานที่สั้นกว่าที่ออกแบบไว้เพราะว่ายานไม่สามารถผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย์ได้เพียงพอ ภารกิจ PRIME-1 ของ NASA ก็ได้รับผลกระทบจากการล้มของยาน Athena ด้วยเช่นกัน ทำให้มันไม่สามารถปฏิบัติภารกิจได้ตามที่ออกแบบไว้

ภาพถ่ายของ MSOLO อุปกรณ์ในภารกิจ PRIME-1 ขณะทำการประกอบ

ถึงกระนั้นเมื่อมันไปถึงดวงจันทร์ได้แล้ววิศวกรจึงได้เปิดให้มันทำงานตามคำสั่ง อุปกรณ์ TRIDENT ได้ทำการหมุนสว่านและยืดสว่านออกไปตามคำสั่ง ซึ่งสามารถกระแทกและตอกชั้นหินตามคำสั่งที่เขียนไว้ได้ ส่วน MSOLO ก็สามารถตรวจวัดก๊าซที่เกิดขึ้นรอบ ๆ หัว TRIDENT ซึ่งจากการ Athena ล้มตะแคงอยู่ก็ทำให้ไม่สามารถตรวจวัดคุณสมบัติของดินได้ แต่ถึงอย่างนั้นตัว MSOLO ก็ทำงานได้อย่างสมบูรณ์โดยตรวจพบก๊าซที่เกิดขึ้นจากเชื้อเพลิงของยานอวกาศและไอน้ำที่เกิดจากการคายก๊าซ (Outgassing) จากผิวของยานลอยอยู่รอบบริเวณ

ภารกิจนี้ออกแบบให้ทำงานทั้งหมด 10 วันบนดวงจันทร์ แต่จากการล้มตะแคงของ Athena ทำให้มันทำงานจริงได้เพียง 10 ชั่วโมงเท่านั้น แต่ตลอดระยะเวลา 10 ชั่วโมงที่มันทำงานก็เป็นเครื่องพิสูจน์แล้วว่าเครื่องมือ TRIDENT และ MSOLO สามารถใช้งานได้จริงบนดวงจันทร์

ภารกิจ IM-2 นั้นสิ้นสุดภารกิจในวันที่ 7 มีนาคม 2025 เนื่องจากการขาดแคลนพลังงานไฟฟ้า ถึงกระนั้นข้อมูลของ PRIME-1 ได้ส่งกลับมามีขนาดมากถึง 6.6 GB ซึ่งนับว่าเป็นข้อมูลที่ใหญ่มากและคาดว่าจะเป็นประโยชน์กับการออกแบบภารกิจสำหรับการขุดหาแหล่งแร่ที่สำคัญบนดวงจันทร์ในอนาคตได้อย่างดีเยี่ยม

เรียบเรียงโดย จิรสิน อัศวกุล
พิสูจน์อักษร ศุภกิจ พัฒนพิฑูรย์

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

ที่มาข้อมูล : NASA

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

NASA ยันเครื่องมือขุดเจาะพื้นผิวดวงจันทร์ใช้งานได้จริงแม้ยานลงจอดจะนอนตะแคง