กล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมัน (Nancy Grace Roman Space Telescope) ประกอบเสร็จสมบูรณ์แล้ว ซึ่งเร็วกว่ากำหนดมาก คาดว่าจะส่งขึ้นสู่อวกาศได้เร็วสุดคือไตรมาสสามของปี 2026

ภาพวาดของกล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมัน ภาพจาก NASA

แนนซี เกรซ โรมัน เป็นกล้องโทรทรรศน์อวกาศในย่านแสงที่ตามองเห็น มีกระจกปฐมภูมิขนาด 2.4 เมตรเท่ากับกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล แต่มันไม่ได้ถูกออกแบบให้มีมุมมองที่แคบเหมือนกับกล้องฮับเบิล กลับกัน มันถูกออกแบบเพื่อสำรวจอวกาศด้วยมุมมองที่กว้างมาก สำหรับถ่ายภาพจักรวาลได้ครอบคลุมอย่างรวดเร็ว มีจุดประสงค์ใช้ในการศึกษาสํามะโนประชากรดาวฤกษ์ หลุมดำ และสสารมืด ซึ่งลักษณะการใช้งานและเป้าหมายทางการศึกษานั้นคล้ายคลึงกับกล้องโทรทรรศน์อวกาศยูคลิดของ ESA ที่เริ่มปฏิบัติงานไปก่อนหน้านี้แล้ว

ภาพถ่ายท้องฟ้าหนึ่งภาพจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศโรมันจะกินพื้นที่มากกว่าพระจันทร์เต็มดวงบนท้องฟ้าเสียอีก ขณะที่กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลจะกินพื้นที่เพียงหนึ่งในสิบของดวงจันทร์เท่านั้น อีกทั้งภายในกล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมันยังมีเซนเซอร์กล้องถ่ายภาพที่มีขนาด 288 ล้านพิกเซลที่จะช่วยให้กล้องโรมันเก็บข้อมูลท้องฟ้าทั้งหมดได้รวดเร็วกว่ากล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลหลายร้อยเท่า คาดการณ์กันว่ากล้องโรมันจะสามารถสร้างข้อมูลได้มากถึง 20,000 เทระไบต์ (20 เพตะไบต์) ตลอดระยะเวลาห้าปีของภารกิจหลัก

ภาพการประกอบของกล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมันเมื่อประกอบเสร็จสิ้นแล้ว ภาพจาก NASA

นอกจากนี้ เมื่อรวมกับอุปกรณ์โคโรนากราฟรูปแบบใหม่ที่จะบังแสงของพื้นผิวดาวฤกษ์ห่างไกลได้เพื่อที่จะสามารถศึกษาดาวฤกษ์และบริเวณโดยรอบของดาวฤกษ์ได้ง่ายมากขึ้น ก็จะช่วยทำให้ตามหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะได้ง่ายมากขึ้น

แม้ว่ากระบวนการประกอบจะเสร็จสิ้นสมบูรณ์ แต่ก่อนที่จะส่งไปยังฐานปล่อยจรวด ตัวกล้องโรมันจะต้องเข้าสู่ระยะการทดสอบขั้นสุดท้ายที่เข้มงวดและครอบคลุม การทดสอบเหล่านี้รวมถึงการจำลองแรงสั่นสะเทือนและเสียงรบกวนขณะปล่อยจรวด และการทดสอบในห้องสุญญากาศอุณหภูมิต่ำ (Thermal Vacuum Chamber) เพื่อจำลองสภาพแวดล้อมในอวกาศ เพื่อให้มั่นใจว่าระบบอิเล็กทรอนิกส์และทัศนูปกรณ์ที่มีความละเอียดอ่อนจะทำงานได้ในอวกาศ จากนั้นกล้องโรมันจะย้ายไปที่ศูนย์อวกาศเคนเนดีในช่วงไตรมาสสามของปี และมีกำหนดปล่อยในช่วงไตรมาสที่สี่หรือช่วงฤดูใบไม้ร่วงของสหรัฐอเมริกาของปี 2026

กระจกปฐมภูมิขนาด 2.4 เมตรของกล้องโทรทรรศน์อวกาศแนนซี เกรซ โรมัน ที่มีขนาดทัดเทียมกับกล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิล ภาพจาก NASA

NASA ได้ประกาศว่าจะปล่อยข้อมูลที่ได้จากกล้องโทรทรรศน์อวกาศโรมันออกสู่สาธารณะโดยทันทีโดยไม่มีระยะเวลาการถือครองสิทธิ์ ทั้งหมดเพื่อให้นักวิทยาศาสตร์ทั่วโลกสามารถเข้าถึงและนำข้อมูลไปวิเคราะห์ได้พร้อมกัน ซึ่งจะช่วยเร่งกระบวนการค้นพบทางดาราศาสตร์ให้รวดเร็วยิ่งขึ้น

การสร้างกล้องโทรทรรศน์อวกาศโรมันไม่เพียงแต่เป็นการสร้างเครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ แต่ยังเป็นการสานต่อปณิธานของ ดร.แนนซี เกรซ โรมัน นักดาราศาสตร์หญิงคนแรกของนาซา ผู้บุกเบิกแนวคิดการส่งกล้องโทรทรรศน์ขึ้นสู่อวกาศ ทีมวิจัยของ NASA คาดการณ์ว่าในช่วงห้าปีแรกของภารกิจ กล้องตัวนี้จะส่องสำรวจดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะได้นับแสนดวง ดาวฤกษ์หลายร้อยล้านดวง และดาราจักรอีกนับพันล้านแห่ง ซึ่งจะเป็นคลังข้อมูลมหาศาลสำหรับการไขความลับของจักรวาลในอีกหลายทศวรรษข้างหน้า

เรียบเรียงโดย จิรสิน อัศวกุล
พิสูจน์อักษร ศุภกิจ พัฒนพิฑูรย์

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

ที่มาข้อมูล : NASA

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

กล้องฯ แนนซี เกรซ โรมัน ประกอบเสร็จสมบูรณ์ พร้อมเตรียมการปล่อยสู่อวกาศเร็วกว่ากำหนด