จาก “Thailand Junior Water Prize” สู่ “Stockholm Junior Water Prize” การประกวดนวัตกรรมด้านการ "อนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ"ที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก

ในปัจจุบันโลกกำลังเผชิญปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ โดยพบว่าอุณหภูมิเฉลี่ยโลกมีแนวโน้มสูงขึ้น ประกอบกับการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากร ทำให้ “ทรัพยากรน้ำ” จะกลายเป็นปัญหาสำคัญที่อาจจะเกิดการต่อสู้เพื่อแย่งชิงแหล่งน้ำในอนาคต รวมไปถึงปัญหาจากความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อม ยิ่งจะก่อให้เกิดวิกฤตการขาดแคลนแหล่งน้ำสะอาด ทุกคนบนโลกใบนี้ จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนในการร่วมกันดูแล และอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำ

ดังนั้น จึงก่อให้เกิดพิธีมอบรางวัล Stockholm Junior Water Prize ซึ่งจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี ตั้งแต่ปี 1997 ที่ประเทศสวีเดน โดยเป็นเวทีการแข่งขันสำหรับนักเรียน-นักศึกษา ที่มีอายุ 15-20 ปี ที่ได้พัฒนาโครงการวิจัยที่สามารถช่วยแก้ปัญหาความท้าทายด้านน้ำที่สำคัญได้

โดยในแต่ละปีนั้น มีผู้เข้าร่วมส่งผลงานเข้าประกวดนับพันราย จากกว่า 40 ประเทศ โดยมีเจ้าหญิงวิกตอเรีย มกุฎราชกุมารีแห่งสวีเดน ทรงเป็นประธานมอบรางวัลในการประกวดด้วย จนกลายเป็นส่วนหนึ่งของ SIWI (Stockholm International Water Institute) World Water Week ซึ่งนับว่าเป็นการจัดงานเกี่ยวกับน้ำที่ทรงอิทธิพลมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก

อย่างไรก็ตาม ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าแนวคิดมากมายที่เริ่มต้นจากโครงการ Stockholm Junior Water Prize เป็นนวัตกรรมที่สำคัญที่เปลี่ยนแปลงชีวิตของทั้งผู้เข้าร่วมและชุมชน ผู้ชนะก่อนหน้านี้หลายคนได้ประสบความสำเร็จในอาชีพการงานที่เกี่ยวข้องกับทรัพยากรน้ำ โดยบุคคลเหล่านี้ รับรองว่าการแข่งขันดังกล่าวนั้น จะช่วยจุดประกายความสนใจในวิทยาศาสตร์และมีอิทธิพลต่อการเลือกอาชีพของบรรดาเยาวชนที่เข้าร่วมได้

ขณะเดียวกันในประเทศไทย ได้มีการก่อตั้งโครงการ GLOBE ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) ได้ลงนามข้อตกลงกับ Stockholm International Water Institute (SIWI) ผู้จัดงาน Stockholm Junior Water Prize (SJWP) เพื่อทำหน้าที่เป็น National Organizer ประจำประเทศไทย เพื่อส่งผู้ชนะเลิศจากการประกวด Thailand Junior Water Prize (TJWP) เข้าร่วมการประกวด SJWP ของทุกปี ซึ่งในปีนี้ได้จัดให้มีการประกวด TJWP ในเยาวชนที่กำลังศึกษาในระดับมัธยมศึกษาทั่วประเทศ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2555 จนถึงปัจจุบัน

เพื่อส่งเสริมให้เยาวชนของชาติได้เรียนรู้ และตระหนักถึงความสำคัญในการดูแลและอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำผ่านการสร้างสิ่งประดิษฐ์หรือนวัตกรรมใหม่จากการบูรณาการความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ เทคโนโลยี และวิศวกรรม รวมทั้งความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ และทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ผ่านการทำงานวิจัย หรือสร้างสิ่งประดิษฐ์ หรือนวัตกร โดยที่ผ่านมามีเยาวชนไทยได้ขึ้นไปเฉิดฉายบนเวที Stockholm Junior Water Prize มาแล้วหลายทีม และได้รับรางวัลชนะเลิศด้วย

สำหรับผู้ที่สนใจและเห็นว่ามีไอเดียดี ๆ และอยากจะมีโอกาสไปโชว์นานาชาติ Thailand Junior Water Prize (TJWP) 2024 เปิดรับสมัครเยาวชนอายุ 15-19 ปี ส่งผลงานวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ที่เป็นสิ่งประดิษฐ์/ต้นแบบ/แบบจำลอง ภายใต้แนวคิด “นวัตกรรมการอนุรักษ์น้ำสู่ความยั่งยืน” (Water Conservation Innovation toward Sustainability) ซึ่งปีนี้ให้ความสำคัญเกี่ยวกับ “Bridging Borders: Water for a peaceful and sustainable future”

โดยผลงานที่ส่งเข้าประกวดจะต้องมีผลลัพธ์ขั้นพื้นฐาน คือ ต้องเป็นนวัตกรรมที่เป็นสิ่งประดิษฐ์/แบบจำลอง/ต้นแบบ (ศึกษารายละเอียดดังภาคผนวก ก) ซึ่งเป็นการแสดงผลพิสูจน์แนวคิดการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ

ทั้งนี้ อาจจะเป็นการประยุกต์แนวคิดที่มีอยู่แล้วหรือคิดค้นขึ้นมาใหม่ และสิ่งสำคัญจะต้องไม่ลอกเลียนแนวความคิดของผู้อื่นมาทั้งหมด โดยผลงานที่ส่งเข้าประกวดจะต้องไม่เป็นผลงานที่เคยได้รับรางวัลจากการประกวดในลักษณะเดียวกันนี้ในเวทีระดับประเทศ

ที่สำคัญ ผู้ชนะเลิศการประกวด Thailand Junior Water Prize (TJWP) 2024 จะได้เข้าร่วมการประกวด Stockholm Junior Water Prize ณ ราชอาณาจักรสวีเดน ในเดือนสิงหาคม 2567 ด้วย

ลักษณะงานวิจัยที่ส่งเข้าประกวด

1. เป็นโครงการศึกษา/วิจัย ที่แสดงออกถึงนวัตกรรมในด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน เพื่อเป็นการรักษาหรือแก้ปัญหาในเรื่องคุณภาพน้ำและสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวข้อง และพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับสังคมในระดับครัวเรือน ระดับชุมชน ระดับประเทศ หรือระดับโลก

2. เป็นโครงการศึกษา/วิจัย ที่ต้องไม่ลอกเลียนแบบหรือนำเอาผลงานจากการศึกษาหรือการดำเนินการของตนเองและผู้อื่นมาส่งเข้าประกวด หากนำความคิดหรือผลงานตนเองและผู้อื่นมาดำเนินการ (ให้ระบุเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ลงในหัวข้อ “การพัฒนาต่อยอด” (หน้า 14) ของรายงานวิจัยให้เห็นชัดเจน) โดยในโครงการศึกษา/วิจัย ต้องระบุ
• สรุปรายละเอียดเนื้อหาผลงานเดิม
• จุดที่มีการปรับปรุงพัฒนาต่อยอดไปจากโครงการเดิมอย่างละเอียด
• ประมาณการร้อยละของผลงานที่ต่อยอด (อย่างน้อย ร้อยละ 60 จากผลงานเดิม)

3. โครงการศึกษา/วิจัยนั้น ๆ จะต้องไม่เคยได้รับรางวัลใด ๆ ในการประกวดทั้งในระดับประเทศหรือต่างประเทศมาก่อน ไม่ว่ามูลค่ารางวัลที่ได้รับมาจะมีมูลค่าเท่าใดก็ตาม หรืออยู่ระหว่างการเข้าร่วมในเวทีอื่น ๆ

วิธีการสมัคร

1. ดาวน์โหลดคู่มือการประกวด แบบฟอร์มใบสมัคร และหนังสือยินยอมให้ใช้และเปิดเผยข้อมูลส่วนบุคคล TJWP2024 ได้ที่ https://drive.google.com/drive/folders/1egubarO8BwOqAOSxDsSpToyimjJicCWJ

2. ส่งใบสมัครการประกวด Thailand Junior Water Prize (TJWP) 2024 (ครูมือการประกวด ภาคผนวก ข) ได้ที่ E-mail: tjwp@proj.ipst.ac.th พร้อมทั้งลงทะเบียนการสมัครออนไลน์ ได้ที่ https://shorturl.at/opZ27

3. ส่งเอกสารประกอบการสมัครทั้งหมด (รายละเอียดดัง TJWP 2024 Check list) ภายในวันที่ 1 มีนาคม 2567

รายละเอียดเพิ่มเติม ศึกษาได้ที่ http://globethailand.ipst.ac.th/news_detail.php?nv=125

ภาพและข้อมูลจาก โครงการ GLOBE สสวท.

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

Thailand Junior Water Prize ก้าวแรกเด็กไทยสู่เวทีระดับโลก