งานวิจัยพบว่าการเคาะเบา ๆ ที่รังผึ้ง สามารถบ่งบอกความแข็งแรงของสุขภาพผึ้งได้ โดยไม่เป็นการรบกวนผึ้ง และไม่ต้องเสี่ยงโดนผึ้งต่อยให้เจ็บตัว

จากการสำรวจข้อมูลพบว่ามีผู้เลี้ยงผึ้งประมาณ 115,000 ถึง 125,000 คน ในสหรัฐอเมริกาซึ่งส่วนใหญ่เลี้ยงผึ้งเป็นงานอดิเรก แต่การดูแลรังผึ้งไม่ใช่เรื่องง่าย ต้องมีการตรวจสุขภาพของผึ้ง และประสิทธิภาพการผลิตน้ำผึ้งอย่างสม่ำเสมอ ซึ่งโดยทั่วไปแล้วคนเลี้ยงผึ้งสามารถตรวจเช็กสุขภาพของผึ้งได้โดยการเปิดรังผึ้ง แต่วิธีการนี้ถือเป็นการรบกวนผึ้งซึ่งเสี่ยงทำให้ผึ้งในรังไม่พอใจและเข้าใจว่าต้องการทำอันตรายต่อราชินีที่มีความสำคัญจนต้องออกมาปกป้องและจะเป็นอันตรายต่อคนเลี้ยง

การวิจัยของนักวิจัยมหาวิทยาลัยนอตติงแฮมเทรนต์ (Nottingham Trent University) จากสหราชอาณาจักร พบวิธีการใหม่ที่จะช่วยให้การวัดสุขภาพผึ้งทำได้ง่ายขึ้นและเสี่ยงอันตรายน้อยลง เพียงแค่แตะรังผึ้งเบา ๆ และฟังสัญญาณการตอบสนองโดยรวมของผึ้งก็จะช่วยให้คนเลี้ยงรับรู้ข้อมูลสุขภาพผึ้งได้แล้ว

การแตะเบา ๆ ที่รังผึ้งจะทำให้เกิดปฏิกิริยาเล็ก ๆ ที่วัดได้ เพื่อดูว่าผึ้งอยู่ในสภาพปกติหรือไม่ โดยการแตะเบา ๆ ของนักวิจัย คือ การใช้เครื่องเขย่าแม่เหล็กไฟฟ้าที่ติดอยู่กับผนังด้านนอกของรังส่งการสั่นออกไปแบบสุ่ม ซึ่งขับเคลื่อนโดยคอมพิวเตอร์ที่ให้จังหวะ 0.1 วินาทีที่ 340 Hz การตอบสนองของผึ้งจะถูกบันทึกโดยเครื่องวัดความเร่งที่ฝังอยู่ตรงกลางโครงรัง ซึ่งมีความไวต่อการสั่นสะเทือนของแมลง

ทีมนักวิจัยใช้เวลาเก็บข้อมูลการตอบสนองของผึ้งตลอดทั้งปีพบว่า มีบางช่วงที่ผึ้งให้การตอบสนองไวต่อจังหวะมาก และบางช่วงที่ไม่ไวเลย โดยในช่วงฤดูร้อนที่ผึ้งยุ่งกับการหาอาหารให้ลูก ๆ และดูแลรัง พบว่าเป็นช่วงที่ผึ้งไม่ค่อยสนใจสัญญาณจังหวะที่ส่งไปซึ่งเป็นช่วงที่รังผึ้งมีสุขภาพดี แต่เมื่ออากาศเย็นลง ผึ้งจะเกิดปฏิกิริยาตอบสนองที่รุนแรงแทน ซึ่งการตอบสนองในช่วงฤดูหนาวนักวิจัยระบุว่าผึ้งในรังจะรวมกลุ่มกันเพื่อให้ความอบอุ่น

นักวิจัยคิดว่าความแรงของสัญญาณตอบสนองอาจทำให้ผู้เลี้ยงผึ้งทราบถึงขนาดของรังผึ้ง และหวังว่าการศึกษาของพวกเขาจะนำไปสู่การพัฒนาอุปกรณ์ที่ถ่ายทอดข้อมูลแบบเรียลไทม์ให้กับผู้เลี้ยงผึ้งเกี่ยวกับสุขภาพของรังผึ้ง เพื่อให้สามารถจัดการดูแลได้ดีขึ้น

ที่มาข้อมูล: newatlas, ntu
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

การเช็กสุขภาพผึ้ง เคาะรังฟังสัญญาณ ช่วยให้คนเลี้ยงผึ้งไม่เสี่ยงอันตราย