ทุกครั้งที่มีการประชุมสุดยอดด้านสภาพภูมิอากาศแห่งสหประชาชาติ (COP) ประชาคมโลกต่างจับจ้องไปยังเหล่าผู้นำประเทศและข้อตกลงที่เกิดขึ้น ว่าท้ายที่สุดแล้ว... พวกเขาจะสามารถรวมพลังหาทางออกเพื่อยุติปัญหา Climate Change และเปลี่ยนถ้อยคำบนกระดาษเจรจาให้กลายเป็นการลงมือปฏิบัติจริงได้หรือไม่ ?

เพราะในความเป็นจริง วิกฤตการณ์เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศยังคงทวีความรุนแรงอย่างต่อเนื่อง และไม่มีทีท่าว่าจะชะลอตัวลง

หากย้อนกลับไปตั้งแต่ปี พ.ศ. 2343 หรือยุคปฏิวัติอุตสาหกรรม ตัวแปรสำคัญที่ขับเคลื่อนให้โลกเดินทางมาถึงจุดวิกฤต คือ "กิจกรรมของมนุษย์" โดยเฉพาะการเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลอย่างถ่านหิน น้ำมัน และก๊าซธรรมชาติ

ล่าสุด สำนักข่าว AFP ได้รายงานข้อมูลอ้างอิงจากรายงานของ Oxfam (28 ต.ค. 68) ซึ่งรวบรวมข้อมูลร่วมกับสถาบันสิ่งแวดล้อมสตอกโฮล์ม (SEI) เปรียบเทียบปริมาณการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ในปี 2566 จำแนกตามกลุ่มรายได้ พบความจริงที่ว่า

“กลุ่มคนร่ำรวยที่สุดเพียง 10% ของประชากรโลก ปล่อยก๊าซ CO2 คิดเป็นสัดส่วนเกือบครึ่งหนึ่งของปริมาณก๊าซทั้งหมดที่ประชากรโลกปล่อยออกมา”

และเมื่อเจาะลึกลงไปในรายละเอียดรายงานของ Oxfam ยังชี้ให้เห็นความเหลื่อมล้ำที่น่ากังวล ดังนี้

• นับตั้งแต่ปี 2533 กลุ่มมหาเศรษฐีที่ร่ำรวยที่สุด 1% มีสัดส่วนการปล่อยก๊าซเพิ่มขึ้นถึง 13% ในขณะที่กลุ่มประชากรที่ยากจนที่สุด 50% ของโลก กลับมีสัดส่วนการปล่อยก๊าซลดลง 3%
• กลุ่มคนรวยที่สุด 1% ใช้งบประมาณคาร์บอน (Carbon Budget) มากกว่าคนจนกลุ่ม 50% ถึง 100 เท่า และมากกว่าคนจนที่สุด 10% ของโลกถึง 300 เท่า
• มหาเศรษฐีกลุ่ม 0.1% ปล่อยก๊าซคาร์บอนฯ สูงถึงกว่า 800 กิโลกรัมต่อวัน ซึ่งเป็นน้ำหนักที่เกินกว่ามนุษย์ผู้แข็งแกร่งที่สุดในโลกจะสามารถยกไหว ในทางตรงกันข้าม คนจนครึ่งโลกกลับปล่อยก๊าซเฉลี่ยเพียง 2 กิโลกรัมต่อวันเท่านั้น ซึ่งเป็นน้ำหนักที่แม้แต่เด็กเล็กก็สามารถยกได้

ตัวเลขเหล่านี้ไม่ได้บอกแค่ว่า "ใครปล่อยควันพิษมากกว่ากัน" แต่มันกำลังสะท้อนภาพ “ความเหลื่อมล้ำซ้อนเหลื่อมล้ำ”

ในขณะที่ กลุ่มคนร่ำรวยเสพสุขจากทรัพยากรและปล่อยก๊าซคาร์บอนฯ ออกมามากมาย อีกด้านกลุ่มคนยากจนที่มีสัดส่วนการปล่อยก๊าซคาร์บอนฯ น้อยกว่านั้น กลับต้องเป็นฝ่ายที่เผชิญภัยพิบัติทางธรรมชาติรุนแรงที่สุด

เจาะ DATA ส่องผลกระทบ #ClimateChange ในรูปแบบ DATA Visualization

• "เธอ" ไม่เปลี่ยนแปลง "ร้อนนี้"...จึงเปลี่ยนไป www.thaipbs.or.th/thevisual/dataviz/heatwave
• จะเป็นอย่างไรถ้า "ยุง" อยู่ในอากาศสุดขั้ว www.thaipbs.or.th/thevisual/article/mosquitochange/
• โลกเดือด! "ยุงลาย" กัดดุ - แพร่พันธุ์เร็ว www.thaipbs.or.th/thevisual/dataviz/mosquito
• เทียบปริมาณน้ำฝน โอกาสน้ำท่วมกรุงเทพฯ ซ้ำรอย ปี 54 ? www.thaipbs.or.th/thevisual/multimedia/rainfall/