เฝ้ารอการผลิดอกใหม่ ในคานาซาวะ

"คานาซาวะ" หนึ่งในเมืองที่ทาง UNESCO จัดให้เป็น creative city ทว่าปัญหาหนุ่มสาวออกไปหางานทำนอกเมือง ส่งผลกระทบกับการคงไว้ซึ่งศิลปวัฒนธรรมดั้งเดิม ร่วมสำรวจปัจจัยที่ช่วยดึงดูดคนรุ่นใหม่กลับเข้ามาอาศัยในเมืองกันอีกครั้ง

เกียวโตพาสเทล วันซีดจางในยุคโควิด-19

แม้เกียวโตจะเคยเป็นหมุดหมายสำคัญสำหรับนักท่องเที่ยวกับทั่วโลก แต่เมื่อการเดินทางข้ามประเทศหยุดชะงัก เพราะการแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 สีสันของเมืองใหญ่แห่งนี้ก็ดูจะซีดจางลงไปไม่น้อย มาร่วมสำรวจอดีตเมืองหลวงแห่งแดนอาทิตย์อุทัยในวันไร้นักท่องเที่ยว

มาตุภูมิแห่งขุนเขาและรกรากจากมารดา

การกลับมายังบ้านเกิดครั้งนี้ของ "พี่ธันวา" นอกจากจะได้มาชมงานแห่เทพเจ้ากรุณามัยประจำปี ตื่นตาตื่นใจกับผู้คนที่ล้นหลามแล้ว ในปีนี้ยังมีวันสำคัญอีกวันหนึ่ง คือวันแม่ประจำปีของชาวเนปาล พี่ธันวาได้กลับมาเยี่ยมชมงานวันแม่ในประเทศที่ให้กำเนิดด้วย

มนตราที่ตื่นจากการหลับใหล

พาไปที่ "เนปาล" ดินแดนที่ไม่ได้มีเพียงวิกฤติโควิด-19 ให้ฟันฝ่าเท่านั้น เศษซากความรุนแรงที่ภัยพิบัติทางธรรมชาติทิ้งไว้ตั้งแต่ปี 2015 คือสิ่งที่ชาวเนปาลต้องเก็บกวาด สร้างศรัทธาขึ้นมาใหม่ ฟื้นฟูร่างกาย ชีวิตให้แข็งแรง พร้อมสู้กับโรคภัยไข้เจ็บ

​หลังคาโลกหลังวิกฤตกับหลากชีวิตในเนปาล

หลังจากสถานการณ์โควิด-19 คลี่คลายลง จะพาไปที่ “เนปาล” ดินแดนที่ความเชื่อและความศรัทธาหลอมรวมหนักแน่นทุกพื้นที่ แม้โควิด-19 จะกลายเป็นโรคประจำถิ่นของที่นี่ แต่พวกเขายังไม่ลืมช่วงเวลาที่ต้องฟันฝ่าวิกฤตโรคระบาดอย่างสาหัสไปได้

​ร่มเย็นเป็นสุขศิลป์แบบล้านนา

ความรุ่มรวยทางวัฒนธรรมของเชียงใหม่ เป็นที่รู้จักกันดีในเมืองเอกแห่งศิลปะ ศิลปวัฒนธรรมอันกลมกลืนระหว่างความเก่าและใหม่ เป็นเครื่องบ่งชี้ถึงประวัติศาสตร์ที่ยาวนานของผู้คนและวัฒนธรรม

​เส้นทางความมั่งคั่งรุ่มรวยในล้านนา

ศิลปวัฒนธรรมพม่ากลับมาเฟื่องฟูอีกครั้งบนล้านนา ความกลมกลืนทางวัฒนธรรมหลอมรวมให้เอกลักษณ์ลำปางน่าพิสมัย วัฒนธรรมพม่าจึงเด่นชัดในสมัยนี้ ผ่านวัดวาอาราม อาคารบ้านเรือน และอาหาร

เส้นทางจตุรทิศการค้าล้านนา

เศรษฐกิจการค้าสะท้อนความรุ่งเรืองทางวัฒนธรรมในอดีต หลังยุคพม่าเข้าปกครองเมืองล้านนา ก่อนโดนกวาดต้อนออกจากดินแดน ชาวพม่าเดินทางมาค้าขายในล้านนา นำเอาภูมิปัญญาแลกเปลี่ยนสินค้ากับผู้คนต่างเผ่าพันธุ์ ผสมกลมกลืนจนเป็นวัฒนธรรมปัจจุบัน

ล้านนา บนแผนที่ชีวิตที่ไม่เคยสูญ

สำเนียงเสียงเพลงอันเนิบช้า ผนวกกับท่วงท่ากริยาอ่อนช้อยอ่อนหวาน เป็นภาพจำชาวล้านนา รวมถึงความรุ่งเรืองของศิลปะ วัฒนธรรมประเพณี ประวัติศาสตร์ และการรวมหัวเมือง กวาดต้อนผู้คนและมีความหลากหลายในชาติพันธุ์ จึงเกิดการแลกเปลี่ยนความรู้ ทักษะอาชีพ จนไปถึงพิธีกรรมความเชื่อ

วัดร้างชุกชุมพันผูกชุมชน

สืบเสาะและส่องลอดเข้าไปในวัดร้าง เพื่อตามหาจิกซอว์ส่วนต่าง ๆ นำมาประกอบเข้าด้วยกันเป็นภาพขนาดใหญ่ ที่บอกเล่าเรื่องราวความสัมพันธ์ระหว่างวัดร้างและชุมชนในกรุงเทพมหานครสมัยต่าง ๆ

วัดร้างและการประกอบสร้างกรุงเทพฯ

พาไปชมกระบวนการก่อร่างสร้างกรุงเทพฯ เพื่อเป็นมหานครในยุคอดีตผ่านศาสนสถานที่จะเป็นประจักษ์พยาน และหาคำตอบว่า ความสัมพันธ์ของวัดและการพัฒนาเมืองนั้นนำมาสู่การเกิดวัดร้างในกรุงเทพฯ อย่างไร ?

ศรัทธาในศานติ

เมื่อความศรัทธาตามหลักศาสนาพราหมณ์ฮินดูเป็นที่คุ้นเคยของชาวไทยพุทธ เทวสถานต่าง ๆ ใน กทม. กลายเป็นหมุดหมายที่คนไปสักการะไม่ขาดสาย คติความเชื่อและรายละเอียดเชิงประติมานวิทยาเป็นสิ่งที่น่าศึกษาให้เข้าใจ

ศรัทธาลูกผสม

ที่พึ่งทางจิตใจของชาวไทยยุค ร.ศ.240 อาจไม่จำกัดอยู่ในเขตพุทธาวาสเหมือนอดีต ความวุ่นวายกับสังคมยุคใหม่ ส่งผลให้ผู้คนหาหลักยึดทางความหวัง ร่วมสำรวจวิถีการบูชาสักการะบทใหม่ และองค์เทพประจำใจที่ไม่ได้ถูกส่งต่อความเชื่อจากบรรพบุรุษ

ศรัทธาโพ้นทะเล

เมื่อต้องจากบ้านเกิดเมืองนอนมาใช้ชีวิตอยู่ไกลโพ้นทะเล ศาลเจ้าอันเป็นที่ประดิษฐานของเทพองค์ต่าง ๆ จึงกลายเป็นที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ และเป็นศูนย์กลางให้ผู้คนจากแผ่นดินเดียวกันได้มารวมตัว

มองกรุงเทพฯ จากชีวิตนอกวังของแม่พลอย

“แม่พลอย” ตัวละครที่สะท้อนชีวิตของผู้คนและวิถีชาววังในสมัยนั้นได้อย่างหมดจด เธอเล่าความนิยมอันเปลี่ยนผ่านแต่ละสมัยด้วยสายตาและคำบอกเล่าที่ทำให้เรารู้สึกสนุก แม้ไม่เคยประสบด้วยตนเอง

ยลวิถีรัตนโกสินทร์ผ่านวรรณกรรม “สี่แผ่นดิน”

ถึงวาระครบรอบ 240 ปี กรุงรัตนโกสินทร์ เมืองหลวงที่มีเรื่องราว ตำนาน และความทรงจำ มุมมองกรุงเทพมหานครของเราแตกต่างกันไป หากแต่ยังปรากฏภาพความทรงจำผ่านวรรณกรรม “สี่แผ่นดิน” โดย หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช

จันทบูรโอชา กรุ่นกลิ่นที่ไม่จางหาย

เมื่อพูดถึงวัฒนธรรมอาหารเมืองจันทบุรี ได้หยิบใช้ความอุดมสมบูรณ์ของพืชพรรณธรรมชาติอย่างคุ้มค่า รสชาติมีเอกลักษณ์ วาดลวดลายเครื่องเทศไปถึงกรุงเทพฯ มาดูกันว่าความเข้มข้นเครื่องเทศในอนาคตของเมืองจันทบูรจะเป็นอย่างไร ?

ความบริบูรณ์จากป่าสู่ลำน้ำจันทบูร

ชาวชองผู้ถ่อแพล่องลำน้ำเพื่อนำของป่า เครื่องเทศมาแลกสินค้าเมืองจันทบุรี มีวิถีชีวิตการกินอยู่เรียบง่าย พวกเขาเชื่อว่าธรรมชาติคือสิ่งบริสุทธิ์ จึงไม่ลังเลใจที่จะนำมาทำอาหาร และสร้างแนวคิดโภชนาบำบัดให้กับผู้อื่นได้ต่อไป

ตามรอยเส้นทางสายเครื่องเทศจันทบูร

การเดินทางสู่จุดเริ่มต้นของ "เครื่องเทศ" เริ่มต้นในแถบตะวันออกอย่าง จ.จันทบุรี ทั้งพริกไทย, กระวาน และเร่ว เดินทางจากเขาสูง ล่องลำน้ำจันทบูรสู่ทะเล เป็นพืชพันธุ์ที่ชาวจันทบุรีหวงแหนและเพาะปลูกอยู่ไม่น้อย

เดินทางข้ามเวลารถไฟสายอีสาน

นวัตกรรมมากมายไม่เพียงทำให้โลกเปลี่ยนโฉมหน้า แต่ยังทำให้วิถีผู้คนต้องคล้อยตามและปรับตัว กว่าจะมีวันนี้ต้องผ่านการเรียนรู้ ลองผิด ลองถูกจากอดีต ทำให้ผู้คนอยากอนุรักษ์สิ่งเก่าไว้ให้เป็นเครื่องเตือนใจในรากที่มาของตน