ดึงเอกชนร่วมรัฐ สร้าง "สวนใกล้บ้าน" เพิ่มพื้นที่สีเขียว เติมสุขคนกรุง

นายธัญ คงวัฒนากุล อายุ 22 ปี ซึ่งมาใช้สวนสาธารณะ แสดงความเห็นเรื่องการสร้างพื้นที่สีเขียว สวนใกล้บ้าน ว่า การออกแบบการใช้ประโยชน์พื้นที่ต้องมีการหารือร่วมคนในชุมชน เพื่อให้เข้าใจตรงกันว่า อยากได้พื้นที่สาธารณะแบบไหนที่ตอบโจทย์การใช้ชีวิตของคนในชุมชนมากที่สุด สิ่งนี้อาจทำให้เกิดการปรับเปลี่ยนครั้งสำคัญ

นายธัญ มองว่า สวนใกล้บ้านหากทำแล้วต้องคุ้มค่า และดึงดูดให้คนเข้ามาใช้ประโยชน์ ในอนาคตหากเพิ่มพื้นที่สวนใกล้บ้านให้มากขึ้น จะต้องโปรโมตให้ทุกคนได้รับรู้ เพื่อร่วมกันดูแล

อ่านข่าว : "สวนใกล้บ้าน" ความฝันของคนกรุง จะดีแค่ไหนถ้าไม่ต้องเดินทาง

ธัญ คงวัฒนากุล ผู้ใช้บริการสวนสาธารณะ

สวนใกล้บ้านต่อให้ลงทุนหลายร้อยล้าน แต่ไม่มีคนใช้งาน ลงทุน 500 ล้าน กับพื้นที่คนใช้งาน 100 คน อาจไม่คุ้มค่า มีสวนมีต้นไม้เยอะ ๆ ยิ่งดี แต่จุดประสงค์คืออยากให้คนออกมาใช้ประโยชน์  

นายธัญ กล่าวว่า สวนสาธารณะอย่างสวนลุมพินี สวนรถไฟ มีดนตรีในสวน ทำให้คนเริ่มกลับมาสนใจสวนสาธารณะมากขึ้น กิจกรรมในสวนลุมพินีเป็นแบบอย่างให้สถานที่อื่น ๆ ที่กำลังจะพัฒนา การโปรโมตให้ทุกอย่างเป็นเรื่องปกติ ทำให้ทุกคนที่มาใช้บริการสวนสาธารณะ มองว่าก็เป็นชีวิตปกติที่สามารถมาได้ จึงควรนำสวนหรือแนวคิดนี้ใช้กับพื้นที่อื่น ๆ ด้วย

"ผู้ว่าฯ ชัชชาติ" ร่วมงาน "ดนตรีในสวน” ณ สวนวชิรเบญจทัศ (สวนรถไฟ) เขตจตุจักร

อย่าเพิ่มเพียงปริมาณ แต่ควรมีคุณภาพและยั่งยืน

ไม่ใช่ทุกพื้นที่สีเขียวที่เป็นที่ต้องการ เช่น พื้นที่รกร้าง ไม่ได้รับการพัฒนาให้มีประโยชน์บางแห่งเป็นแหล่งมั่วสุมไม่ปลอดภัย จนมองไม่ออกว่า จะมีพื้นที่สาธารณะในฝันได้หรือไม่

นายชัยยง ปานอ่วม ผู้มาใช้บริการสวนสาธารณะ บอกว่า สวนใกล้บ้านเป็นแนวคิดที่ดีมาก แต่อยากให้มองถึงขนาดของสวน ว่าตอบโจทย์คนในชุมชนหรือไม่ ขณะที่คนส่วนใหญ่ไม่ได้ต้องการแค่พื้นที่สีเขียวหรือสวนสาธารณะเท่านั้น แต่ต้องเป็นพื้นที่ใช้งานอื่นๆ ด้วย เช่น ลานกีฬา ลานกิจกรรมต่างๆ รวมไปถึงอยากให้มองในเรื่องของความความปลอดภัยเป็นเรื่องสำคัญ หากไม่มีคนดูแล อาจกลายเป็นแหล่งมั่วสุมที่ไม่ปลอดภัย

ชัยยง ปานอ่วม ผู้มาใช้บริการสวนสาธารณะ

 

นายชัยยง ยังมองถึงความคุ้มค่าในการเพิ่มพื้นที่สาธารณะ พื้นที่สีเขียว ว่า ทุกอย่างมีต้นทุน ทั้งค่าใช้จ่ายคนดูแลสวน ค่าต้นไม้ เรื่องความปลอดภัย มีเพียงพอขนาดไหน และหากมี ต้องมองเรื่องมาตรฐาน กฎระเบียบด้วย รวมไปถึงการบำรุงรักษาอุปกรณ์ ทำได้อย่างสวนที่มีขนาดใหญ่หรือไม่

นอกจากนี้ยังให้มองถึงระยะยาวด้วยว่า ตอบโจทย์หรือไม่ วันนี้มองเรื่องสุขภาพ แต่ต้องมองเรื่องอาชญากรรมที่จะตามมาด้วย คิดรอบด้านไม่อยากให้มีแค่ 4 ปี แล้วเลิกกันไป จะกลายเป็นว่า นำเงินงบประมาณที่จะนำไปทำอย่างอื่นได้ ในเรื่องจำเป็น สำหรับเวลานี้ ในการฟื้นฟูเศรษฐกิจ ในการฟื้นฟูรากหญ้า ที่กำลังเดือดร้อนตอนนี้ นอกจากมีสวนแล้วปัญหาในสังคมอื่น ๆ ยังต้องแก้ไขควบคู่กันไปด้วย คนไร้บ้านก็ต้องหาพื้นที่ให้เขาอยู่อาศัยด้วย

สวนก็เป็นสวนหนึ่ง แต่ไม่ได้ตอบโจทย์ของคนทุกคน มันอาจจะตอบโจทย์คนที่ชอบออกกำลังกาย อาจจะตอบโจทย์กับคนที่ อยากพักผ่อน อยู่ใกล้บ้านก็อยากมาเดิน

 

สวนที่จะเพิ่มให้มีในพื้นที่ใกล้บ้าน ต้องคำนึงถึงความคุ้มค่า ความปลอดภัย เป็นสำคัญ ทุกอย่างมีต้นทุนในการจัดการ จำนวนคนสวน เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย อย่าสร้างปัญหาให้สังคมเพิ่ม

และหากพื้นที่ใดที่ไม่มีสวนใกล้บ้าน หรืออาจเดินทางออกมาในพื้นที่สวนสาธารณะที่มีความพร้อมมากกว่า ระบบการขนส่ง เพื่ออำนวยความสะดวกให้ประชาชน ก็เป็นสิ่งสำคัญ ถือเป็นทางเลือกที่ดี

พื้นที่สีเขียว ของคนกรุงเทพฯ

การพัฒนาพื้นที่สีเขียวให้กับคนกรุงเทพฯ เป็นการทำให้มีพื้นที่พักผ่อน และพื้นที่สาธารณะเพิ่มขึ้น ทั้งยังเป็นตัวชี้วัดถึงคุณภาพชีวิตของคนเมืองด้วย ทำให้ที่ผ่านมา กรุงเทพมหานคร มีการสร้าง ปรับปรุง สวนสาธราณะหลายแห่ง แต่ด้วยข้อจำกัดในบ้างพื้นที่ จึงมีแนวคิดที่จะนำพื้นที่ในชุมชนที่ไม่ได้ใช้ประโยชน์มาพัฒนา

 

ข้อมูลจากเว็บไซต์ chadchart ระบุ ปัจจุบันการเข้าถึงพื้นที่สาธารณะเปิดโล่ง หรือที่ทำกิจกรรมออกกำลังหรือพักผ่อนมีอยู่อย่างค่อนข้างจำกัด ทั่วกรุงเทพฯ มีสวนสาธารณะหลักนับสิบแห่ง อยู่ในเขตต่าง ๆ เช่น จตุจักร ลาดพร้าว ดอนเมือง

ขณะที่ กทม.ทำข้อมูลพื้นที่สีเขียว แบ่งออกเป็นสวน 7 ประเภท ได้แก่ สวนเฉพาะทาง สวนชุมชน สวนถนน สวนระดับเมือง สวนระดับย่าน สวนหมู่บ้าน สวนหย่อมขนาดเล็ก สวนไม่ได้ระบุประเภท รวมพื้นที่ 41,327,286.489 ตร.ม.

 

การจัดกลุ่ม “พื้นที่สีเขียว” ในลักษณะนี้ไม่สามารถแยกได้ว่าสวนไหนใช้งานได้หรือไม่ได้ เช่น สวนถนน นับรวมสวนไหล่ทางสวนเกาะกลาง หรือสวนหมู่บ้าน ซึ่งประชาชนอาจไม่สามารถเข้าใช้ได้หรือเข้าใช้ได้น้อย แต่มีพื้นที่รวมกันถึง 18,602,682.9 ตร.ม. คิดเป็นเกือบครึ่งหนึ่งของพื้นที่สีเขียวทั้งหมด

"ผู้ว่าฯ" ชวนเอกชนมอบที่ดินให้ กทม. สร้างพื้นที่สีเขียว

นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ ผู้ว่าฯ กทม. สำรวจพื้นที่ว่างเปล่าที่ทางเอกชนมอบให้สำนักงานเขตบางซื่อจัดทำเป็นพื้นที่สวนสาธารณะในเมือง เมื่อวันที่ 27 พ.ค.ที่ผ่านมา

เป้าหมายในการมอบที่ดินของเอกชน เพื่อไปปรับปรุงภูมิทัศน์ ตามโครงการ “เปลี่ยนพื้นที่เปลี่ยวเป็นพื้นที่โปร่ง” หวังตัดวงจรอาชญากรรม ลดปัญหามลพิษ และอัคคีภัย เป็นระยะเวลา 4 ปี

ด้วยข้อจำกัดด้านงบประมาณและกำลังคน จึงไม่พัฒนาที่ดินไปได้มากกว่านี้ เมื่อว่าที่ผู้ว่าฯ กทม.มีนโยบายจะเพิ่มพื้นที่สีเขียว ก็ยินดีสนับสนุน คาดว่าจะทำสัญญากับ กทม. 5-8 ปี

 

ในการลงพื้นที่ครั้งนั้น นายชัชชาติ ได้กล่าวว่า ที่ดินผืนนี้เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้าง “พื้นที่สีเขียว” ขนาดเล็กตามนโยบาย “สวน 15 นาที Pocket Park ทั่วกรุง โดย กทม. จะใช้มาตรการด้านภาษีมาจูงใจให้เจ้าของที่ดินเอกชน เปลี่ยนที่รกร้างว่างเปล่าให้เป็นสวนสาธารณะขนาดเล็ก

กทม.จะทุ่มเงินมาซื้อที่ดิน 100 ล้านบาท ไม่มีทางที่จะนำพื้นที่กลางเมืองมาทำสวนสาธารณะได้ เชื่อว่ามีพื้นที่อีกหลายแปลงที่ยังไม่อยากพัฒนาตอนนี้ แต่รอเวลาไปก่อน แทนที่จะไปปลูกกล้วยหรือเอาไปทำอะไร เอาตรงนี้มาทำพื้นที่สาธารณะให้คนใช้ดีกว่า ซึ่งจะได้ลดภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างได้

ผู้ว่าฯ กทม. กล่าวว่า กทม. มีอำนาจในการจัดเก็บภาษีที่ดินและสิ่งปลูกสร้างได้เอง แต่ต้องไม่เกินอัตราสูงสุดที่กฎหมายกำหนด หาก กทม.เห็นว่าพื้นที่บางพื้นที่ไม่ควรเป็นแปลงเกษตร หรือ นำมาปลูกกล้วย ก็อาจจะใช้อำนาจตามกฎหมายที่มีอยู่ปรับอัตราภาษีฯ ให้สูงขึ้นได้ แต่ยังไม่ใช่ข้อสรุปว่าจะเพิ่มภาษีฯ เพียงแต่ย้ำให้เห็นว่า มีช่องทางในการใช้มาตรการทางภาษีมาเป็นเงื่อนไข และแรงจูงใจให้เกิด “พื้นที่สีเขียว” ในเมืองได้

ปรับให้เป็นพื้นที่สีเขียว-สวนสาธารณะ-พื้นที่เรียนรู้การเกษตร

ด้านหน่วยงานที่เกี่ยวข้องอย่าง สำนักสิ่งแวดล้อมได้ดำเนินการปรับพื้นที่ย่านทวีวัฒนา เมื่อ 22 มิ.ย.ที่ผ่านมา ให้เป็นพื้นที่สีเขียว เป็นสวนสาธารณะที่ประชาชนได้ใช้ประโยชน์ พักผ่อนหย่อนใจ ออกกำลังกาย โดยให้มีทั้งทางเดิน วิ่ง พื้นที่เรียนรู้การเกษตร ร่องสวนกล้วย และสิ่งอำนวยความสะดวก และระบบสาธารณูปโภค ความปลอดภัย ทั้งไฟฟ้าส่องสว่าง กล้อง CCTV เป็นต้น

ปรับพื้นที่ย่านทวีวัฒนา เป็นสวนสาธารณะให้ประชาชนพักผ่อนหย่อนใจ

พร้อมให้สำนักการโยธา ออกแบบบริเวณทางเข้าสวนสาธารณะ และมอบหมายให้สำนักงานเขตทวีวัฒนา ตรวจสอบลักษณะของที่ดินบริเวณใกล้เคียงว่าเป็นพื้นที่รกร้างหรือพื้นที่ทำการเกษตร เพื่อจะได้ประสานนำมาใช้ประโยชน์

 

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

"สวนใกล้บ้าน" ความฝันของคนกรุง จะดีแค่ไหนถ้าไม่ต้องเดินทาง

สวนใกล้บ้าน-ลานอเนกประสงค์ "พื้นที่ปลอดภัย" สำหรับเด็กในกรุง