2569 ปีม้าไฟ พลังเร่งโลกเปลี่ยนสู่ยุคใหม่ผ่าน "5 ม้าชื่อดังในตำนาน"

การเดินทางเข้าสู่ปี ค.ศ.2026 หรือ พ.ศ.2569 ซึ่งตรงกับ "ปีมะเมียธาตุไฟ" ตามหลักปฏิทินจีนโบราณ ก่อให้เกิดความสนใจครั้งใหม่ต่อระบบนักษัตรและปรัชญาอู๋ซิงอย่างกว้างขวาง เพราะปีนี้ไม่ได้เป็นเพียงการหมุนวนของสัตว์ประจำปีตามธรรมเนียมเท่านั้น แต่ยังเป็นการผสานระหว่างพลังของ "ม้า" ที่เป็นสัญลักษณ์แห่งความเร็ว ความกล้าหาญ และแรงผลักดัน เข้ากับ "ไฟ" ธาตุที่เป็นตัวแทนของความร้อนแรง การขยายตัว และการริเริ่มสิ่งใหม่

ความเชื่อนี้มีรากมาจากแผ่นดินจีนช่วงราชวงศ์โจว "ระบบห้าธาตุ หรือ อู๋ซิง" ถูกใช้ตีความพลังงานที่หล่อเลี้ยงสังคม ทั้งด้านเกษตรกรรม การเมือง และสภาวะทางจิตวิญญาณ ม้าในห้วงประวัติศาสตร์จีนจึงไม่ใช่เพียงสัตว์พาหนะ แต่ยังเป็นสัญลักษณ์ของงานศิลป์ ภาพนิมิตฮวงจุ้ย หรือการพยากรณ์ชะตาชีวิต

ข้อมูลจาก Chinahighlights อธิบายว่า เมื่อม้าถูกจับคู่กับธาตุไฟ ปีม้าไฟจึงถูกมองว่าเป็นปีที่พลังงานร้อนแรงทวีคูณ ผู้คนมักเชื่อว่าเป็นปีแห่งการเคลื่อนตัวอย่างรวดเร็ว การกำเนิดความคิดใหม่ การพลิกบทบาททางสังคม และการเปลี่ยนผ่านที่ยิ่งใหญ่ ความหมายเหล่านี้ยิ่งเด่นชัดเมื่อเทียบกับปีม้าธาตุอื่น เช่น

• ปีม้าไม้ เน้นความเจริญเติบโตแบบค่อยเป็นค่อยไป
• ปีม้าน้ำ สื่อถึงความยืดหยุ่นและปัญญา
• ปีม้าดิน เน้นความมั่นคงหนักแน่น
• ปีม้าโลหะ สื่อถึงความเคร่งครัดและทรงพลัง

แต่ "ปีม้าไฟ" กลับพุ่งทะยานอย่างราวกับประกายไฟที่พัดตามสายลมแห่งการเปลี่ยนแปลง ทำให้ทั้งนักประวัติศาสตร์ นักโหราศาสตร์จีน และผู้สนใจวัฒนธรรมต่างชาติต่างหันมามองปีนี้ด้วยความคาดหวังว่าอาจเป็นเวลาที่โลกจะขยับไปสู่ความคิดใหม่อย่างชัดเจน

ภาพประกอบข่าว

เพื่อเฉลิมฉลองการมาถึงของปีซึ่งเชื่อมโยงกับพลังงานอันร้อนแรงเช่นนี้ ชวนท่องไปยังเรื่องเล่าของ "5 ม้าชื่อดังทั้งในประวัติศาสตร์โลกและในวรรณกรรมชื่อดัง" ซึ่งแต่ละตัวไม่ได้เป็นเพียงสัตว์พาหนะ หากแต่เป็นภาพแทนจิตวิญญาณของมนุษย์ในยุคต่าง ๆ ที่สะท้อนความกล้าหาญ ความทะเยอทะยาน อุดมการณ์ และความลึกลับเหนือเหตุผล ซึ่งยังคงอยู่ในจินตนาการของผู้คนมาจนถึงปัจจุบัน

Bucephalus

ม้าคู่ใจของอเล็กซานเดอร์มหาราช เป็นหนึ่งในม้าที่มีชื่อเสียงที่สุดในสมัยโบราณ เป็นสัญลักษณ์ของมิตรภาพ ความเข้าใจ และความกล้าหาญเกินวัย ตามบันทึกของพลูทาร์ช ได้บันทึกถึงความสามารถของอเล็กซานเดอร์วัยเพียง 12 ปี ที่จับสังเกตได้ว่าม้าตัวนี้ไม่ได้ดื้อรั้นอย่างที่ทุกคนเชื่อ แต่กำลังหวาดกลัวเงาตนเอง

อเล็กซานเดอร์จึงหมุนตัวม้าให้หันเข้าหาแสงอาทิตย์ ก่อนขึ้นควบอย่างมั่นคงจนกลายเป็นคู่หูในศึกกว่า 20 ครั้ง บูเซฟาลัส ลงสนามตั้งแต่ศึกแรก ๆ ในมาซิโดเนียไปจนถึงยุทธการไฮดาสปีสในอินเดีย และเมื่อมันตาย อเล็กซานเดอร์ โศกเศร้ากับการสูญเสียม้าของเขาอย่างมาก ถึงกับตั้งชื่อเมืองหนึ่งในบรรดาเมืองมากมายที่เขาก่อตั้งขึ้นตามชื่อของเขาว่า อเล็กซานเดรีย บูเซฟาลัส เพื่อเป็นอนุสรณ์แด่ม้าศึกคู่ใจ 

Bucephalus ม้าคู่ใจของอเล็กซานเดอร์มหาราช

Marengo

เป็นม้าศึก ที่มีชื่อเสียง ของนโปเลียนที่ 1 แห่งฝรั่งเศสตั้งชื่อตามยุทธการที่ Marengo เป็นม้าอาหรับสีเทาที่เปี่ยมด้วยความอดทน แม้จะเป็นม้าขนาดเล็ก มีความสูงเพียงแค่ 145 ซม. แต่ มาเรงโก ก็ถือเป็นหนึ่งในม้าที่ทรหดที่สุดในยุคสงครามนโปเลียน มีบันทึกว่า มาเรงโก ผ่านศึกไม่น้อยกว่า 60 ครั้ง ทำให้มันได้รับการกล่าวขานอย่างยาวนานจนถึงช่วงปิดฉากเส้นทางอำนาจของนโปเลียน

Marengo ม้าศึกของนโปเลียนที่ 1 แห่งฝรั่งเศส

หลังพ่ายแพ้ต่ออังกฤษ มาเรงโก ยังมีชีวิตอยู่ต่ออีกเกือบ 2 ทศวรรษ และโครงกระดูกของมันถูกจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์กองทัพแห่งชาติลอนดอนจนถึงปัจจุบัน เป็นหลักฐานของยุคสมัยที่พละกำลังของม้ากำหนดผลลัพธ์ของอาณาจักรทั้งทวีป

โครงกระดูกของ Marengo ถูกจัดแสดงในพิพิธภัณฑ์กองทัพแห่งชาติลอนดอน

Brooklyn Supreme

หนึ่งในม้าที่ตัวใหญ่ที่สุดเท่าที่ถูกบันทึกในโลก Brooklyn หรือ ชื่อที่เรียกกันเล่น ๆ Brookie เป็นม้าพันธุ์เบลเยียมดราฟต์ เกิดเมื่อปี 2471 และมีความสูงถึง 198 ซม. น้ำหนักทะลุ 1.4 ตัน ในช่วงทศวรรษ 1930–1940 ม้าตัวนี้ถูกตระเวนจัดแสดงทั่วสหรัฐเพื่อสะท้อนพลังอุตสาหกรรมและศักยภาพด้านแรงงานในยุคที่เครื่องจักรกลยังไม่เข้ามาแทนที่เกษตรกรรมแบบดั้งเดิม

Guinness World Records บันทึกชื่อของบรู๊กกี้ไว้ในฐานะหนึ่งในม้าที่ตัวใหญ่และแข็งแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ และมักถูกยกขึ้นเป็นตัวแทนของบทบาทม้าในเศรษฐกิจชนบทอเมริกันยุคก่อนสมัยใหม่

Brooklyn Supreme ม้าที่ตัวใหญ่ที่สุดในโลก

Prometea

ม้าโคลนนิ่งตัวแรกของโลก ซึ่งเกิดขึ้นในปี 2547 จากผลงานของ ดร.เซซาเร กัลลี นักวิทยาศาสตร์ชาวอิตาเลียน โปรเมที เป็นจุดเปลี่ยนด้านเทคโนโลยีชีวภาพ เพราะเป็นสัตว์ขนาดใหญ่ตัวแรกที่โคลนสำเร็จโดยใช้เซลล์ผิวหนังของแม่ แล้วฝังกลับไปในมดลูกแม่อีกครั้ง และแม่ม้าสามารถอุ้มท้องครบตามระยะเวลา และตกลูกออกมาตามวิธีธรรมชาติ

ผลการตรวจ DNA ยืนยันว่า Prometea เป็นลูกม้าพันธุ์ Haflinger ฝาแฝดของแม่อย่างสมบูรณ์ งานนี้ถูกเผยแพร่ไปทั่วในวารสารวิทยาศาสตร์สำคัญ เช่น Nature และ New Scientist แต่ก็ยังทำให้เกิดการถกเถียงด้านจริยธรรมเกี่ยวกับบทบาทของการโคลนนิ่งสัตว์ใหญ่ที่ยังดำเนินต่อมาถึงปัจจุบัน

ม้านิลมังกร

จากวรรณคดีทรงคุณค่า "พระอภัยมณี" ของสุนทรภู่ ซึ่งเป็นผลงานที่สื่อให้เห็นภาพของม้าในอีกมิติหนึ่ง มิติที่ผสมผสานพลังเหนือธรรมชาติ ความศักดิ์สิทธิ์ และสติปัญญาเข้าด้วยกัน ม้านิลมังกรถูกออกแบบให้เป็นลูกผสม เกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างม้า (แม่) กับมังกร (พ่อ) ส่วนหัวเป็นมังกรเหมือนพ่อ ส่วนตัวจนถึงขาเป็นม้าเหมือนแม่ มีหางเป็นนาค สามารถพุ่งทะยานได้ทั้งในน้ำและบนอากาศ เป็นทั้งสหายและผู้คุ้มกันของสุดสาคร สันนิษฐานว่า สุนทรภู่จินตนาการมาจากกิเลนของจีน ในวรรณคดีของจีนเรื่องต่าง ๆ ที่เข้าสู่ประเทศไทยแล้วในเวลานั้น 

ม้านิลมังกร

การปรากฏตัวของม้านิลมังกรในสื่อร่วมสมัย ตั้งแต่ภาพประกอบ หนังสือเรียน ไปจนถึงแอนิเมชัน ทำให้ตัวละครนี้กลายเป็นสัญลักษณ์ในวรรณกรรมไทยของความกล้าหาญ ความภักดี และพลังแห่งการปกป้องที่เกินธรรมดา

เรื่องราวของทั้ง 5 ม้านี้ ตั้งแต่อาณาจักรโบราณ สงครามยุคจักรพรรดิ การปฏิวัติอุตสาหกรรม การทดลองทางชีวภาพ จนถึงโลกวรรณกรรมไทย สะท้อนความสัมพันธ์ลึกซึ้งระหว่างมนุษย์และม้าที่ดำรงอยู่ในทุกยุคสมัย

ปีมะเมียธาตุไฟ พ.ศ.2569 ซึ่งเต็มไปด้วยนัยแห่งการขับเคลื่อนและพลังการเริ่มต้น จึงเป็นช่วงเวลาที่เรื่องราวเหล่านี้กลับมามีชีวิตอีกครั้ง ไม่ใช่เพียงในฐานะตำนานหรืองานประวัติศาสตร์ แต่ในฐานะภาพแทนที่ว่ามนุษย์ยังคงวิ่งไปข้างหน้า เคลื่อนไหวด้วยความหวัง ความกล้า และความปรารถนาจะสร้างสิ่งใหม่บนโลกใบเดิม ด้วยหัวใจที่ลุกโชนไม่ต่างจากม้าไฟแห่งปีนักษัตรนี้เอง

ภาพประกอบข่าว

รู้หรือไม่ : ปีนักษัตรจีนนับเริ่มต้นตั้งแต่วันตรุษจีน สำหรับ "ปีมะเมียไฟ" จะเริ่มนับจากวันที่ 17 ก.พ.2569 – 5 ก.พ.2570  

ที่มา : Bucephalus: The Horse of Alexander the Great, Marengo’s makeover, World's first cloned horse is born, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), China highlights,  Buddha stones, EverythingEQ, What the Year of the Fire Horse Means for You in 2026