ไปต่อหรือพอแค่นี้ เมื่อแกนนำม็อบ เปิดช่องรัฐประหาร ?

การชุมนุมใหญ่วันที่ 28 มิ.ย. 68 ถูกจับตาอย่างยิ่ง โดยเฉพาะบรรดาแกนนำ ที่ต่างอุดมการณ์มารวมกัน ทว่าบางคนได้แสดงจุดยืนลักษณะเปิดช่องให้ "รัฐประหาร" ทั้งที่แกนนำบางคนเคยต่อต้านเรื่องนี้มาตลอด สุดท้ายจะไปต่อหรือพอนี้ วิเคราะห์กับ สมบัติ บุญงามอนงค์ นักเคลื่อนไหวทางการเมืองสัมภาษณ์ฉบับเต็ม"หลายคนที่ไปยืนบนนั้นเคยประกาศไม่เอารัฐประหาร แต่การปราศรัยของ สนธิ ลิ้มทองกุล และท่วงทำนองของผู้ชุมนุมบางคนมันคล้อยไปในทางนั้น ผมคิดว่าต้องมีการอธิบายกัน ไม่งั้นการชุมนุมจะฝืดมาก"Q : พอเปิดช่องถึงการรัฐประหารจะกลายเป็นจุดร่วมหรือจุดต่าง ?สมบัติ : ผมว่าทำม็อบสะดุดเลยนะ ก่อนการชุมนุมมีการดักคอกันมาก่อน เพราะกลุ่มแกนนำที่เป็นผู้จัดการชุมนุมเกือบทั้งหมด เคยเคลื่อนไหวแล้วทำให้สถานการณ์มันปูทางไปสู่การรัฐประหาร แล้วหลังการรัฐประหารท่าทีของพวกเขาก็ไม่ชัดเจนว่าไม่เห็นด้วยกับการรัฐประหารดังนั้น เวลารัฐประหารเสร็จมีการฉลองเฮฮากัน ภาพจำของคนมองเข้าไปจึงแคลงใจกัน ผมว่าเกิดการสะดุดนะ และอาจถกเถียงกันถึงขั้นว่าวันต่อมาแนวร่วมออกมาพูดแก้ตัวว่าไม่สนับสนุนการรัฐประหารQ : เขาหลุดปากด้วยบรรยากาศพาไปหรือยังไง ?สมบัติ : ด้านหนึ่งอาจเป็นไปได้ว่าภาษาพาไป บรรยากาศพาไปทำนองนั้น แต่ผมเชื่อว่าลึก ๆ เขาเชื่อแบบนั้นจริง ๆ ในเฉพาะคนพูดนะส่วนมวลชนเราเห็นถ้อยคำและแนวคิดปรากฎในโลกออนไลน์ระยะหนึ่งแล้วก่อนจะมีชุมนุม แสดงว่าชุดความคิดนี้มันมีที่มาที่ไปในทางรากความคิดข้อเสนอของขบวนนี้เขาไม่ได้เสนอคืนอำนาจให้ประชาชน เขาเสนอให้ลาออกแล้วนำไปสู่เด็ดล็อก ขยับไปไหนไม่ได้ ก็เดาได้ว่าต้องการปูทางให้มีอำนาจพิเศษเข้ามาจัดการปัญหาQ : แต่ดูแนวคิดนี้ไม่ค่อยได้รับการสนับสนุนเท่าไร ณ วันนี้มวลชนจะไปต่อด้วยหรือขยับตัวออก ?สมบัติ : การรัฐประหารไม่ใช่แค่เกิดขึ้นแล้วไม่สำเร็จในเชิงการแก้ปัญหาหรือพัฒนาประเทศนะ แต่มันผิดหลักการเลย มันทำให้อำนาจอยู่ในมือของคนที่ถือปืน และไม่มีความรู้ความเชี่ยวชาญหรือความชอบธรรมในการบริหารประเทศ ประชาชนจะถูกกันออกจากสมการการเมืองเลย เป็นแค่คนเฝ้าดูเฉย ๆ แต่ผลต่อการชุมนุมจะทำให้แรงต้านหรือคนไม่เห็นด้วยมันรวมตัวกันได้ โดยผ่านประเด็นการไม่เอารัฐประหาร พอมีแรงต้านก็ทำให้การชุมนุมมันฝืดและสับสนในขบวน ผมจะยกตัวอย่างโดยไม่ตีตราว่าผู้ร่วมชุมนุมหรือแกนนำคอดในทำนองนั้นทั้งหมดนะ เช่น รสนา โตสิตระกูล หลังการรัฐประหาร 2557 เขาชัดเจนมากว่าไม่เอารัฐประหาร ไม่เอา พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชาวีระ สมความคิด ชัดเจนมากตั้งแต่หลังรัฐประหาร 2549 เลย เคยขึ้นเวทีเสวนาว่าไม่เห็นด้วยมาก ๆ หลายคนที่ไปยืนบนนั้นก็เคยประกาศจุดยืนว่าไม่เอารัฐประหาร แต่การปราศรัยของ สนธิ ลิ้มทองกุล และท่วงทำนองของผู้ชุมนุมบางคนมันคล้อยไปในทางนั้น ผมคิดว่าต้องมีการอธิบายกันภายในขบวน ถ้าไม่เคลียร์กันการชุมนุมต่อไปมันจะฝืดมาก การชุมนุมครั้งหน้าที่จะเกิดขึ้นอาจยังพอมีขนาด แต่จะใหญ่กว่านี้นั้นผมว่าไม่ และจะเต็มไปด้วยเสียงวิพากษ์วิจารณ์ไปที่ม็อบ ซึ่งยากลำบากต่อการจัดการมวลชนQ : มันจะฝืดขนาดไหน เพราะบางคนดูจะสนับสนุนการรัฐประหาร เพราะมองว่าเป็นทางออกต่อวิกฤตการเมืองจริง ๆ ?สมบัติ : ผมว่าจะไม่ใช่เสียงส่วนใหญ่จะเป็นคนกลุ่มน้อย แกนนำกลุ่มนี้มีประวัติการเคลื่อนไหว ซึ่งเป็นที่กังขาอยู่แล้ว แบรนด์มีปัญหา แต่แน่นอนเขามีผู้สนับสนุนจำนวนหนึ่งที่เหนียวแน่น แต่ไม่สามารถขายความคิดกับคนใหม่ ๆ ได้สังเกตว่าชุมนุมรอบนี้แทบไม่มีคนรุ่นใหม่เข้ามาเลย เขามีแต่คนที่เคยร่วมกันมาในอดีต ซึ่งอายุมากแล้วและเป็นข้อจำกัดเหมือนกัน หากไม่สามารถดึงดูดหรือได้รับการยอมรับจากสาธารณะชน มันจะไม่เติบโต มันจะอยู่ของมันอย่างนั้นขออ่านเกมนะ ผมคิดว่าความเป็นไปได้สูงสุดของการ เคลื่อนไหวรอบนี้ คือ กดดันเข้าไปในกระบวนการสภา ทำให้พรรคร่วมบางพรรคถอนตัว เรื่องนี้ผมว่าเป็นไปได้ กลุ่มชุมนุมนี้อาจไม่สามารถขยายตัวได้ขนาดใหญ่ แต่จะเป็นมวลชนพื้นฐานที่สนับสนุนการเรียกร้องหรือก่อสถานการณ์ที่นำไปสู่รัฐบาลแห่งชาติQ : เมื่อมีความเห็นต่างในการมารวมกลุ่มกัน แกนนำมาจากหลายสีอุดมการณ์ สุดท้ายแกนนำจะยังร่วมกันได้ไหม ?สมบัติ : หากมีคนไปตั้งคำถามแบบนี้กับแกนนำที่ผมเอ่ยชื่อหรือแม้แต่ จตุพร พรหมพันธุ์ ในฐานะที่จตุพรเคลื่อนไหวตั้งแต่ปี 2535 ต่อต้าน รสช. จนมาถึง 2549-2557 หากเขาไปอยู่ในขบวนที่นำไปสู่รัฐประหาร ผมว่าแกจะไม่เหลือที่ยืน นี่เป็นเรื่องที่ผมกังวลโดยส่วนตัว เพราะเคยต่อสู้ร่วมกันมาก่อน ในบรรดาคนทั้งหมดผมกังวลจตุพรที่สุดและคำถามนี้จะต้องถึงจตุพรแน่นอน เขาจะต้องตอบคำถามในทางสาธารณะว่าจะเอาอย่างไร