รู้ทันกันได้ : ภาวะ "โพแทสเซียมต่ำ" ทำถึงฆาต

โพแทสเซียมต่ำ: อันตรายเงียบที่อาจทำลายหัวใจได้โพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุสำคัญที่ร่างกายต้องการ แต่หลายคนมักไม่ให้ความสำคัญเท่าที่ควร แตกต่างจากโซเดียมหรือแคลเซียมที่ถูกพูดถึงบ่อยครั้ง ความจริงแล้วโพแทสเซียมมีบทบาทสำคัญต่อการทำงานของหัวใจและกล้ามเนื้อ หากร่างกายขาดโพแทสเซียมหรือมีภาวะโพแทสเซียมต่ำ อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้อย่างรุนแรง โพแทสเซียมต่ำคืออะไร และทำไมถึงอันตรายโพแทสเซียมเป็นแร่ธาตุในตารางธาตุที่มีความสำคัญไม่แพ้โซเดียม ภาวะโพแทสเซียมต่ำจะส่งผลกระทบต่อการทำงานของหัวใจโดยตรง เนื่องจากโพแทสเซียมมีหน้าที่ควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ ระบบประสาท และการคลายตัวของหลอดเลือด หากมีภาวะดังกล่าว หัวใจอาจเต้นผิดจังหวะ เต้นอ่อนลง หรือหยุดเต้นได้ นอกจากนี้ยังทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น และเกิดอาการตะคริวในกล้ามเนื้อได้ อาการของโพแทสเซียมต่ำที่ควรระวังอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงอาการที่เห็นได้ชัดที่สุดคือกล้ามเนื้อต้นแขนและต้นขาอ่อนแรง รู้สึกไม่มีแรงในการยันแขน ยันขา หรือแม้แต่การลุกขึ้นยืน ไม่สามารถออกกำลังกายแบบแพลงก์ได้ อาการตะคริวโพแทสเซียมต่ำทำให้กล้ามเนื้อแข็งเกร็ง เกิดอาการตะคริวขึ้นได้ เนื่องจากระบบประสาทไม่สามารถควบคุมกล้ามเนื้อได้อย่างปกติ ปัญหาหัวใจและหลอดเลือดหัวใจเต้นผิดจังหวะ ความดันโลหิตสูง และในกรณีรุนแรงอาจทำให้หัวใจหยุดเต้นได้ สาเหตุของโพแทสเซียมต่ำการได้รับโพแทสเซียมไม่เพียงพอ รับประทานผักและผลไม้น้อย ไม่ได้รับอาหารที่มีโพแทสเซียมสูงอย่างเพียงพอ การสูญเสียโพแทสเซียมมากเกินไป ท้องเสียหรือการอาเจียน การดื่มกาแฟบ่อยเกินไป เนื่องจากคาเฟอีนจะดึงโพแทสเซียมออกจากร่างกาย การใช้ยาขับปัสสาวะ ภาวะที่ทำให้เสียน้ำมาก ปัจจัยเสี่ยงตามวัยผู้สูงอายุที่ต้องรับประทานยาบางประเภท เช่น ยาขับปัสสาวะ หรือยาที่ทำให้เสียน้ำมาก จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้น วิธีตรวจสอบภาวะโพแทสเซียมต่ำการตรวจหาภาวะดังกล่าวทำได้ง่าย ผ่านการเจาะเลือด ค่าปกติของโพแทสเซียมในเลือดควรอยู่ที่ 3.5 - 5.0 หน่วย หากค่าต่ำกว่า 3.5 ถือว่ามีภาวะโพแทสเซียมต่ำ หากค่าต่ำกว่า 2.5 ถือว่าเป็นภาวะโพแทสเซียมต่ำรุนแรง ซึ่งอันตรายต่อหัวใจ ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ โรคไต หรือผู้ที่รับประทานยาขับปัสสาวะ ควรตรวจเลือดเพื่อดูระดับโพแทสเซียมอย่างสม่ำเสมอ อาหารที่ช่วยป้องกันโพแทสเซียมต่ำผักและผลไม้ กล้วย: แหล่งโพแทสเซียมที่ดีที่สุด ควรรับประทาน 1 - 2 ลูกต่อวัน ผักใบเขียว: ควรครึ่งจานในแต่ละมื้ออาหาร ส้ม: ผลไม้ที่มีโพแทสเซียมสูง แตงโม: ช่วยเสริมโพแทสเซียม อาหารประเภทอื่น มันฝรั่ง: ต้องรับประทานพร้อมเปลือก ถั่วต่าง ๆ ผลไม้แห้ง กล้วยตาก: ยังคงมีโพแทสเซียม แต่น้อยกว่ากล้วยสด สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง มันฝรั่งทอด (เฟรนช์ฟรายส์) เนื่องจากโพแทสเซียมจะหายไปในกระบวนการทอด อาหารแปรรูปที่ผ่านความร้อนสูง ภาวะโพแทสเซียมต่ำ vs โพแทสเซียมสูง: อันไหนอันตรายกว่าทั้งภาวะโพแทสเซียมต่ำและโพแทสเซียมสูงต่างก็อันตรายเท่ากัน โพแทสเซียมสูงเกินไปอาจเกิดขึ้นได้ในผู้ป่วยโรคหัวใจหรือโรคไตที่ไม่สามารถขับโพแทสเซียมออกได้ ทำให้โพแทสเซียมสะสมและอาจทำให้หัวใจหยุดเต้นแบบเฉียบพลันได้ ควรรับประทานอาหารเสริมเพื่อป้องกันโพแทสเซียมต่ำหรือไม่แทนที่จะรับประทานอาหารเสริมโพแทสเซียม แพทย์แนะนำให้รับประทานอาหารธรรมชาติที่มีโพแทสเซียม เช่น กล้วย เนื่องจาก ปลอดภัยกว่าการรับประทานอาหารเสริม ควบคุมปริมาณได้ง่ายกว่า ไม่มีความเสี่ยงจากการได้รับโพแทสเซียมมากเกินไป การรับประทานกล้วย 1 - 2 ลูกต่อวันจะช่วยเสริมโพแทสเซียมได้อย่างเพียงพอและปลอดภัย คำแนะนำสำหรับผู้ที่เสี่ยงต่อโพแทสเซียมต่ำ รับประทานผักในทุกมื้อ: ควรมีผักครึ่งจานในแต่ละมื้ออาหาร รับประทานผลไม้เป็นประจำ: โดยเฉพาะกล้วยและส้ม ตรวจเลือดอย่างสม่ำเสมอ: หากมีโรคประจำตัวหรือรับประทานยาที่มีผลต่อโพแทสเซียม หลีกเลี่ยงการดื่มกาแฟมากเกินไป: เนื่องจากคาเฟอีนจะดึงโพแทสเซียมออกจากร่างกาย รับประทานอาหารครบ 5 หมู่: เป็นวิธีง่ายที่สุดในการป้องกันภาวะโพแทสเซียมต่ำ สรุปภาวะโพแทสเซียมต่ำภาวะโพแทสเซียมต่ำเป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่ควรมองข้าม เนื่องจากอาจทำลายหัวใจได้ การป้องกันที่ดีที่สุดคือการรับประทานอาหารที่มีโพแทสเซียมสูง โดยเฉพาะผักใบเขียวและผลไม้ เช่น กล้วย ผู้ที่มีความเสี่ยงควรตรวจเลือดเพื่อดูระดับโพแทสเซียมอย่างสม่ำเสมอ และปรึกษาแพทย์เพื่อการดูแลที่เหมาะสม การรับประทานอาหารครบถ้วนและสม่ำเสมอจึงเป็นกุญแจสำคัญในการป้องกันภาวะโพแทสเซียมต่ำและรักษาสุขภาพหัวใจให้แข็งแรง อ่านเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับโพแทสเซียมรู้สู้โรค : โพแทสเซียมในผักผลไม้ คุณประโยชน์และข้อควรระวัง กินแตงโมเกินขนาด เสี่ยงกล้ามเนื้ออ่อนแรง ปัญหาหัวใจ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังควรเลี่ยง รู้ทันกันได้ : ดื่มน้ำเยอะ ทำโซเดียมต่ำ เสี่ยงถึงชีวิต เกลือแร่ในผู้สูงอายุ