วันนี้ (23 มิ.ย.2560) ผู้สื่อข่าวไทยพีบีเอส ลงพื้นที่ตรวจสอบวัดในพื้นที่วัดระฆังโฆสิตารามวรมหาวิหาร พบว่ามีแม่ค้าส่วนใหญ่เลิกการขายนก และไม่มีนกวางขายให้กับผู้ที่มาทำบุญแล้ว บางรายหันไปขายอาหารปลาให้กับนักท่องเที่ยว แทนการปล่อยนกกระติ๊ด ซึ่งมีการรณรงค์ห้ามซื้อห้ามขาย พราะผิดกฎหมาย
แม่ค้าบางคนยอมรับว่า ยังมีการมาถามหานก แต่ไม่ได้มีการขายแล้ว ส่วนปลาที่นำไปปล่อยเพื่อสะเดาะเคราะห์ ตามความเชื่อสั่งซื้อตามความเชื่อได้ ส่วนที่วัดสร้อยทอง ยังมีการขายปลา เพื่อสะเดาะเคราะห์ และแม่ค้ามีการปรับตัวขายอาหารปลา และอาหารนกให้กับผู้ที่มาทำบุญ แทน
มีแนวโน้มว่า ต่อจากนี้การทำบุญด้วยวิธีการปล่อยนก อาจมีแนวโน้มลดลงเรื่อยๆ โดยที่ผ่านมา มีการรณรงค์ของกลุ่มพิทักษ์สัตว์กลุ่มต่างๆ ที่ชี้ให้ประชาชนได้เห็นว่า การปล่อยสัตว์นั้น แทนที่จะได้บุญแต่กลับเป็นบาป เพราะสัตว์ที่ปล่อยหากไม่ตาย ก็เสี่ยงจะถูกจับมาเวียนขายอีก
นอกจากนี้ การจับนกและดูแลด้วยวิธีการไม่เหมาะสม ยังเข้าข่ายผิดกฎหมาย และตอนนี้ก็มีวัดดังๆหลายวัด ที่เริ่มห้ามพ่อค้าแม่ค้านำสัตว์มาขายเพื่อให้คนมาทำบุญซื้อไปปล่อยแล้ว
วัดเทพลีลา รร.วัดเทพลีลา วัดราชาธิวาส วัดบวรนิเวศวิหาร วัดชลประทานรังสฤษดิ์ วัดสวนแก้ว เป็นเป้าหมายที่ สมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศไทย ลงพื้นที่เพื่อรณรงค์กระตุ้นเตือนให้ลด ละ เลิก การจับนกมาปล่อยในพื้นที่วัด และสร้างความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับการจับนกเพื่อปล่อยแก่คนในสังคม
ซึ่งสมาคมป้องกันการทารุณสัตว์แห่งประเทศไทย ระบุว่าวิธีการจับนกมาขายเพื่อปล่อย เป็นการสนับสนุนวงจรธุรกิจค้าชีวิตนก อันจะนำมาสู่การทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพที่ไม่เหมาะสม ซึ่งสมาคมจะยื่นหนังสือต่อมหาเถรสมาคมออกเป็นมติ โดยทางโฆษกสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ แจ้งว่าทราบเรื่องแล้ว จะดำเนินการต่อไป
ทั้งนี้การจับนกด้วยวิธีการทารุณและดูและจัดสวัสดิภาพไม่ดี อาจเข้าข่ายความผิดตาม พ.ร.บ.ป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2557 มาตรา 20 ประกอบมาตรา 31 การทารุณกรรมสัตว์โดยไม่มีเหตุอันสมควร มีโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี ปรับไม่เกิน 4 หมื่นบาท หรือทั้งจำและปรับ ส่วนการจัดสวัสดิภาพนกไม่เหมาะสม เป็นความผิดตามมาตรา 22 ประกอบมาตรา 32 โทษปรับไม่เกิน 40,000 บาท
แนวคิดเรื่องการปล่อยนก ปล่อยปลา ปล่อยสัตว์ เป็นความเชื่อของทั้งชาวไทยและอีกหลายประเทศในเอเชีย ซึ่งเมื่อปี 2555 รัฐบาลไต้หวันออกระเบียบห้ามปล่อยนก ปล่อยปลา หลังมีข้อมูลยืนยันว่าแต่ละปีมีสัตว์ที่บาดเจ็บและตายจากความเชื่อเรื่องการปล่อยนกปล่อยปลา ไม่น้อยกว่า 200 ล้านตัว
ส่วนในประเทศไทยเคยมีการทำวิจัยโดยคณะศึกษาศาสตร์ ม.นเรศวร เมื่อปี 2554 พบว่า คนส่วนใหญ่นิยมทำทานด้วยการปล่อยสัตว์เนื่องจากมีหมอดูแนะนำ โดยสัตว์ที่มีผู้นิยมปล่อยมากที่สุด คือปลาไหล แต่การปล่อยปลาที่แม่น้ำหน้าวัดนั้น ถือว่าขัดกับธรรมชาติของปลาไหล ที่ชอบน้ำนิ่ง และสุดท้าย ปลาที่ปล่อยก็ทานกระแสน้ำไม่ไหว เมื่อมาหลบริมตลิ่ง ก็จะถูกจับมาเวียนขายใหม่ เป็นต้น