เตือน! เปิบซุปค้างคาวเสี่ยงติดเชื้อ "ไวรัสโคโรนา"

จากกรณีมีการเผยแพร่คลิปในโซเชียลโดยระบุถึงการเปิปพิสดารกินซุปค้างคาว ในเมืองอู่ฮั่น ประเทศจีน ที่เป็นต้นกำเนิดของไวรัสโคโรนา สายพันธุ์ใหม่

วันนี้ (24 ม.ค.2563) เพจเฟซบุ๊ก Spartan Doctor เผยแพร่ข้อมูลที่น่าสนใจว่าคุยเฟื่องเรื่องโรคจากสัตว์สู่คนช่วงนี้ปัญหา Novel Corona virus ระบาดกำลังมา โดยระบุข้อมูลว่าหลายเพจรีวิวข้อมูลไว้อย่างดีแล้ว ก็กำลังอ่านจะรีวิวอยู่ เลยเอาอันนี้มาคั่นเวลาให้อ่านเล่นๆเข้าใจง่าย มีสมมติฐานว่า Corona virus จากมณฑลอู่ฮั่น อาจมีต้นกำเนิดมาจากตลาดขายเนื้อสัตว์ป่าที่นั่นรวมถึงเมนูที่นำค้างคาวมาประกอบอาหาร

ผมเลยเอาแผนภาพแสดง “การติดต่อเชื้อโรคจากสัตว์สู่คน” มักมาในรูปแบบใดมาให้ดู เผื่อเราจะได้เห็นภาพและตระหนักในเรื่องเหล่านี้มากขึ้น ปกติเชื้อโรคร้ายแรงต่างๆ เช่น กลุ่ม Corona virus , Ebola virus จะมีการติดต่อวนเวียนกันในประชากรสัตว์ป่าอยู่แล้ว ดังซ้ายมือของแผนภาพ ไม่ค่อยมาถึงมนุษย์เท่าไหร่ โดยเฉพาะในยุคปัจจุบันที่เมืองแยกออกมาจากป่าชัดเจน

นอกจากนี้สัตว์แบบปศุสัตว์ที่รายล้อมรอบสังคมมนุษย์ก็เป็นเสมือนด่านป้องกันมนุษยชาติจากเชื้อโรคจากป่าได้ดีระดับนึง ดังภาพ เพราะเป็นสัตว์ที่เลี้ยงขึ้นมาในระบบปิดของมนุษย์ ไม่ได้ไปคลุกคลีกับสัตว์ในป่า รอบๆตัวเราเลยห้อมล้อมด้วยสัตว์ที่ไร้เชื้อโรคร้ายแรงจากป่า

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง พบผู้ป่วยติดเชื้อไวรัสโคโรนา คนที่ 5 ในไทย

เฟซบุ๊ก : Spartan Doctor

 

อย่างไรก็ดีการ “หก หรือ ล้น ใส่ “ ( Spill over ) ข้ามฝั่งจากวงจรสัตว์ป่าเข้ามาในสังคมมนุษย์ ก็อาจเกิดขึ้นได้ถ้ามีปัจจัยที่เหมาะสม เช่นจำนวนสัตว์ป่าที่ป่วยด้วยโรคเยอะมากพอ และความใกล้ป่าของสังคมมนุษย์ ( เช่น ในเขตชนบทของแอฟริกา นอกบ้านนอกฟาร์มคือป่า ) ก็อาจเกิดเหตุการณ์หกข้ามของเชื้อโรคเข้ามาในหมู่ปศุสัตว์ เช่น ค้างคาวป่าป่วยมากัดวัว นกป่าป่วยมาสัมผัสเป็ดไก่ หนูหรือแรคคูนป่วยมากัดสัตว์ในฟาร์มหรือมาขี้ใส่ฟาร์ม หรือผ่านพาหะตัวกลาง( Vector )ในรูปเล็กเช่น ยุง เห็บ หมัด

เมื่อสัตว์ในปศุสัตว์ ติดโรคจากสัตว์ป่า และป่วยจำนวนมากขึ้นๆ ก็จะมีโอกาสที่เกษตรกรที่ทำปศุสัตว์ หรือคนที่เกี่ยวข้องกับชิ้นส่วนของสัตว์ เช่น คนชำแหละเนื้อสัตว์จะได้รับเชื้อมาและแพร่ต่อเข้าไปในสังคมมนุษย์ เช่น กรณีไข้หวัดนกจากสัตว์ปีกที่เลี้ยงไว้, ไข้หวัดใหญ่ Swine flu จากฟาร์มหมู , ไข้ MERS-CoV จากอูฐที่เลี้ยงไว้ เป็นต้น

คราวนี้บางทีมีการ “หกใส่” ของเชื้อโรคจากสัตว์ป่ามาสู่มนุษย์โดยตรงบ้างแม้จะไม่พบบ่อย
เช่น กลุ่มคนไปเที่ยวในป่า ไปล่าสัตว์ หรือบ้านที่อาศัยอยู่ใกล้ป่า แล้วได้รับเชื้อจากการสัมผัสสัตว์ป่าโดยตรงก็มีบ้าง

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง ปริศนา “ไวรัสโคโรนา" สายพันธุ์ใหม่

ตลาดค้าเนื้อสัตว์ป่าแหล่งแพร่ระบาด

“ตลาดเนื้อสัตว์ป่า” และเมนูสัตว์ป่าเปิบพิสดารแบบที่เห็นในข่าวของประเทศจีน ก็เป็นหนึ่งในตัวที่ทำให้เกิดการโดดข้ามจากสัตว์ป่ามาสู่มนุษย์โดยตรงโดยไม่ผ่านกำแพงปศุสัตว์ได้ หากควบคุมคุณภาพเนื้อสัตว์ได้ไม่ดี ประกอบอาหารไม่ดี หรือใช้เนื้อสัตว์แปลกพิสดารมากมาทำอาหาร

เช่น ค้างคาวนี่เป็นหนึ่งในสัตว์ที่อุดมไปด้วยเชื้อโรคมหาศาลทั้งไวรัส แบคทีเรีย ปรสิต ไม่แพ้หนูเลย ถ้าถอดปีกออกมันก็คือ หนูดีๆนี่เอง เอาหนูมากินทำไม อีโบลาที่ระบาดส่วนนึงก็มาจากเมนูค้างคาวป่าในแอฟริกาเช่นกัน

บทความอ่านเล่นนี้จึงเอามาช่วยให้เราเข้าใจและเตือนใจในการหลีกเลี่ยงการสัมผัสสัตว์ป่า (เช่น อยู่ในกรงตามตลาด ) หรือลองเมนูสัตว์ป่าแปลกๆเวลาไปเที่ยวต่างประเทศอะไรแบบนี้ถ้าไม่จำเป็นครับ

ข้อมูลอ้างอิง  https://www.thelancet.com/action/showPdf…

คาดเมนูซุปค้างคาว หนึ่งในต้นตอแพร่โรค 

สอดคล้องกับเพจ ReReef ได้รายงานข้อมูลดังกล่าวว่า นักวิจัยสันนิษฐานเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ อาจมาจากการกินซุปค้างคาวของชาวอู่ฮั่น สถานการณ์แพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่ (2019-nCoV) กลายเป็นวิกฤติที่ทั่วโลกกำลังจับตาเพราะพบผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นกว่า 550 คนและเสียชีวิตเพิ่มเป็นอย่างน้อย 17 คนแล้ว ซึ่งส่วนใหญ่พบในเมืองอู่ฮั่น และที่น่ากังวลก็คือพบว่าเชื้ออาจกลายพันธ์ุทำให้มีการติดต่อระหว่างคนสู่คนได้

ล่าสุดทางการจีน ถึงกับสั่งปิดพื้นที่บางส่วนของเมืองอู่ฮั่น ซึ่งเป็นศูนย์กลางการแพร่ระบาดโดยระงับบริการขนส่งสาธารณะเข้าออกเมืองทั้งหมด พร้อมประกาศเตือนประชาชนไม่ให้เดินทางเข้า-ออกเมืองชั่วคราวงานวิจัยที่ตีพิมพ์ใน China Science Bulletin ระบุว่า ค้างคาวอาจเป็น Host หรือแหล่งอาศัยของไวรัสชนิดนี้

มีตัวอย่างไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่มีความคล้ายคลึงกับไวรัสที่พบในค้างคาว ซึ่งปกติไวรัสเหล่านี้ ไม่ได้เป็นอันตรายหากไม่มีสัมผัสโดยตรงกับมนุษย์ จึงมีการสันนิษฐานว่าการติดต่ออาจเกิดจากเมนูซุปค้างคาว ที่ได้รับความนิยมมากในเมืองอู่ฮั่น และอีกหลายเมืองในจีน

ภาพ : Daily Star

 

นักวิทยาศาสตร์ได้เตือนมานานแล้วว่าการบริโภคสัตว์ป่า นอกจากจะเป็นการคุกคามความหลากหลายทางชีวภาพอย่างรุนแรงแล้ว ยังมีโอกาสทำให้เกิดโรคระบาดติดต่อที่เกิดจากสัตว์ (zoonotic diseases) ที่เป็นอันตรายอย่างร้ายแรงได้

กรณีการระบาดของโรคซาร์ส ที่มีผู้ติดเชื้อกว่า 8,000 คน และมีผู้เสียชีวิตกว่า 800 คน เมื่อปี 2003 ก็มีต้นกำเนิดมาจากตลาดค้าสัตว์ป่า ซึ่งคาดว่าเป็นชะมดและอีเห็น ที่ได้รับเชื้อจากค้างคาวอีกต่อหนึ่ง การปล่อยให้มีตลาดค้าสัตว์ป่า จึงไม่ต่างอะไรกับการสร้างแหล่งเพาะพันธุ์โรคระบาดที่ไม่อาจคาดเดาได้

การบริโภคอย่างยั่งยืนเบื้องต้นที่สุดคืองดบริโภคสัตว์ป่าทุกชนิด โดยเฉพาะสัตว์ป่าใกล้สูญพันธุ์ (รวมถึง ปลาฉลาม และปลากระเบนหลายชนิด) เพราะนอกจากจะทำร้ายธรรมชาติแล้ว ท้ายที่สุดอาจเป็นการปลดปล่อยเชื้อโรคที่กลับมาทำร้ายมนุษย์ด้วยกันเอง 

อ้างอิง https://www.dailystar.co.uk/…/scientists-blame-coronavirus-…

https://api.nationalgeographic.com/…/new-coronavirus-spread…

อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง

รู้จัก "โรคปอดอักเสบ" จากเชื้อไวรัสโคโรนาสายพันธุ์ใหม่

สธ.ยกระดับเฝ้าระวัง "ไวรัสโคโรนา" ช่วงตรุษจีน