"หมอแล็บ" เตือนระวังซื้อผิด Antigen แยงจมูก-Antibody เจาะเลือด

หมอแล็บแพนด้า เตือนประชาชนระวังซื้อผิดชุดตรวจ Antigen Test Kit จากออนไลน์ แต่ได้ Antibody Test kit แบบเจาะเลือดจากปลายนิ้ว ขณะที่กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ย้ำยังไม่อนุญาตซื้อชุดตรวจ Antibody ตรวจเอง

วันนี้ (20 ก.ค.2564) นพ.ภาคภูมิ เดชหัสดิน นักเทคนิคการแพทย์ หรือ หมอแล็บแพนด้า เผยแพร่ข้อความผ่านเพจ เตือนประชาชนว่า พบบางคนที่ไปซื้อชุดตรวจ COVID-19 หรือ Antigen Test Kit จากออนไลน์ แต่ซื้อผิดเป็น Antibody Test kit แบบเจาะเลือดจากปลายนิ้ว ซึ่งกระทรวงสาธารณสุข และ อย.ยังไม่อนุญาตให้ซื้อไปตรวจเองได้

ส่วนชุดตรวจที่อนุญาตให้ซื้อตรวจเองแล้วคือ Antigen Test Kit ซึ่งการตรวจหาเชื้อใช้วิธีแยงจมูกเท่านั้น ซึ่งชุดตรวจ Antibody Test kit เป็นชุดทดสอบหาภูมิคุ้มกันต่อไวรัส หากผลเป็นบวก อาจบอกได้ว่า กำลังติดเชื้อ COVID-19 อยู่ หรือเคยติดเชื้อมาก่อน หรือได้รับวัคซีน ซึ่งอาจไม่ได้ติดเชื้อก็ได้

ขณะเดียวกันหากผลเป็นลบ แสดงว่า ไม่ติดเชื้อ หรือตรวจเร็วเกินไปก่อนที่ร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกัน ซึ่งประโยชน์ของการตรวจ Antibody จะใช้แปลผลร่วมกับการตรวจด้วยวิธี real-time RT-PCR เพื่อบอกระยะการติดเชื้อและการดำเนินของโรคประกอบการวินิจฉัย ติดตาม รักษา ควบคุมโรคไม่ได้เหมาะกับการตรวจหาเชื้อในการระบาด

ทำความเข้าใจชุดตรวจ Antigen - ชุดตรวจ Antibody

ขณะที่ก่อนหน้านี้ นพ.ศุภกิจ ศิริลักษณ์ อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ระบุว่า จากกรณีที่กระทรวงสาธารณสุข ได้ประกาศให้ประชาชนสามารถใช้ชุดทดสอบแอนติเจน (Antigen Test Kit) เพื่อตรวจหาเชื้อ COVID-19 ได้ด้วยตนเองนั้น พบว่า มีประชาชนนำชุดทดสอบทดสอบแอนติบอดี (Antibody Test Kit) มาตรวจหาเชื้อ ซึ่งเป็นการใช้ที่ผิดประเภท

ชุดทดสอบแอนติเจน (Antigen Test Kit) ใช้ตรวจหาโปรตีนของเชื้อไวรัสก่อโรค COVID-19 เป็นชุดทดสอบที่อนุญาตให้ประชาชนใช้เพื่อตรวจคัดกรองเบื้องต้น โดยเก็บตัวอย่างทางจมูกหรือปากหรือน้ำลาย ซึ่งแต่ละยี่ห้อจะกำหนดตัวอย่างที่ใช้ตรวจไม่เหมือนกัน ให้อ่านในเอกสารกำกับที่มาพร้อมกับชุดทดสอบ โดยตัวตลับทดสอบจะมีแถบทดสอบ (ตัว T) และแถบควบคุม (ตัว C) ในผู้มีความเสี่ยงสูง

หากผลทดสอบเป็นลบ อาจอยู่ในระยะฟักตัว ให้กักตัวที่บ้านตามมาตรการของกระทรวงสาธารณสุข และให้ตรวจซ้ำอีกครั้งประมาณ 3-5 วัน หรือหากมีอาการให้ตรวจทันที กรณีที่พบผลบวกให้แจ้งหน่วยงานบริการใกล้บ้านที่ติดต่อได้และแยกกักตัวเอง เพื่อลดการแพร่เชื้อ

สธ.ย้ำยังไม่อนุญาตซื้อชุดตรวจ Antibody ใช้เอง

สำหรับชุดทดสอบแอนติบอดี (Antibody Test Kit) เป็นชุดทดสอบหาภูมิตอบสนองต่อไวรัส ซึ่งการตรวจและแปลผล ต้องทำโดยบุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น โดยจะเก็บตัวอย่างเลือดจากปลายนิ้วมือหรือข้อพับ หากผลเป็นบวก แสดงว่าเคยติดเชื้อหรือได้รับวัคซีน อาจจะมีหรือไม่มีอาการป่วยก็ได้ โดยภูมิคุ้มกันไม่ได้บ่งบอกว่า สามารถป้องกันการติดเชื้อ COVID-19 ในอนาคตได้ หากผลเป็นลบแสดงว่าไม่ติดเชื้อหรือมาตรวจเร็วเกินไปก่อนที่ร่างกายจะมีการสร้างภูมิคุ้มกัน

ขณะนี้ กระทรวงสาธารณสุข ไม่แนะนำในการใช้ชุดทดสอบ Antibody เพื่อตรวจหาคนที่ติด COVID-19 เพราะภูมิคุ้มกันที่พบอาจเกิดจากการฉีดวัคซีน และยังไม่อนุญาตให้ประชาชนนำมาตรวจได้เอง

ส่วนชุดตรวจ Antigen Test Kit ประชาชนหาซื้อได้ที่คลินิก และร้านขายยาแผนปัจจุบันหรือตามที่ อย.กำหนด ไม่แนะนำซื้อทางออนไลน์ ซึ่งชุดทดสอบต้องผ่านการขึ้นทะเบียนจาก อย. แล้วเท่านั้น ซึ่งสามารถดูรายชื่อชุดทดสอบได้ที่เว็บไซต์ของ อย.