วันนี้ (17 มี.ค.2565) รศ.สมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมาธิการพิจารณาร่างกฎหมายลูกว่าด้วยการเลือกตั้ง 2 ฉบับ ชี้แจงทำความเข้าใจกรณีการพิจารณาร่างกฎหมายลูกว่าด้วยพรรคการเมืองที่มีข้อมูลว่าจะมีการปลดล็อกให้ ส.ว. ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ องค์กรอิสระ ร่วมจัดตั้งพรรคการเมืองได้ว่า ไม่เป็นความจริง
รศ.สมชัยชี้แจงว่า สัปดาห์ที่ผ่านมามีการพิจารณาถึงคุณสมบัติและลักษณะต้องห้ามของผู้ร่วมจัดตั้งพรรคการเมือง โดยหลักการต้องการให้การจัดตั้งพรรคการเมืองเป็นไปด้วยความสะดวกมากขึ้นและประชาชนทั่วไปมีโอกาสที่จะเข้าร่วมจัดตั้งพรรคการเมืองได้ง่ายมากขึ้น จึงมีหลายข้อเสนอซึ่งเป็นการผ่อนปรนมากขึ้น เช่นเรื่องของอายุผู้ร่วมจัดตั้งพรรคการเมือง ในกฎหมายเดิมกำหนดไว้ 20 ปี และข้อเสนอใหม่เสนอกำหนดอายุ 18 ปี ได้หรือไม่ ซึ่งเรื่องดังกล่าวยังไม่มีข้อสรุป
ทั้งนี้ 1 ใน 4 ร่างที่ผ่านวาระรับหลักการมา ได้หยิบยกเรื่องของลักษณะต้องห้ามของบุคคลที่จะเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้ง ส.ส.ซึ่งเป็นคุณสมบัติเดียวกันกับผู้ร่วมจัดตั้งพรรคการเมือง ซึ่งในร่างฉบับหนึ่งเสนอให้ตัดลักษณะต้องห้ามนั้นออกไป ซึ่งมีกำหนดไว้ราว 19 ข้อ ซึ่งกรรมาธิการที่ได้มีการอภิปรายเห็นว่าการตัดออกไม่เหมาะสม เนื่องจากว่าการกำหนดนั้นเป็นลักษณะต้องห้าม เช่น ห้ามเป็นตุลาการศาลรัฐธรรมนูญหรือเป็นองค์กรอิสระหรือ เป็น ส.ว. ไม่น่าที่จะมีบทบาทร่วมจัดตั้งพรรคการเมืองซึ่งเสียงส่วนใหญ่ก็เห็นพร้อมกันในลักษณะนี้
ดังนั้น ในการพิจารณาของกรรมาธิการในวันนี้จะกลั่นกรองลักษณะต้องห้ามใน 19 ข้อโดยจะนำเรื่องที่ไม่สำคัญหรือไม่จำเป็นออกไป และส่วนที่ยังจำเป็นซึ่งเป็นลักษณะต้องห้ามยังคงต้องคงไว้พร้อมกับยืนยันว่าโอกาสที่จะให้ ส.ว. ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ หรือ องค์กรอิสระมาร่วมตั้งพรรคการเมืองเป็นไปไม่ได้ กรรมาธิการไม่ยอมเด็ดขาดซึ่งวันนี้จะมีการลงมติกัน