"วันตรุษจีน" ในแต่ละปีนั้นจะแตกต่างกันไป กินเวลาการเฉลิมฉลองตามประเพณีถึง 16 วัน ตั้งแต่วันส่งท้ายปีเก่าทางจันทรคติไปจนถึงเทศกาลโคมไฟ
ในปี 2567 วันตรุษจีนจะตรงกับ วันเสาร์ที่ 10 ก.พ. นับเป็นวันเริ่มต้นปีมังกร
การเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนในประเทศแถบเอเชียตะวันออก ทั้งในประเทศจีนและประเทศอื่นๆ ล้วนได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมจีนทั้งสิ้น เช่น เวียดนาม เกาหลีใต้ สิงคโปร์ มาเลเซีย และอินโดนีเซีย วันตรุษจีนของแต่ละประเทศนั้นย่อมมีชื่อเรียกที่แตกต่างกัน แต่ที่มีเหมือนกันคือ การเฉลิมฉลองในวันเดียวกัน (และวันใกล้เคียง) โดยมีการเฉลิมฉลองที่คล้ายกันด้วย
จีน
ในประเทศจีน วันตรุษจีนเป็นที่รู้จักในชื่อวัน "ตรุษจีนหรือเทศกาลฤดูใบไม้ผลิ" การเฉลิมฉลองตามประเพณีจะใช้เวลา 16 วัน เริ่มตั้งแต่วันส่งท้ายปีเก่าและสิ้นสุดด้วยเทศกาลโคมไฟ กิจกรรมหลักของวันตรุษจีน ได้แก่ การตกแต่ง การรับประทานอาหารเย็น การจุดประทัดและดอกไม้ไฟ และการแจกอั่งเปาและของขวัญอื่นๆ อาหารตรุษจีน ได้แก่ เกี๊ยว ขนมเค้กแบบจีน และ ปลา
เกาหลีใต้
ในเกาหลีใต้ วันตรุษจีนเรียกว่า "ซอลลัล" มีการจัดงานเทศกาลทั้งสิ้น 3 วัน เน้นที่งานรวมญาติ อาหาร และการเคารพบรรพบุรุษ ในช่วงเทศกาลชาวเกาหลีจำนวนมากสวมชุดเกาหลีแบบดั้งเดิมที่เรียกว่า "ฮันบก" ทำพิธีกรรมบูชาบรรพบุรุษ และกินอาหารแบบดั้งเดิม เช่น ต็อกกุก (ซุปกับเค้กข้าวหั่นบางๆ) และ จอน (แพนเค้ก)
เวียดนาม
วันตรุษจีนของเวียดนามเรียกว่า Tet (หรือ Tet Nguyen Dan) เป็นวันหยุด 3 วัน แต่ผู้คนในเวียดนามมักใช้เวลาเกือบครึ่งเดือนเพื่อเฉลิมฉลองเทศกาลนี้
ชาวเวียดนามมีอาหารฉลองวันปีใหม่แบบดั้งเดิมเป็นของตัวเอง ได้แก่ สลัดโรล, ข้าวเหนียว, ซุปหน่อไม้, ปอเปี๊ยะ, บั๋นชอง และจะตกแต่งบ้านด้วยต้นพีชที่บานสะพรั่ง หรือ ต้นไมสีเหลืองบานสะพรั่ง ปกติแล้วพวกเขาจะไม่ใช้โคมสีแดงหรือการตัดกระดาษเหมือนกับที่คนจีนทำ
ไทย
แม้ว่าตรุษจีนจะไม่ใช่วันหยุดประจำชาติอย่างเป็นทางการของประเทศไทย แต่ก็มีการเฉลิมฉลองกันอย่างแพร่หลายทั่วประเทศ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่มีประชากรชาวจีนจำนวนมาก เช่น กรุงเทพมหานคร
ญี่ปุ่น
ญี่ปุ่นเคยเฉลิมฉลองวันตรุษจีนตามปฏิทินจันทรคติแบบดั้งเดิม ต่อมา ในช่วงยุคเมจิ (พ.ศ.2411-2455) รัฐบาลญี่ปุ่นได้นำปฏิทินเกรโกเรียนมาใช้ โดยเริ่มปีใหม่ในวันที่ 1 ม.ค. แม้ว่าตรุษจีนจะไม่ใช่วันหยุดในญี่ปุ่น แต่กิจกรรมการเฉลิมฉลองก็ยังคงพบเห็นได้ในย่านไชนาทาวน์
ในวันที่ 15 ของเดือนจันทรคติแรก หรือ 2 สัปดาห์หลังจากปีใหม่จีน จะมีการเฉลิมฉลองเทศกาลจีนแบบดั้งเดิมที่สำคัญอีกเทศกาลหนึ่ง นั่นคือ "เทศกาลโคมไฟจีน" หรือ เทศกาลหยวนเซียวเจี๋ย หรือ เทศกาลหยวนเซียว (元宵节) ถือเป็นวันพระจันทร์เต็มดวงแรกของปีจันทรคติใหม่และช่วงสิ้นสุดของเทศกาลตรุษจีน
เทศกาลโคมไฟจีนปี 2567 จะมีการเฉลิมฉลองใน วันที่ 24 ก.พ.
ส่งท้ายปีใหม่ด้วย "เทศกาลโคมไฟจีน"
ในคืนเทศกาลโคมไฟจีน ถนนต่างๆ จะตกแต่งด้วยโคมไฟหลากสีสัน ซึ่งมักมีปริศนาเขียนอยู่ ผู้คนกินข้าวปั้นหวานที่เรียกว่า "ถังยวน" ชมการเชิดมังกรและสิงโต และจุดพลุดอกไม้ไฟ เทศกาลโคมไฟจีน ถือเป็นวันสุดท้ายของการเฉลิมฉลองตรุษจีน หลังจากเทศกาลโคมไฟสิ้นสุดลง ข้อห้ามในเทศกาลตรุษจีนจะไม่มีผลอีกต่อไป และของประดับตกแต่งปีใหม่ทั้งหมดจะถูกถอดออก
กิจกรรมในเทศกาลโคมไฟจีน
- จุดโคม-ดูความสวยงามของโคมไฟ
การจุดโคมไฟเป็นสัญลักษณ์ของ "การส่องสว่างแห่งอนาคต" ให้ผู้คนได้อธิษฐานขอให้พวกเขามีอนาคตที่ราบรื่นและเพื่อแสดงความปรารถนาดีต่อครอบครัวของพวกเขา ในไต้หวันการจุดโคมไฟแสดงถึงความปรารถนาสำหรับคู่รักที่อยากมีลูก ส่วนในประเทศจีน มีเทศกาลโคมไฟนานาชาติ Qinhuai ในเมืองหนานจิง เทศกาลโคมไฟ Shanghai Yuyuan งานศิลปะของโคมไฟ จะแสดงให้เห็นภาพและสัญลักษณ์แบบดั้งเดิมของจีนอย่างชัดเจน เช่น ผลไม้ ดอกไม้ นก สัตว์ ผู้คน และอาคาร
- ทายปริศนาโคมไฟ
การทายปริศนาโคมไฟ เริ่มต้นในสมัยราชวงศ์ซ่ง และเป็น 1 ในกิจกรรมที่สำคัญและได้รับความนิยมมากที่สุดของเทศกาลโคมไฟ เจ้าของโคมไฟจะเขียนปริศนาลงบนในกระดาษแล้วติดลงบนโคมไฟสีสันสดใส เพื่อให้ผู้คนต่างรุมล้อมเพื่อเดาปริศนา หากใครตอบถูกก็จะได้ของขวัญเล็กๆ น้อยๆ เป็นรางวัล
- กินขนมถังยวน
การกินขนมถังยวน เป็นประเพณีที่สำคัญของเทศกาลโคมไฟ ถังยวนเป็นลูกทรงกลมปั้นจากข้าวเหนียวอยู่ในน้ำเชื่อมรสหวาน "ถังยวน" ออกเสียงคล้ายกับ Tuanyuan (团圆) ซึ่งหมายถึง การรวมตัวใหม่ และ ความสมบูรณ์ ชาวจีนเชื่อว่าลูกบอลและชามทรงกลมเป็นสัญลักษณ์ของความสมบูรณ์และความร่วมกัน คำพูดนำโชคยอดนิยมเมื่อรับประทานถังยวนคือ 团团圆圆 (Tuántuán yuányuán) แปลว่าขอให้มีความสุข และครอบครัวพบกันใหม่
-
ชมการเชิดมังกร-เชิดสิงโต
การเต้นรำพื้นบ้านแบบดั้งเดิมทั้ง 2 รายการนี้โดดเด่นที่สุดในประเทศจีน "สิงโต" เป็นสัญลักษณ์ของความกล้าหาญและความแข็งแกร่ง และเชื่อว่ารูปลักษณ์ภายนอกสามารถขับไล่สิ่งชั่วร้ายและปกป้องผู้คนและปศุสัตว์ของพวกเขาได้ และชาวจีนบูชา "มังกร" ถือเป็นสัญลักษณ์แห่งความโชคดี
รู้หมือไร่ : เทศกาลโคมไฟของจีน คือ "วันวาเลนไทน์" ของจีน ในสมัยโบราณผู้หญิงที่ยังไม่ได้แต่งงานจะไม่ได้รับอนุญาตให้ออกจากบ้าน จนถึงเทศกาลโคมไฟจีน ที่เปิดโอกาสให้พวกเธอได้ออกจากบ้านไปเดินเล่นอย่างอิสระ จุดโคมไฟ เล่นเกม และพูดคุยกับผู้ชายได้