มะเร็งกระเพาะอาหาร (Stomach cancer หรือ Gastric cancer) เกิดจากการที่เซลล์เยื่อบุกระเพาะอาหารมีการแบ่งจำนวนมากขึ้น อย่างผิดปกติ ทำให้เกิดเป็นมะเร็งขึ้นมา สามารถเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของกระเพาะอาหาร และอาจมีการแพร่กระจายไปยังต่อมน้ำเหลือง เยื่อบุช่องท้อง และอวัยวะอื่นๆ ได้ เช่น ปอด ตับ กระดูก จากสถิติ
ทั่วโลกมีผู้ป่วยมะเร็งกระเพาะอาหารประมาณ 1,000,000 คน ส่วนประเทศไทยมีผู้ป่วยมะเร็งกระเพาะอาหารรายใหม่ประมาณปีละ 3,000 คน และในจำนวนนี้มีผู้เสียชีวิตปีละ 2,000 คน มะเร็งกระเพาะอาหารมักพบเพศชายมากกว่าเพศหญิง
ปัจจัยเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหาร
- การสูบบุหรี่
- การดื่มแอลกอฮอล์
- การติดเชื้อไวรัส Helicobactor Pylori (H. Pylori)
ภาพประกอบข่าว : เชื้อไวรัส Helicobactor Pylori (H. Pylori)
- โรคกระเพาะอาหารอักเสบเรื้อรัง
- อาหารหมักดอง รมควัน
- ประวัติโรคมะเร็งในครอบครัว
สัญญาณเตือนมะเร็งกระเพาะอาหาร
ผู้ป่วยโรคมะเร็งกระเพาะอาหารในระยะแรก มักไม่แสดงอาการหรือมีอาการคล้ายโรคแผลในกระเพาะอาหาร เช่น ท้องอืด คลื่นไส้ เบื่ออาหาร หากโรคลุกลามมากขึ้นอาจมีอาการปวดท้อง อาเจียนเป็นเลือด อ่อนเพลีย รับประทานอาหารไม่ได้ น้ำหนักลด แต่บางรายอาจมาด้วยอาการของโรคมะเร็งแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่นๆ เช่น ปอด ตับ กระดูก ทำให้มีอาการไอ เหนื่อย ปวดท้อง ปวดหลัง เป็นต้น
ภาพประกอบข่าว : อาหารปวดท้อง อาเจียน
การตรวจวินิจฉัยโรค
ถ้ามีการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร ต้องแยกก่อนว่าเป็นชนิดไหน ถ้าเป็นมะเร็งเยื่อบุกระเพาะอาหาร ต้องตัดชิ้นเนื้อไปตรวจ ดูการแพร่กระจายว่ามีการแพร่กระจายไปที่ไหนหรือไม่ ถ้าเป็นมะเร็งต่อมน้ำเหลืองกระเพาะอาหาร ต้องดูว่าเป็นระยะไหน โดยส่วนใหญ่มักจะได้รับยาเคมีบำบัดจะช่วยได้ ถ้าเป็นมะเร็งเนื้อเยื่อเกี่ยวพันและมีการแพร่กระจาย การผ่าตัดจะทำให้หายขาดได้ ส่วนยาเคมีบำบัดในมะเร็งเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน มักจะไม่ค่อยได้ผล
มะเร็งชนิดนี้จะตอบสนองได้ค่อนข้างดีกับยาพุ่งเป้า ซึ่งมักจะมีราคาแพง ถ้าให้แล้วมันจะยุบลง ค่อนข้างดี แต่ยาพุ่งเป้าเหล่านี้ จะใช้ได้ช่วงประมาณ 1-2 ปี หลังจากนั้นมะเร็งจะปรับตัวเพื่อต่อต้านกับยา เราอาจจะต้องเพิ่มปริมาณยาหรือเปลี่ยนชนิดของยาไปเรื่อยๆ
ภาพประกอบข่าว : ควรให้แพทย์วินิจฉัยโรคเบื้องต้น
การรักษา
- มะเร็งระยะเริ่มแรก (Early gastric cancer) หมายถึง มะเร็งที่อยู่เฉพาะชั้นเยื่อบุส่วนบนของกระเพาะอาหาร โดยทั่วไปมักจะไม่มีอาการ แต่ตรวจพบจากการทำการตรวจส่องกล้องสำหรับการตรวจสุขภาพ สามารถทำการรักษาด้วยการตัดผ่านกล้องส่องตรวจทางเดินอาหารเพียงอย่างเดียวได้ เนื่องจากโอกาสที่มะเร็งจะกระจายไปต่อมน้ำเหลืองน้อย อัตราการอยู่รอดที่ 10 ปีมากกว่าร้อยละ 80
ภาพประกอบข่าว : การส่องกล้องดูความผิดปกติในช่องท้อง
- มะเร็งระยะลุกลามไปต่อมน้ำเหลืองบริเวณใกล้เคียง (Locally advance gastric cancer) ก้อนมะเร็งจะมีขนาดใหญ่กว่าระยะเริ่มแรก และกระจายไปยังต่อมน้ำเหลืองบริเวณข้างเคียง ผู้ป่วยระยะนี้จะปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียน รับประทานอาหารได้ลดลง บางรายอาเจียนเป็นเลือดได้ มะเร็งในระยะนี้ยังสามารถรักษาให้หายขาดได้ โดยการผ่าตัดกระเพาะ ร่วมกับการผ่าตัดเลาะเอาต่อมน้ำเหลืองโดยรอบออก และให้การรักษาเสริมหลังผ่าตัดด้วยยาเคมีบัด เพื่อลดการกลับเป็นซ้ำของมะเร็ง
- มะเร็งระยะแพร่กระจาย (Metastatic gastric cancer) เป็นระยะที่มีการกระจายไปสู่อวัยวะอื่นๆ เช่น ตับ ตับอ่อน ช่องท้อง ปอด หรือต่อมน้ำเหลืองที่อยู่ไกลออกไป การรักษาของระยะนี้คือ การรักษาด้วยยาเคมีบำบัด ไม่นิยมผ่าตัด การผ่าตัดจะทำในกรณีที่มีภาวะแทรกซ้อนจากมะเร็งเท่านั้น ผู้ป่วยในระยะนี้จะมีการพยากรณ์โรคที่ไม่ดี แต่ก็ยังมีผู้ป่วยบางรายที่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาเคมีบำบัด จนสามารถกลับมาทำการผ่าตัดเพื่อเอามะเร็งออกได้
ภาพประกอบข่าว : การผ่าตัด
สุขภาพดีเราเลือกได้
สาเหตุสำคัญการเกิดโรคมะเร็งมาจากพฤติกรรมเสี่ยงและสิ่งแวดล้อมรอบตัวเรา ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่เป็นสิ่งที่เราสามารถหลีกเลี่ยงได้ การป้องกันโรคจึงถือเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการแก้ปัญหาโรคมะเร็ง ที่ทุกคนควรให้ความสนใจเรียนรู้ หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงหรือปรับพฤติกรรมเพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดโรค เช่น
- ปฏิบัติตนตามหลัก "5 ทำ 5 ไม่ ห่างไกลมะเร็ง"
- หมั่นสังเกตอาการตนเอง หากพบอาการผิดปกติควรรีบปรึกษาแพทย์
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์
- ออกกำลังกายเป็นประจำ
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรค
- การตรวจคัดกรองเพื่อค้นหามะเร็งระยะเริ่มแรก
โดยมีข้อมูลว่าการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงหรือปรับพฤติกรรมจะทำให้ลดโอกาสการเกิดโรคได้ถึงร้อยละ 30
หลัก "5 ทำ 5 ไม่ ห่างไกลมะเร็ง"
5 ทำ ได้แก่
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ทำจิตใจให้แจ่มใส ไม่เครียด
- ทานผักผลไม้
- ทานอาหารหลากหลาย
- ตรวจร่างกายเป็นประจำ
ภาพประกอบข่าว : ออกกำลังกายต้านมะเร็ง
5 ไม่ ได้แก่
- ไม่สูบบุหรี่หรือสูดดม ควันบุหรี่
- ไม่มั่วเซ็กซ์
- ไม่ดื่มสุรา
- ไม่ตากแดดจ้า
- ไม่กินปลาน้ำจืดดิบ
ภาพประกอบข่าว : ไม่ควรสูบบุหรี่
เคล็ดลับป้องกันมะเร็ง
กินผักหลากสีทุกวัน ขยันหาผลไม้เป็นประจำ
ทำอาหารธัญพืชและเส้นใย ใส่เครื่องเทศเสริมรสชาติอาหาร
เพิ่มสารต้านอนุมูลอิสระ อย่าละลืมปรุงอาหารถูกวิธี
หลีกหนีอาหารไขมัน หมั่นลดบริโภคเนื้อแดง เกลือแกง อาหารหมักดองต้องน้อยลง
ภาพประกอบข่าว : กินผักช่วยต้านมะเร็งได้
นอกจากนี้ การออกกำลังกายที่เหมาะสมเพียงพอ ช่วยคลายเครียดและลดการสะสมไขมันในร่างกายได้ ส่งผลให้ลดความเสี่ยงจากโรคมะเร็ง
เริ่มต้นที่ใจ ทำได้ทุกที่ ไม่มีพิธีรีตอง ลองชวนเพื่อนดู
เรียนรู้ด้วยการกระทำ จำวิธีที่สนุก ทุกๆ วันควรออกกำลังกาย
ที่มา : สาขารังสีรักษาและมะเร็งวิทยา รพ.จุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย, คณะแพทยศาสตร์ รพ.รามาธิบดี, ศูนย์มะเร็งตรงเป้า รพ.จุฬารัตน์ 9 แอร์พอร์ต, สถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
- Gastric cancer
- สังเกตอาการมะเร็งกระเพาะอาหาร
- ปวดท้องแบบไหนเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร
- ปวดท้อง
- ท้องอืด
- อาเจียนเป็นเลือด
- มะเร็ง
- การรักษามะเร็ง
- ผู้ป่วยมะเร็ง
- มะเร็งกระเพาะอาหาร
- อาหารปิ้งย่างเสี่ยงมะเร็งกระเพาะอาหาร
- ข่าววันนี้
- ข่าวล่าสุด
- ข่าวสุขภาพวันนี้
- มะเร็งกระเพาะอาหาร อาการ
- ติดเชื้อไวรัส Helicobactor Pylori
- เชื้อเอชไพโลไร
- สัญญาณเตือนมะเร็ง