วันนี้ (14 ส.ค.2568) นายคมสัน โพธิ์คง นักวิชาการด้านนิติศาสตร์ ให้สัมภาษณ์รายการมุมการเมือง ไทยพีบีเอส ถึงกรณีศาลรัฐธรรมนูญจะวินิจฉัย กรณีคลิปเสียง น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี กับฮุน เซน ประธานวุฒิสภากัมพูชา ในวันที่ 29 ส.ค.2568 นี้
ผู้สื่อข่าวถามว่า คำร้องชัดเจนขนาดไหนที่จะฟันธงเรื่องความผิด
นายคมสันกล่าวว่า ผมกับทนายนกเขา (นิติธร ล้ำเหลือ) เป็นผู้ไปแจ้งความที่กองปราบฯ ด้วย โดยพฤติกรรม เราเห็นว่า เข้าการกระทำผิดอาญาเรื่องความมั่นคงของรัฐภายนอกราชอาณาจักร มีลักษณะสนับสนุนกับศัตรูต่างชาติให้เขาได้รับตามประสงค์ ถึงขั้นรับปากว่า จะทำตามต้องการ โดยพฤติกรรมในความเห็นของเรานั้นผิดอาญาอยู่แล้ว ส่งผลต่อการมีลักษณะต้องห้ามของการเป็นรัฐมนตรี
ผู้สื่อข่าวถามว่า เมื่อเข้าข่ายความผิดอาญา จะเข้าข่ายผิดจริยธรรมร้ายแรงจนต้องถอนจากตำแหน่งใช่หรือไม่
นายคมสันกล่าวว่า ใช่ครับ ผิดมาตรฐานจริยธรรมและมาตรฐานค่านิยม หากศาลวินิจฉัยว่าเข้าเงื่อนไขก็ต้องพ้นจากตำแหน่งทันที
เมื่อถามว่า น.ส.แพทองธาร ชินวัตร ชี้แจงในหลายโอกาสว่า กรณีที่ปรากฏในคลิปเสียงเป็นเรื่องของเทคนิคการเจรจา ศาลจะรับไปพิจารณาขนาดไหน
นายคมสันกล่าวว่า ศาลรับพิจารณาทุกทาง ฟังความทั้งสองฝ่าย กรณีข้อแก้ตัวว่า พยายามพูดเพื่อให้เกิดอะไรก็แล้วแต่ เป็นเทคนิคการเจรจา เขาก็สามารถชี้แจงได้ แต่ศาลจะรับฟังและเชื่อหรือไม่แค่ไหน
ผู้สื่อข่าวถามว่า แต่ในมุม อ.คมสัน ไม่มองว่ามันเป็นเรื่องของเทคนิค
นายคมสันกล่าวว่า ใช่ ผมไม่มองว่ามันเป็นเทคนิคของการเจรจา ผมมองเป็นเรื่องของการสมรู้ร่วมคิด และยังมีเรื่องที่พ่อของ น.ส.แพทองธาร ไปแสดงวิสัยทัศน์ที่เนชั่น เรื่องจะแบ่งพื้นที่ตาม MOU44 กับกัมพูชา
เมื่อถามว่า มีคดีไหนที่พอจะเทียบเคียงกับคดีนี้ได้บ้าง
นายคมสันกล่าวว่า ถ้าเป็นในศาลรัฐธรรมนูญจะไม่มีหรอก เรื่องมาตรฐานจริยธรรมมันเกิดในรัฐธรรมนูญที่ผ่านมา แต่มาตรการบังคับของรัฐธรรมนูญ 2560 จะเข้มข้นกว่าฉบับเก่า
มาตรฐานจริยธรรมเป็นเรื่องคุณสมบัติต้องห้าม
ผู้สื่อข่าวถามว่า นักรัฐศาสตร์จะมองว่า เราพอจะอ่านปลายทางของคดีได้ จากการลงมติของตุลาการศาลฯ ก่อนหน้านี้ ทั้งในการรับคำร้อง (เอกฉันท์) การสั่งหยุดปฏิบัติหน้าที่ (7 : 2) และอนุญาตให้ขยายเวลาชี้แจง (5 : 4)
นายคมสันกล่าวว่า เป็นเรื่องการคาดเดาพฤติกรรมศาลกัน ความจริงการรับเรื่องเป็นการดูมูลคำฟ้องเบื้องต้น หากคำร้องเข้าลักษณะที่ศาลจะรับไว้พิจารณาได้ ก็เป็นเรื่องปกติที่ศาลจะลงมติเท่าไรก็ได้ แต่เมื่อพิจารณาหลักฐานจากคำฟ้องคำให้การ ศาลอาจลงมติที่แตกต่างขึ้นได้ ขึ้นอยู่กับการแสดงหลักฐาน
หมายความว่า ทีมที่ทำงานด้านนี้ของ น.ส.แพทองธาร ต้องทำงานหนักหน่อย เพื่อเปลี่ยนใจตุลาการได้
เมื่อถามว่า อาจารย์คิดว่าระหว่างนี้จะมีการเจรจาต่อรองกันหรือไม่
นายคมสันกล่าวว่า สายรัฐศาสตร์ก็จะมองแบบนี้ เอาตัวเลขเป็นตัวตั้ง แต่พอขยายเวลาให้ อาจไม่มีอะไรก็ได้
ส่วนการมองว่า ผู้มีอำนาจไปต่อรองเบื้องหลัง ไม่ใช่เรื่องทางนิติศาสตร์ แต่เป็นเรื่องพฤติกรรมของคน มันเกิดขึ้นในกระบวนการยุติธรรมตลอดมา พฤติกรรมมีได้ แต่ไม่ใช่การวินิจฉัยของศาล เป็นเรื่องปกติที่จะมีการวิ่งเต้นคดีแบบนี้
เมื่อถามว่า แล้วการที่ น.ส.แพทองธารสงวนท่าทีไม่พูดอะไรมากนัก อาจารย์มองว่ามีนัยยะอะไรหรือไม่
นายคมสันกล่าวว่า เขาคงได้รับคำแนะนำให้สงบปากหน่อย เพราะเรตติ้งไม่ดี พูดแล้วจะเข้าตัวอีกเหมือนที่พูดกับฮุน เซน ก็เข้าตัว คงได้รับคำแนะนำให้หยุดให้สัมภาษณ์ หากผ่านพ้นคดีนี้ไปได้คนคงลืม ๆ กันไปเอง ยุทธศาสตร์แบบนิ่งมันใช้ได้ผลมาหลายเรื่องแล้วในบ้านเรา แต่ผมคิดว่าเรื่องนี้จบยากพอควร
ผู้สื่อข่าวถามว่า มีกระแสวิจารณ์ว่า นายกฯ อาจตัดสินใจลาออกก่อน ผลลัพธ์ปลายทางจะเปลี่ยนไปอย่างไร
นายคมสันกล่าวว่า เป็นไปได้ที่จะลาออกก่อนศาลวินิจฉัย หากลาออกก่อน ก็มีแนวโน้มที่ศาลรัฐธรรมนูญจะไม่พิจารณาต่อ เพราะถือว่าพ้นจากตำแหน่งไปแล้ว แต่ก็ไม่แน่เสมอไป เพราะมีกรณีที่ลาออกแล้ว แต่ศาลพิจารณาต่อจนจบกระบวนการ
ความไม่แน่นอนยังมีสูง หากลาออก ในสายรัฐศาสตร์จะมองว่า ไม่สามารถดีลได้ ก็ลาออกเพื่อให้พ้นไป
แต่ผมมองว่า เรื่องนี้เป็นเกมที่เขาจะมีคุณสมบัติในอนาคตต่อไป ผมคิดว่ายากที่เขาจะกลับมาอีกในอนาคต แม้จะลาออก เพราะมันเป็นเรื่องติดตัวไปตลอดชีวิต และไม่มีศาลมาช่วยเคลียร์เรื่องเหล่านี้ให้ หากกลับสู่เวทีการเมืองจะถูกหยิบเรื่องนี้ขึ้นมาตลอดเวลา
รายงาน : อุรชัย ศรแก้ว ผู้สื่อข่าวการเมือง ไทยพีบีเอส
อ่านข่าว : ตั้งศูนย์ตรวจสอบอาคาร สำรวจ-ซ่อมแซมบ้านเสียหาย เหตุปะทะไทย-กัมพูชา
"มหาดไทย" ออกประกาศ ให้แรงงานกัมพูชาที่ได้รับอนุญาตทำงานในไทยเป็นกรณีพิเศษ