เมื่อเร็ว ๆ นี้ NASA ได้ปล่อยดาวเทียมสำรวจโลกในภารกิจ TRACERS ออกสู่อวกาศไปแล้ว ในบทความนี้จะพาไปรู้จักกับโครงการ TRACERS นี้ว่าจะเพิ่มองค์ความรู้เกี่ยวกับสนามแม่เหล็กของโลกกับปรากฏการณ์เชื่อมต่อของสนามแม่เหล็กโลกกับพายุสุริยะซึ่งนำมาสู่พายุสนามแม่เหล็กโลกได้อย่างไรบ้าง

TRACERS เป็นภารกิจของดาวเทียมคู่ มันทั้งสองถูกส่งขึ้นสู่อวกาศตั้งแต่ 23 กรกฎาคมที่ผ่านมาโดยจรวด Falcon 9 ของ SpaceX ที่มีภารกิจของ NASA อีกจำนวนหนึ่งที่เดินทางไปพร้อมกันด้วย

ภาพวาดของภารกิจ TRACERS ภาพจาก NASA

สำหรับภารกิจ TRACERS นี้มีเป้าหมายหลักเพื่อทำการศึกษาปรากฏการณ์การเชื่อมต่อของสนามแม่เหล็กโลกกับสนามแม่เหล็กของพายุสุริยะ (Magnetic Reconnection) ที่นำมาสู่ปรากฏการณ์พายุสนามแม่เหล็กโลก (Geomagnetic Storm) ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่สามารถนับว่าเป็นหนึ่งในภัยพิบัติทางธรรมชาติที่สามารถก่อความเสียหายกับโครงข่ายสาธารณูปโภคของมนุษย์ได้

TRACERS เป็นดาวเทียมฝาแฝดที่ภายในติดตั้งเครื่องมือตรวจวัดสนามแม่เหล็กและไอออนไว้ทั้งคู่ เดินทางห่างกันเพียงเล็กน้อย และศึกษาปรากฏการณ์ทางสนามแม่เหล็กที่เกิดมากถึง 3,000 ครั้งต่อปี นักวิทยาศาสตร์คาดว่าจะสามารถสร้างภาพสนามแม่เหล็กโลกความละเอียดสูงรวมถึงศึกษาปรากฏการณ์สนามแม่เหล็กเชื่อมต่อกันตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดได้

tracers-1

ดาวเทียมแฝดคู่นี้จะโคจรผ่านบริเวณเปิดของสนามแม่เหล็กโลกใกล้กับขั้วโลกเหนือ ซึ่งเรียกว่า Polar Cusp ตรงจุดนี้ TRACERS จะศึกษาปรากฏการณ์ระเบิดแม่เหล็กที่เกิดจากการปะทะกันของสนามแม่เหล็กจากดวงอาทิตย์กับสนามแม่เหล็กของโลก ซึ่งส่งผลให้เกิดการเชื่อมต่อสนามแม่เหล็กใหม่ เส้นสนามแม่เหล็กจะ “ดีดตัว” และจัดเรียงใหม่อย่างรุนแรง ส่งอนุภาคพลังงานสูงเข้าสู่ชั้นบรรยากาศของโลก นักวิทยาศาสตร์จะอาศัยจังหวะนี้วิเคราะห์ย้อนกลับว่าลมสุริยะที่พัดเข้ามานั้นรุนแรงเพียงใด และส่งอิทธิพลต่ออนุภาคประจุไฟฟ้าเหนือพื้นโลกอย่างไร

นอกเหนือจากนี้ข้อมูลที่ได้มาจากภารกิจ TRACERS จะถูกนำมารวมกับภารกิจด้าน Space Weather อื่น ๆ ด้วย เช่น EZIE, PUNCH และ Parker Solar Probe เพื่อสร้างภาพองค์ความรู้ของการปลดปล่อยมวลสารโคโรนาตั้งแต่พื้นผิวดวงอาทิตย์ไปจนสุดขอบระบบสุริยะเพื่อเข้าใจสภาพอวกาศของระบบสุริยะให้ดียิ่งขึ้น

ภาพวาดเคลื่อนไหวของปรากฏการณ์ที่ลมสุริยะเคลื่อนตัวเข้ามาชนกับสนามแม่เหล็กของโลกก่อนที่จะถูกเร่งเข้ามายังบริเวณขั้วเหนือและใต้ของสนามแม่เหล็กโลกและเกิดเป็นปรากฏการณ์แสงเหนือ ซึ่งเป็นอีกปรากฏการณ์ที่ภารกิจ TRACERS

ภารกิจ TRACERS ได้ออกเดินทางออกสู่อวกาศในลักษณะ Rideshare ร่วมกับดาวเทียมดวงอื่น ๆ จากภาคเอกชน ได้แก่ Bard ของ York Space Systems, Epic Athena ของ SEOPS, REAL ของ Maverick Space Systems, LIDE ของ Tyvak และดาวเทียมกลุ่ม Skykraft 4

หลังจากปรับเทียบข้อมูลที่ได้จากดาวเทียม TRACERS ทั้งสองเป็นระยะเวลาหนึ่งแล้ว นักวิทยาศาสตร์คาดว่าภารกิจหลักที่กินระยะเวลา 12 เดือนให้หลัง น่าจะสร้างองค์ความรู้ใหม่ ๆ อีกมากมายเกี่ยวกับปรากฏการณ์การเชื่อมต่อของสนามแม่เหล็กระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์

เรียบเรียงโดย จิรสิน อัศวกุล
พิสูจน์อักษร ศุภกิจ พัฒนพิฑูรย์

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

ที่มาข้อมูล : NASA

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

รู้จักโครงการ TRACERS ดาวเทียมศึกษาการเชื่อมต่อสนามแม่เหล็กโลกกับพายุสุริยะ