เมื่อไม่นานมานี้ ทีมนักวิจัยจากสถาบันวิจัยทางการแพทย์วอลเทอร์ แอนด์ เอลิซา ฮอลล์ (WEHI) ในเมืองเมลเบิร์น ประเทศออสเตรเลีย สร้างแผนที่ไขกระดูกของมนุษย์ในระดับโมเลกุล ซึ่งเปิดเผยความซับซ้อนที่ซ่อนอยู่ในมะเร็งโรคเลือดและอาจนำไปสู่วิธีการรักษาที่ดียิ่งขึ้น โดยใช้เทคโนโลยีทรานสคริปโทมิกส์เชิงพื้นที่ (Spatial Transcriptomics) รุ่นล่าสุดในการวิเคราะห์ยีนมากกว่า 5,000 ยีนภายในแต่ละเซลล์

เรย์มอนด์ ยิป ผู้ร่วมเขียนงานวิจัย กล่าวว่าการศึกษาครั้งนี้ท้าทายทฤษฎีดั้งเดิมเกี่ยวกับการพัฒนาและการลุกลามของโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมา (myeloma) โดยเผยให้เห็นว่าเซลล์พลาสมาของมะเร็งสร้างสภาพแวดล้อมระดับจุลภาคที่มีความแตกต่างภายในไขกระดูก โดยมีเซลล์สนับสนุนและการทำงานของยีนที่แตกต่างกัน เหมือนกับการค้นพบว่าเนื้องอกแต่ละก้อนมีรหัสไปรษณีย์ของตัวเอง

นักวิจัยปฏิบัติงานที่ห้องปฏิบัติการของมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลียในกรุงแคนเบอร์ราของออสเตรเลีย วันที่ 15 ก.ค. 2020 ภาพจาก Xinhua

นักวิทยาศาสตร์เคยเชื่อว่าเซลล์มัยอิโลมาจะปรับเปลี่ยนไขกระดูกในลักษณะคล้ายกัน ทำให้สามารถใช้การรักษาแบบเดียวกันได้ ทว่า เจเรมี เออร์ ผู้เชี่ยวชาญจากสถาบันฯ กล่าวว่าผลการค้นพบใหม่ครั้งนี้อาจช่วยอธิบายได้ว่าทำไมผู้ป่วยโรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมาจึงตอบสนองต่อวิธีการรักษาในปัจจุบันแตกต่างกัน และยังอาจปูทางสู่แนวทางการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสมเฉพาะบุคคลมากขึ้น

การศึกษาข้างต้นซึ่งเผยแพร่ในวารสารบลัด (Blood) ของสมาคมโลหิตวิทยาแห่งอเมริกัน ระบุว่าเทคโนโลยีเชิงพื้นที่ล่าสุดของสถาบันฯ ทำให้นักวิจัยสามารถติดตามการทำงานและตำแหน่งของแต่ละเซลล์ภายในเนื้อเยื่อได้

โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัลติเพิล มัยอิโลมา (Multiple myeloma) เป็นมะเร็งโรคเลือดที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ซึ่งส่งผลกระทบต่อเซลล์พลาสมาในไขกระดูก โดยมีการวินิจฉัยพบผู้ป่วยใหม่มากกว่า 2,500 รายต่อปีในออสเตรเลีย การรักษาที่มีอยู่ในปัจจุบันช่วยชะลอการลุกลามของโรคและบรรเทาอาการได้ แต่การตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วยยังแตกต่างกันไป

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

ภาพซินหัว : นักวิจัยปฏิบัติงานที่ห้องปฏิบัติการของมหาวิทยาลัยแห่งชาติออสเตรเลียในกรุงแคนเบอร์ราของออสเตรเลีย วันที่ 15 ก.ค. 2020

แหล่งข้อมูลอ้างอิง : Xinhua

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

เผยให้เห็นความซับซ้อน! สร้าง “แผนที่ไขกระดูกมนุษย์” มิติใหม่วิจัยมะเร็งโรคเลือด