กล้องโทรทรรศน์อวกาศ Mauve จากบริษัท Blue Skies Space กำลังจะกลายเป็นกล้องโทรทรรศน์อวกาศเอกชนตัวแรกของโลกเพื่อให้บริการงานด้านดาราศาสตร์เพื่อเป้าหมายในการมองดวงดาวในอวกาศลึกและทำการค้นหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ

กล้องโทรทรรศน์อวกาศ Mauve ซึ่งพัฒนาโดยสตาร์ตอัป Blue Skies Space จากลอนดอน แม้จะมีขนาดเพียงแค่เท่ากับกระเป๋าเดินทางขนาดเล็ก มีกระจกปฐมภูมิกว้าง 13 เซนติเมตร แต่กลับสามารถสำรวจกิจกรรมของดาวแปรแสง (Flaring Stars) ที่อยู่ห่างไกลและค้นหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะที่อาจเอื้อต่อสิ่งมีชีวิต ในย่านแสงที่ตามองเห็นและย่านอัลตราไวโอเลตได้เป็นอย่างดี

ภาพถ่ายของกระจกปฐมภูมิกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Mauve ภาพจาก Blue Skies Space

หากว่ากันตามตรง ภารกิจของกล้องโทรทรรศน์อวกาศที่ถูกออกแบบมาเพื่อการตรวจวัดกิจกรรมของดาวแปรแสงนั้นห่างหายไปเกือบสองทศวรรษแล้วนับตั้งแต่ภารกิจ International Ultraviolet Explorer ซึ่งสิ้นสุดไปตั้งแต่ปี 1996 และแม้ว่ากล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลจะมีศักยภาพในการถ่ายภาพสำรวจกิจกรรมของดาวแปรแสง แต่กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮับเบิลคือหนึ่งในกล้องโทรทรรศน์อวกาศที่มีชั่วโมงการทำงานมากที่สุดในประวัติศาสตร์ ดังนั้นไม่แปลกที่จะมีโอกาสศึกษาดาวแปรแสงน้อยมาก อีกทั้งกล้องโทรทรรศน์บนโลกยังไม่สามารถศึกษาดาวแปรแสงในย่านรังสีอัลตราไวโอเลตได้

การเข้ามาเล่นในตลาดกล้องโทรทรรศน์อวกาศเพื่อการศึกษาดาวแปรแสงและหาค้นหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะในราคาต่ำของบริษัท Blue Skies Space ถือว่าน่าจับตามองเป็นอย่างมาก เพราะหลาย ๆ ครั้งงานด้านดาราศาสตร์ไม่ได้ต้องการกล้องโทรทรรศน์อวกาศศักยภาพสูงในการศึกษาสัญญาณของเทหวัตถุ แต่จำเป็นต้องใช้บริการกล้องฮับเบิลเนื่องจากกล้องโทรทรรศน์อวกาศระดับทั่วไปมีไม่เพียงต่อความต้องการ

ภาพวาดของกล้องโทรทรรศน์อวกาศ Mauve ที่มีขนาดเท่ากับ CubeSat ภาพจาก Blue Skies Space

แผนธุรกิจที่ Blue Skies Space เลือกใช้คือการให้กล้องโทรทรรศน์อวกาศขนาดเล็กของพวกเขาส่องกราดไปทั่วทั้งท้องฟ้า เก็บข้อมูลที่ส่องกราดกลับมา จากนั้นจำหน่ายข้อมูลออกมาทางระบบสมาชิกแบบรายปี ซึ่งเป็นรูปแบบธุรกิจการสำรวจทางดาราศาสตร์ไม่เคยมีใครทำมาก่อน

แม้แนวคิดการให้บริการงานด้านดาราศาสตร์ของบริษัทจะชวนตั้งคำถามว่าจะก่อให้เกิดกำไรในเชิงพาณิชย์ได้จริงหรือไม่ แต่ Blue Skies Space ก็ได้รับความสนใจอย่างมากจากสถาบันต่าง ๆ ทั่วโลก มหาวิทยาลัยจำนวน 19 แห่งได้ลงทะเบียนเพื่อรับข้อมูลแล้ว โดยทางบริษัทคาดว่าข้อมูลชุดแรกจะเริ่มส่งมายังโลกในช่วงต้นปีหน้า

กล้องโทรทรรศน์อวกาศ Mauve นี้จะเดินทางสู่ห้วงอวกาศพร้อมกับภารกิจ Transporter-15 ของ SpaceX ซึ่งมีกำหนดปล่อยไม่เกินช่วงเดือนพฤศจิกายน ปี 2025 Mauve จะโคจรรอบโลกที่ระดับความสูงราว 500 กิโลเมตร เป็นเวลาขั้นต่ำ 3 ปี หากโครงการประสบความสำเร็จ บริษัทอาจขยายกองดาวเทียมเพิ่มขึ้นในอนาคต และขณะนี้กำลังศึกษาแนวคิดของกล้องโทรทรรศน์อวกาศสำหรับรุ่นถัดไป

เรียบเรียงโดย จิรสิน อัศวกุล

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS https://www.thaipbs.or.th/news/playlists/SciAndTech

ที่มาข้อมูล : skyatnightmagazine

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

โครงการกล้องโทรทรรศน์อวกาศเอกชน ช่วยค้นหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะให้รวดเร็วขึ้น