บ้านปงแท่น ต.จางเหนือ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง เป็นหมู่บ้านเล็ก ๆ ที่เมื่อใครได้เข้ามาเยือนเหมือน ย้อนอดีตไปสัก 20 - 30 ปี ในยุคสมัยที่ถนนและยานพาหนะยังไม่สะดวก เพราะผู้คนที่นี่ยัง “ขี่เกวียน” หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “ควายล้อ” เพื่อไปทำงานเป็นประจำทุกวัน เป็นเหมือนสัญลักษณ์ของหมู่บ้าน ซึ่งในสมัยก่อนมีแทบทุกหลังคาเรือนกว่า 100 เล่ม แต่ในปัจจุบันใช้งานอยู่เพียง 27 เล่ม
ชาวบ้านที่นี่มีอาชีพตัด “ไม้ไผ่ซาง” จากป่าชุมชน เพื่อขายและแปรรูปเป็นตะเกียบ ไม้เสียบลูกชิ้น และไม้จิ้มฟัน ฯลฯ โดยจะขี่เกวียนหรือ “ควายล้อ” เพื่อเข้าไปตัดไม้ไผ่ ซึ่งเส้นทางที่ไปห่างไกลและลำบาก ลุยป่า ลุยร่องดินลึก และผ่านก้อนหินน้อยใหญ่ ล้วนเป็นพื้นที่ที่รถเข้าถึงได้ยากลำบาก จึงจำเป็นต้องใช้เกวียน ที่มีล้อแข็งแรงเข้าไปในป่า ซึ่งเกวียนแต่ละเล่มจะถูกลากด้วย “ควาย” 2 ตัว ที่ร่างกายแข็งแรงเพราะต้องรับน้ำหนักมากถึง 600 - 800 กิโลกรัม
แม้คนบ้านปงแท่นจะบอกว่าทุกวันนี้ควายล้อน้อยลง วิถีชีวิต การใช้ล้อเป็นพาหนะก็ต้องเปลี่ยนไป โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เมื่อ “คนซ่อมเกวียน” นั้นหายากเหลือเกินในหมู่บ้านเหลือเพียงคนเดียวเท่านั้น
จะมีที่ไหนในประเทศไทย ที่จะเหลือแบบนี้อยู่บ้าง ร่วมเดินทางตามรอยล้อเกวียนและน้องควายติดตามได้ในรายการซีรีส์วิถีคน วันเสาร์ที่ 25 พฤษภาคม 2566 เวลา 14.30 - 15.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
ซีรีส์วิถีคน
วิถีคนบ้านตะพิโจ จ.ตาก
วิถีคนต้มต๋าว บ้านผาสุก ต.ภูฟ้า อ.บ่อเกลือ จ.น่าน
วิถีคนทำนาดอกบัว อ.บางกรวย จ.นนทบุรี
วิถีคนเกาะยอ ต.เกาะยอ อ.เมือง จ.สงขลา
วิถีคนเก็บผลไม้ บ้านเขาคราม - บ้านป่าสน อ.ศรีนครินทร์ จ.พัทลุง
วิถีคนหาสีย้อมผ้า ต.ตะเคียนปม อ.ทุ่งหัวช้าง จ.ลําพูน
วิถีคนทำน้ำอ้อยก้อน จ.กาฬสินธุ์
วิถีคนบ้านป่าเลา - ปงผาง ต.ทากาศ อ.แม่ทา จ.ลำพูน
วิถีคนริมคลองบางพรม และบางระมาด กรุงเทพมหานคร
วิถีคนบ้านผาเบียด - บ้านโนนจำปา อ.คอนสาร จ.ชัยภูมิ
วิถีคนบ้านปงแท่น ต.จางเหนือ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง
วิถีคนสวรรคโลก ต.เมืองบางยม และ ต.คลองกระจง อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย
วิถีคนในสวนบ้านสาวชะโงก อ.บางคล้า จ.ฉะเชิงเทรา
วิถีคนกลางป่า บ้านป่ากำ ต.ดงพญา อ.บ่อเกลือ จ.น่าน
วิถีคนจังหวัดหวิญล็อง ประเทศเวียดนาม
วิถีคนกับมะพร้าว ประเทศเวียดนาม
วิถีคนหาบเกลือ ต.บางขุนไทร อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี
วิถีคนบ้านป่าหมาก จ.ประจวบคีรีขันธ์
วิถีคนบ้านห้วยต้า อ.ท่าปลา จ.อุตรดิตถ์
วิถีคนมูโนะ อ.สุไหงโกลก จ.นราธิวาส
วิถีคนบ้านทุ่งใหญ่ จ.อุดรธานี
หมู่บ้านสายบุญ : ช็อตเด็ด ซีรีส์วิถีคน
วิถีคนน้ำกุ่ม อ.นครไทย จ.พิษณุโลก
วิถีคนหาเกสรบัว จ.ขอนแก่น
วิถีคนสยามในมาเลเซีย รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย
วิถีบนดอย อ.ท่าสองยาง จ.ตาก
วิถีคนคลองลัดโนด บ้านสำนัก ต.ม่วงกลวง อ.กะเปอร์ จ.ระนอง
วิถีคนละเวือะบ้านละอูบ ต.ห้วยห้อม อ.แม่ลาน้อย จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีคนเสียบญวน ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร
วิถีคนอีสานในถิ่นใต้ บ้านในวง อ.ละอุ่น จ.ระนอง
วิถีคนสามเรือน ต.สามเรือน อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา
วิถีคนน้ำผุด ต.น้ำผุด อ.เมือง จ.ตรัง
ซีรีส์วิถีคน
วิถีคนบ้านตะพิโจ จ.ตาก
วิถีคนต้มต๋าว บ้านผาสุก ต.ภูฟ้า อ.บ่อเกลือ จ.น่าน
วิถีคนทำนาดอกบัว อ.บางกรวย จ.นนทบุรี
วิถีคนเกาะยอ ต.เกาะยอ อ.เมือง จ.สงขลา
วิถีคนเก็บผลไม้ บ้านเขาคราม - บ้านป่าสน อ.ศรีนครินทร์ จ.พัทลุง
วิถีคนหาสีย้อมผ้า ต.ตะเคียนปม อ.ทุ่งหัวช้าง จ.ลําพูน
วิถีคนทำน้ำอ้อยก้อน จ.กาฬสินธุ์
วิถีคนบ้านป่าเลา - ปงผาง ต.ทากาศ อ.แม่ทา จ.ลำพูน
วิถีคนริมคลองบางพรม และบางระมาด กรุงเทพมหานคร
วิถีคนบ้านผาเบียด - บ้านโนนจำปา อ.คอนสาร จ.ชัยภูมิ
วิถีคนบ้านปงแท่น ต.จางเหนือ อ.แม่เมาะ จ.ลำปาง
วิถีคนสวรรคโลก ต.เมืองบางยม และ ต.คลองกระจง อ.สวรรคโลก จ.สุโขทัย
วิถีคนในสวนบ้านสาวชะโงก อ.บางคล้า จ.ฉะเชิงเทรา
วิถีคนกลางป่า บ้านป่ากำ ต.ดงพญา อ.บ่อเกลือ จ.น่าน
วิถีคนจังหวัดหวิญล็อง ประเทศเวียดนาม
วิถีคนกับมะพร้าว ประเทศเวียดนาม
วิถีคนหาบเกลือ ต.บางขุนไทร อ.บ้านแหลม จ.เพชรบุรี
วิถีคนบ้านป่าหมาก จ.ประจวบคีรีขันธ์
วิถีคนบ้านห้วยต้า อ.ท่าปลา จ.อุตรดิตถ์
วิถีคนมูโนะ อ.สุไหงโกลก จ.นราธิวาส
วิถีคนบ้านทุ่งใหญ่ จ.อุดรธานี
หมู่บ้านสายบุญ : ช็อตเด็ด ซีรีส์วิถีคน
วิถีคนน้ำกุ่ม อ.นครไทย จ.พิษณุโลก
วิถีคนหาเกสรบัว จ.ขอนแก่น
วิถีคนสยามในมาเลเซีย รัฐกลันตัน ประเทศมาเลเซีย
วิถีบนดอย อ.ท่าสองยาง จ.ตาก
วิถีคนคลองลัดโนด บ้านสำนัก ต.ม่วงกลวง อ.กะเปอร์ จ.ระนอง
วิถีคนละเวือะบ้านละอูบ ต.ห้วยห้อม อ.แม่ลาน้อย จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีคนเสียบญวน ต.ด่านสวี อ.สวี จ.ชุมพร
วิถีคนอีสานในถิ่นใต้ บ้านในวง อ.ละอุ่น จ.ระนอง
วิถีคนสามเรือน ต.สามเรือน อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา
วิถีคนน้ำผุด ต.น้ำผุด อ.เมือง จ.ตรัง