กรณีปัญหา "แม่น้ำกก" มีความขุ่นผิดปกติ กรมควบคุมมลพิษ (คพ.) เก็บตัวอย่างน้ำครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 19-24 มี.ค.2568 และวันที่ 9 เม.ย. ครั้งที่ 2 วันที่ 21-24 เม.ย. และวันที่ 29 เม.ย.-2 พ.ค. และครั้งที่ 3 วันที่ 12-16 พ.ค. โดยสรุปผลการตรวจวิเคราะห์คุณภาพน้ำ ตามมาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดิน จากการเก็บตัวอย่างครั้งที่ 1-3 ดังนี้
แม่น้ำกก
ความขุ่น ผลการตรวจครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 ความขุ่นมีค่าสูงบริเวณชายแดนไทย-เมียนมา เมื่อเปรียบเทียบความขุ่นตลอดเส้นน้ำตั้งแต่บริเวณ ต.ท่าตอน อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ จนถึงสะพานเฉลิมพระเกียรติ 1 อ.เมือง จ.เชียงราย มีแนวโน้มคงที่ตลอดระยะทาง และความขุ่นมีค่าลดลงหลังจากน้ำไหลผ่านฝายเชียงราย ซึ่งตั้งอยู่บริเวณ ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย
ของแข็งทั้งหมด ผลการตรวจครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 พบว่ามีค่าสูงมากบริเวณชายแดนไทย-เมียนมา อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ ส่วนจุดตรวจวัดอื่นจะมีค่าใกล้เคียงกันตลอดเส้นลำน้ำจนถึงบริเวณ ต.บ้านแซว อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ซึ่งเป็นจุดบรรจบแม่น้ำกกและแม่น้ำโขง
โลหะหนัก ผลการตรวจครั้งที่ 1, ครั้งที่ 2 และครั้งที่ 3 พบว่า แคดเมียม ทองแดง แมงกานีส นิกเกิล โครเมียม สังกะสีและปรอท มีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
สารหนู มีค่าสูงเกินค่ามาตรฐานฯ ตั้งแต่บริเวณชายแดนไทย-เมียนมา อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ จนถึงบริเวณ อ.เมือง จ.เชียงราย และหลังจากน้ำไหลผ่านฝายเชียงราย ซึ่งตั้งอยู่บริเวณ ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย ผลการตรวจวัดสารหนูที่จุดตรวจวัดบริเวณ ต.แม่ข้าวต้ม อ.เมือง จ.เชียงราย จนถึง อ.เชียงแสน จ.เชียงราย มีค่าต่ำกว่า <0.01 มก./ล ซึ่งไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
ตะกั่ว ผลการตรวจครั้งที่ 1 บริเวณชายแดนไทย-เมียนมา อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ มีค่าตะกั่ว 0.076 มก./ล. เกินค่ามาตรฐานฯ ที่กำหนด 0.05 มก./ล. เพียงจุดเดียว โดยผลการตรวจครั้งที่ 2 และครั้งที่ 3 ทุกจุดตรวจวัดในแม่น้ำกก มีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
สำหรับคุณภาพน้ำผิวดินแม่น้ำกก ย้อนหลัง 10 ปี กรมควบคุมมลพิษ มีสถานีตรวจวัดคุณภาพน้ำประจำปีเฉพาะในแม่น้ำกก จำนวน 4 สถานีอยู่ใน จ.เชียงราย โดยสถานีตรวจวัดบริเวณสะพานแม่น้ำกก อ.เชียงแสน จ.เชียงราย ซึ่งเป็นจุดบรรจบแม่น้ำกกและแม่น้ำโขง จะมีการตรวจวัดโลหะหนัก ได้แก่ แคดเมียม ทองแดง ตะกั่ว แมงกานีส นิกเกิล โครเมียม สังกะสีและปรอท ซึ่งผลการเฝ้าระวังค่าโลหะหนักย้อนหลังที่ผ่านมา 10 ปี (พ.ศ.2558-2567) มีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
ยกเว้นพบสารหนูเกินค่ามาตรฐานฯ 2 ครั้งคือ ปี 2566 มีค่า 0.25 มิลลิกรัมต่อลิตร (เมื่อวันที่ 20 ธ.ค.) และปี 2567 มีค่า 0.44 มิลลิกรัมต่อลิตร (เมื่อวันที่ 25 ก.ค.)
ลำน้ำสาขา
แม่น้ำฝาง ผลการตรวจครั้งที่ 1-3 คุณภาพน้ำมีค่าเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด (จุดอ้างอิง)
แม่น้ำกรณ์ ดำเนินการเก็บตัวอย่างในการตรวจวัดครั้งที่ 2-3 คุณภาพน้ำมีค่าเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด
แม่น้ำสรวย ดำเนินการเก็บตัวอย่างในการตรวจวัดครั้งที่ 2-3 คุณภาพน้ำมีค่าเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด
แม่น้ำลาว ดำเนินการเก็บตัวอย่างในการตรวจวัดครั้งที่ 2-3 คุณภาพน้ำมีค่าเป็นไปตามมาตรฐานที่กำหนด
คุณภาพน้ำของแม่น้ำที่เป็นจุดอ้างอิงและลำน้ำสาขาของแม่น้ำกก ยังมีค่าอยู่ในระดับที่ปลอดภัย
แม่น้ำสาย
โลหะหนัก ผลการตรวจครั้งที่ 3 พบว่า แคดเมียม ทองแดง แมงกานีส นิกเกิล โครเมียม สังกะสีและปรอท มีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
สารหนู มีค่าสูงเกินค่ามาตรฐานฯ ทุกจุดตรวจวัดและสูงกว่าค่าที่ตรวจพบในแม่น้ำกก อยู่ในช่วง 0.044 - 0.049 มก./ล. โดยมีค่าเพิ่มขึ้นตามทิศทางการไหลของน้ำที่ไปบรรจบรวมกับแม่น้ำรวก
ตะกั่ว การตรวจวัดครั้งที่ 2 มีค่าสูงเกินค่ามาตรฐานฯ ทุกจุดตรวจวัด อยู่ในช่วง 0.058 - 0.066 มก./ล. โดยมีค่าเพิ่มขึ้นตามทิศทางการไหลของน้ำที่ไปบรรจบรวมกับแม่น้ำรวก และผลการตรวจวัดครั้งที่ 3 ทุกจุดตรวจวัดมีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
แม่น้ำโขง
โลหะหนัก แคดเมียม ทองแดง แมงกานีส นิกเกิล โครเมียม สังกะสี ปรอทและตะกั่ว มีค่าไม่เกินมาตรฐานฯ ที่กำหนด
ผลการตรวจวัดครั้งที่ 2 มีค่าสูงเกินค่ามาตรฐานฯ ทั้ง 2 จุดตรวจวัด อยู่ในช่วง 0.031 - 0.036 มก./ล. และผลการตรวจวัดครั้งที่ 3 อยู่ในช่วง 0.025 - 0.026 มก./ล. โดยมีค่าลดลงจากการตรวจวัดครั้งที่ 2
จากการวิเคราะห์ข้อมูล พบว่า
1. ผลคุณภาพน้ำบริเวณที่ติดกับพรมแดนของเมียนมา ทั้งแม่น้ำกกและแม่น้ำสาย จะมีค่าความขุ่นสูงตลอดเส้นน้ำ และโลหะหนักสารหนูมีค่าสูง ซึ่งเป็นพารามิเตอร์ที่สะท้อนถึงการทำกิจกรรมการทำเหมืองอย่างชัดเจน
2. ค่าสารหนูที่พบในแม่น้ำโขง สันนิษฐานว่าอาจจะได้รับผลกระทบมาจากแม่น้ำสายที่มาบรรจบกับแม่น้ำรวก และไหลลงสู่แม่น้ำโขง เนื่องจากค่าคุณภาพน้ำในแม่น้ำกกช่วงที่ไหลผ่าน อ.เมือง จ.เชียงราย ไปแล้ว ไม่พบโลหะหนัก แต่ทั้งนี้อาจต้องตรวจสอบคุณภาพน้ำที่ไหลจากแม่น้ำโขงที่มาจากลาว เพื่อให้ข้อมูลมีความสมบูรณ์มากขึ้น
3. บริเวณที่สารหนูสูงเกินค่ามาตรฐานฯ อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพอนามัย หากจะนำไปอุปโภค-บริโภค ต้องผ่านการปรับปรุงคุณภาพก่อน และอาจเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำ ไม่ควรทำการประมงหรือกิจกรรมทางน้ำ
ทั้งนี้ คพ.ได้เก็บตัวอย่างคุณภาพน้ำครั้งที่ 4 เมื่อวันที่ 26-30 พ.ค.ที่ผ่านมา เพื่อตรวจวิเคราะห์ทางห้องปฏิบัติการและจะแจ้งผลเมื่อแล้วเสร็จ
อ่านข่าว
ส่งปลาแม่น้ำกกตรวจหาสารพิษปนเปื้อน ห่วงช่วงวางไข่กระทบพันธุ์ปลา
แท็กที่เกี่ยวข้อง: