พ่อครูอรรณพ จันทรบุตร : สัมผัสแห่งการเยียวยา ภูมิรักษาแห่งสมุนไพร

"อโรคยาปรมะลาภา ความไม่มีโรคเป็นลาภอันประเสริฐ แต่เมื่อโรคเกิดขึ้นแล้ว เราต้องรู้วิธีเยียวยาให้ถูกต้อง" คำพูดของ'พ่อครูอรรณพ จันทรบุตร' สะท้อนถึงแก่นแท้ของศาสตร์การแพทย์แผนโบราณที่เขาอุทิศตนให้มาตลอดชีวิต 

ในหมู่บ้านอันเงียบสงบแห่งหนึ่งในภาคเหนือของไทย กลิ่นสมุนไพรหอมอบอวลไปทั่วบริเวณ โรงเรียนการนวดไทยหาดงแห่งนี้ไม่ใช่เพียงแค่สถานที่สอนวิชานวดบำบัด แต่เป็นที่ที่สืบทอดภูมิปัญญาหมอเมืองจากรุ่นสู่รุ่น โดยมีพ่อครูอรรณพ จันทรบุตร เป็นศูนย์กลางของสายน้ำแห่งภูมิความรู้ที่ไม่ขาดสาย

รากเหง้าแห่งภูมิปัญญา

พ่อครูอรรณพเติบโตมาในครอบครัวหมอเมืองตั้งแต่เกิด พ่อแม่ ปู่ ย่า ตา ยาย ล้วนเป็นผู้รู้ด้านการรักษาแผนโบราณ และเขาก็ซึมซับศาสตร์นี้มาโดยไม่รู้ตัว "ผมไม่ได้เลือกเส้นทางนี้ แต่เส้นทางนี้เลือกผม" พ่อครูเอ่ยพร้อมรอยยิ้ม แม้ในวัยเด็กเขาจะรู้สึกว่าการช่วยพ่อแม่รักษาผู้คนเป็นภาระที่ต้องทำก่อนจะได้ไปเล่นกับเพื่อน แต่วันหนึ่ง เมื่อเขาเห็นคนเจ็บปวดได้รับการเยียวยาจากมือของพ่อแม่ เขาก็เริ่มเข้าใจว่านี่คือสิ่งสำคัญที่ควรค่าแก่การรักษาไว้

สมุนไพรบำบัด กายบำบัด และจิตบำบัด

ศาสตร์แห่งหมอเมืองล้านนามีมากกว่าการใช้สมุนไพร พ่อครูอรรณพอธิบายว่าการแพทย์พื้นบ้านล้านนาแบ่งออกเป็นหลายแขนง ไม่ว่าจะเป็นกายบำบัดที่ประกอบไปด้วยการนวด การตอกเส้น และย่ำขาง อาหารบำบัดที่เน้นการใช้พืชสมุนไพรเป็นหลัก ไปจนถึงจิตบำบัดที่ผสมผสานความเชื่อและคาถาอาคมเข้าด้วยกัน "ทุกสิ่งที่เราทำคือการรักษาแบบองค์รวม ร่างกาย จิตใจ และพลังงาน ต้องสมดุลกัน" พ่อครูกล่าว

ความท้าทายในยุคปัจจุบัน

แม้วิถีการแพทย์พื้นบ้านจะมีประสิทธิภาพ แต่ในยุคปัจจุบัน คนส่วนใหญ่กลับมองว่าการแพทย์แผนโบราณไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ ทำให้ผู้คนหันไปพึ่งพาการแพทย์แผนปัจจุบันมากขึ้น "เราไม่ได้มองว่าการแพทย์แผนใหม่เป็นศัตรู แต่เราควรให้โอกาสศาสตร์ดั้งเดิมได้ทำงานร่วมกัน" พ่อครูเสนอแนวคิดว่าสมุนไพรและการบำบัดทางเลือกสามารถเป็นส่วนเสริมของการแพทย์แผนปัจจุบันได้ หากภาครัฐสนับสนุนและเปิดโอกาสให้ศาสตร์นี้ได้รับการรับรองในระบบสุขภาพมากขึ้น

โรงเรียนการนวดไทยหาดง: ศูนย์กลางการถ่ายทอดสืบทอด

พ่อครูอรรณพก่อตั้งโรงเรียนการนวดไทยหาดงในปี 2547 ที่นี่ไม่ได้เป็นเพียงแค่สถานที่สอนนวดเพื่อสุขภาพ แต่ยังเป็นพื้นที่ถ่ายทอดภูมิปัญญาหมอเมือง โดยเฉพาะศาสตร์การย่ำขางและตอกเส้นที่หาคนเชี่ยวชาญได้น้อยลงทุกที "ลูกศิษย์ของผมส่วนใหญ่มาจากต่างประเทศ ฝรั่งกลับให้ความสนใจมากกว่าคนไทยเสียอีก" เขาเล่าด้วยน้ำเสียงปนเศร้า สิ่งที่เขาหวังคือให้คนไทยเห็นคุณค่าและช่วยกันรักษาภูมิปัญญานี้ไว้

สิ่งที่ฝากไว้แก่คนรุ่นหลัง

เมื่อถามถึงสิ่งที่อยากฝากไว้ให้คนรุ่นหลัง พ่อครูอรรณพตอบด้วยแววตาแน่วแน่ "อย่าปล่อยให้สิ่งนี้สูญหาย ถ้าเราไม่สืบสาน ใครจะสืบต่อ? ถ้าคนเมืองไม่อุ้มชูภูมิปัญญาของตนเอง แล้วใครจะทำ?" เขาเชื่อว่าหากคนรุ่นใหม่ได้รับรู้และสัมผัสกับศาสตร์การรักษานี้ พวกเขาจะเห็นคุณค่าและช่วยกันรักษามันไว้

เมื่อเราเดินออกจากโรงเรียนการนวดไทยหาดง กลิ่นสมุนไพรยังคงอบอวลอยู่ในอากาศ เช่นเดียวกับแนวคิดของพ่อครูอรรณพที่ยังคงก้องอยู่ในใจ การแพทย์พื้นบ้านล้านนาไม่ใช่เพียงศาสตร์แห่งการเยียวยา แต่เป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่าต่อชีวิตและจิตวิญญาณของผู้คน หากเราช่วยกันรักษาและส่งต่อ สัมผัสแห่งการเยียวยานี้จะยังคงอยู่ไปอีกนานเท่านาน