สดร.-นักดาราศาสตร์นานาชาติ ค้นพบ "ระบบดาวคู่ที่มองไม่เห็น"

Logo Thai PBS
 สดร.-นักดาราศาสตร์นานาชาติ ค้นพบ "ระบบดาวคู่ที่มองไม่เห็น"
เผยข่าวดี ทีมนักดาราศาสตร์นานาชาติ ร่วมกับ สดร. ค้นพบ “ระบบดาวคู่ที่มองไม่เห็น” อยู่ห่างจากโลกมากกว่า 2,000 ปีแสง โดยเป็นการบันทึกภาพจากหอดูดาวเกาเหมยกู้ของจีน และหอดูดาวที่ดอยอินทนนท์ ของไทย

วันนี้ (8 พ.ค.2563) ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เฟซบุ๊ก สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ Fan Page รายงานว่า นักวิจัย NARIT ร่วมกับทีมนักดาราศาสตร์นานาชาติ ใช้กล้องโทรทรรศน์ควบคุมระยะไกลอัตโนมัติ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.7 เมตร ณ หอดูดาวเกาเหมยกู่ มณฑลยูนนาน สาธารณรัฐประชาชนจีน กล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5 เมตร ณ หอดูดาวแห่งชาติ ดอยอินทนนท์ จ.เชียงใหม่ และกล้องโทรทรรศน์อีกกว่า 50 ตัวทั่วโลก บันทึกภาพปรากฏการณ์สว่างขึ้นอย่างประหลาดของดาวฤกษ์ดวงหนึ่งกว่า 25,000 ภาพ ศึกษาจนค้นพบ “ระบบดาวคู่ที่มองไม่เห็น” 

โดยเมื่อเดือนส.ค.2559 กล้องโทรทรรศน์อวกาศ Gaia ขององค์การอวกาศยุโรป (European Space Agency: ESA) ค้นพบการสว่างขึ้นของดาวฤกษ์ 2MASS19400112+3007533 ในกลุ่มดาวหงส์ และตั้งชื่อย่อปรากฏการณ์นี้ว่า Gaia16aye

ทางองค์การอวกาศยุโรป จึงแจ้งให้นักดาราศาสตร์ทั่วโลกเฝ้าสังเกตการณ์ ร่วมถึงนักวิจัยของ สดร. ซึ่งจากการเฝ้าสังเกตนานกว่า 500 วัน พบว่าเป็นปรากฏการณ์ไมโครเลนส์ (Microlensing) ซึ่งเกิดจากการเลี้ยวเบนของแสงรอบวัตถุมวลมากตามทฤษฎีของไอสไตน์ เมื่อมีวัตถุมาอยู่ระหว่างโลกกับดาวฤกษ์พื้นหลัง สนามโน้มถ่วงของวัตถุจะทำให้แสงเลี้ยวเบนคล้ายเลนส์นูน ทำให้ผู้สังเกตบนโลกเห็นดาวฤกษ์พื้นหลังสว่างขึ้น

การศึกษาปรากฏการณ์ไมโครเลนส์ สามารถช่วยให้นักดาราศาสตร์ค้นพบวัตถุที่มีความสว่างน้อย เช่น ดาวเคราะห์ ดาวฤกษ์ที่อยู่ไกล หรือแม้กระทั่งหลุมดำได้

จากข้อมูลภาพถ่ายปรากฏการณ์ Gaia16aye มากกว่า 25,000 ภาพ มีอยู่มากกว่า 1,000 จากกล้องโทรทรรศน์ของ สดร. ที่พบว่าดาวฤกษ์มีการสว่างขึ้นจำนวน 5 ครั้ง เมื่อนำข้อมูลมาสร้างแบบจำลองพบว่าวัตถุที่เป็นเลนส์ ประกอบด้วยดาวฤกษ์สองดวงที่มีมวล 0.57 และ 0.36 เท่าของดวงอาทิตย์ ดาวทั้งสองห่างกันประมาณ 2 เท่าของระยะห่างระหว่างโลกกับดวงอาทิตย์ และมีคาบโคจรรอบกันยาวนาน 2 ปี แต่ด้วยระยะห่างจากโลกที่มากกว่า 2,000 ปีแสง ทำให้แสงที่มาจากดาวฤกษ์ทั้งสองสว่างน้อยกว่าความสามารถของกล้องโทรทรรศน์ที่จะสังเกตเห็น

ระบบดาวคู่นี้ ไม่ใช่วัตถุแรกที่นักวิจัย สดร.ร่วมกับนักดาราศาสตร์นานาชาติค้นพบด้วยเทคนิคไมโครเลนส์ ก่อนหน้านี้ ได้ค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบชื่อว่า Kojima-1Lb ด้วยเทคนิคไมโครเลนส์มาแล้วเช่นกัน ซึ่งยังแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของกล้องโทรทรรศน์ของ สดร. ที่สามารถทำงานวิจัยร่วมในระดับนานาชาติได้

ข้อมูลเพิ่มเติมที่ https://www.aanda.org/component/article…ภาพ : https://www.sciencealert.com/astronomers-found-a-pair-of-in…

 

 

 

 

 

ข่าวที่เกี่ยวข้อง