นอกจากวลีเด็ดในฐานะนายตำรวจเก่าที่ว่า “ทุกอาชญากรรมจะทิ้งร่องรอยไว้เสมอ” แล้ว ชุดข้อมูลที่ระบุว่า จ.อำนาจเจริญ มีกระบวนการจัดฮั้วเลือก สว.ค่อนข้างชัดเจน มีกลุ่มนักการเมืองใหญ่ในพื้นที่เป็นผู้บงการ และมีข้าราชการฝ่ายปกครอง และตำรวจ เข้าร่วม มีการใช้จ่ายเงินในการเกณฑ์คนไปสมัครเป็น สว. เพื่อบริหารจัดการแบ่งกลุ่มดูแลเป็นรายอำเภอ
นอกจากนักการเมืองใหญ่ จะดูแลใน จ.อำนาจเจริญแล้ว ยังเป็นแกนหลักในการบริหารจัดการการฮั้วเลือก สว.ของขบวนการนี้ทั้งประเทศ เป็นเสมือนศูนย์บัญชาการใหญ่ เพราะเครือข่ายที่เป็นตัวแทนในแต่ละจังหวัด ต้องส่งรายชื่อพร้อมเบอร์ผู้สมัคร สว.ให้โดยตรง เพื่อจะกำหนดว่าใครควรเป็น สว.
เท่ากับเป็นคนรวบรวมจัดทำโพยรายชื่อว่าที่ สว. ที่มาจาก จ.อำนาจเจริญ และเป็นพื้นที่ต้นทางของการฮั้วเลือก สว.
ไม่ใช่กล่าวอ้างลอย ๆ แต่อดีตนายตำรวจคนนี้ ยังพบหลักฐานเป็นโพยรายชื่อถูกขยำทิ้งไว้ในห้องน้ำ จึงนำไปให้นายแสวง บุญมี เลขาธิการกกต. ในวันที่ต่อเนื่องจากวันเลือกระดับประเทศ แต่ได้รับคำตอบให้ไปทำเป็นเรื่องร้องเรียนมายัง กกต. ถึงกับยอมรับว่าไปไม่เป็น เมื่อเจ้าหน้าที่คืนโทรศัพท์มือถือให้ จึงถ่ายรูปไว้และสืบสวนสอบสวนเอง จนได้เห็นการประติดประต่อ
“อำนาจเจริญ” จึงกลายเป็นพื้นที่สำคัญ และเป็นเป้าหมายการลงไปสอบสวนของดีเอสไอ จนถูกผู้ว่าฯ ทำหนังสือแจ้งปลัดกระทรวงมหาดไทย ข้อมูลนี้ สอดคล้องกับ พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง รัฐมนตรียุติธรรม ที่ดูแลดีเอสไออีกชั้นหนึ่ง ที่ให้สัมภาษณ์สื่อว่า อำนาจเจริญเป็นพื้นที่มีพยานมากกว่า 300 ปาก แต่ไม่จำเป็นต้องสอบทั้งหมด
และยังพูดชัดเรื่องหลักฐานทางเทคโนโลยี คือร่อยรอยทางโทรศัพท์ จาก “เบส สเตชั่น” หรือสถานีฐานโทรศัพท์เคลื่อนที่
สำหรับข้อมูลผู้สมัคร สว.อำนาจเจริญ จาก กกต.จังหวัด พบว่า มียอดผู้สมัครทั้ง 7 อำเภอ ใน 20 กลุ่มอาชีพ รวมทั้งสิ้น 842 คน สมัครมากที่สุดคือ อ.เมือง 210 คน ส่วนอำเภอสมัครน้อยที่สุดคือ อ.หัวตะพาน มีผู้สมัครถึง 84 คน ใกล้เคียงกับยอดผู้สมัคร สว.น่าน จังหวัดที่มีผู้สมัครน้อยที่สุด ที่ตัวเลข 98 คน ซึ่งหากไม่มีอะไรผิดปกติ ต้องถือว่าเป็นหนึ่งจังหวัดที่ผู้คนตื่นตัวทางการเมืองสูงมาก
หลังการเลือก สว.ระดับประเทศ 26 มิ.ย.2567 ที่อิมแพค เมืองทองธานี 2 วันต่อมา คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับ iLaw และ We Watch ได้เปิดเผยรายงานและข้อสรุปที่น่าสนใจ รวมทั้งเรื่อง 8 จังหวัดคะแนนนำรอบเลือกกันเอง และรอบเลือกไขว้
โดย 8 จังหวัดที่ว่า มีผู้สมัคร สว. ผ่านเข้ารอบเลือกไขว้ได้รวมถึง 286 คน ลำดับที่หนึ่ง ได้แก่ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา บุรีรัมย์ และสตูล มีผู้สมัครผ่านเข้าสู่รอบเลือกไขว้จังหวัดละ 38 คน อันดับสอง คือ จ.อ่างทอง และ จ.เลย ผ่านเข้ารอบเลือกไขว้ 37 คน อันดับสาม คือ อำนาจเจริญ มีผู้ผ่านเข้ารอบเลือกไขว้ 36 คน ตามด้วย จ.ยโสธร และสุรินทร์ 34 และ 28 คนตามลำดับ
ในรอบเลือกไขว้ ผู้สมัครที่ได้เป็น สว. มีคะแนนแบบ “สูงโดด” เกาะกลุ่มไม่ห่างกันมาก ขณะที่ผู้สมัครคนอื่น ๆ ในจังหวัดเดียวกัน กลับได้คะแนนน้อยเพียงหลักหน่วย
ส่วน จ.อำนาจเจริญ ที่มี สส.เพียง 2 คน จากพรรคภูมิใจไทยทั้งคู่ในปัจจุบัน กลับปรากฏว่า มีว่าที่ สว.สอบผ่านมากถึง 5 คน โดยบางคนถูกตั้งข้อสังเกตถึงอาชีพที่ระบุไว้ในการสมัคร สว.ด้วยว่า มีอาชีพขายหมู และขายก๋วยเตี๋ยวไก่มะระ อย่างไรก็ตามไม่ถือว่าขาดคุณสมบัติผู้สมัคร สว.
ซึ่งผลที่ออกมา นำไปสู่กระแสวิพากษ์วิจารณ์มาก นักวิชาการส่วนใหญ่ ตั้งข้อสังเกตว่า จำนวน สว. มักกระจุกตัวอยู่ในจังหวัด ที่มีฐานคะแนนของพรรคการเมืองค่ายสีน้ำเงิน แต่อีกหลายจังหวัด กลับไม่มีผู้สมัครได้เป็น สว.เลย
แต่กรณีดังกล่าว นายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทย ได้ออกโรงชี้แจงตั้งแต่แรกแล้วว่า สว.ชุดใหม่ไม่ได้เกี่ยวข้องกับพรรคภูมิใจไทย แต่อาจมีบางคนที่รู้จักเป็นการส่วนตัวบ้าง
ล่าสุด จากการประสานความร่วมมือกับทางดีเอสไอ เรื่องตรวจสอบการทำผิดกฎหมายเลือกตั้ง และ พ.ร.ป.ว่าด้วยการได้มาซึ่ง สว. ของ กกต. ซึ่งเป็นผู้รับผิดชอบในคดีนี้ กำลังนับถอยหลังใกล้ครบ 1 ปี ตามที่กฎหมายกำหนดไว้นับตั้งแต่ กกต.รับรอง สว.200 คน ไปก่อนเมื่อวันที่ 10 ก.ค.2567 แม้นายอิทธิพร บุญประคอง ประธานกกต. จะออกโรงปฏิเสธกระแสข่าว กกต.เตรียมลงดาบ 60 สว.ล็อตแรกว่า คลาดเคลื่อนไปแล้วก็ตาม แต่เชื่อว่าใกล้ถึงเวลาเต็มที อีกทั้งกกต.ต้องดำเนินการภายในไม่เกิน 2 เดือนนับจากนี้
ส่วนบทสรุปจะเป็นอย่างไร จะมี สว.อำนาจเจริญ พ่วงอยู่ด้วย หรือจะไปอยู่ในสำนวนคดีฟอกเงินและอั้งยี่ ที่ดีเอสไอ รับทำในทางคดีอาญาหรือไม่ อีกไม่นานจะได้รู้กัน
วิเคราะห์ : ประจักษ์ มะวงศ์สา บรรณาธิการอาวุโส
อ่านข่าว : เกาะติดสนามเลือกตั้งนายกเทศมนตรีนครอุดรธานี ทำไมเพื่อไทยไม่ส่งผู้สมัคร
มูลนิธิสืบฯ แถลงการณ์ค้านก่อสร้าง "กระเช้าภูกระดึง"
ใครเข้าวิน! 5 ผู้สมัครชิงเก้าอี้นายกเล็กแม่สอด "เมืองเศรษฐกิจชายแดน"