ในชีวิตประจำวันของเรา หนึ่งในอวัยวะที่ทำงานอย่างหนักคงหนีไม่พ้น "ดวงตา" ที่ถูกใช้งานเพื่อรับข้อมูลข่าวสารจากสิ่งรอบตัว แต่เมื่อการมองเห็นเริ่มมีปัญหา มองไม่ชัด เห็นภาพซ้อน หลายคนมักจะสงสัยว่าควรจะไปหาใครดี จักษุแพทย์ ? ช่างแว่น ? หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสายตาคนไหนที่เหมาะกับความต้องการของเรา ? คำตอบหนึ่งที่สำคัญคือ "นักทัศนมาตร" ผู้มีบทบาทสำคัญในการดูแลสุขภาพสายตาที่ทุกคนควรรู้จัก
"นักทัศนมาตร" คือ ใคร ?
"นักทัศนมาตร" (Optometrist) หรือ "หมอสายตา" ผู้ประกอบวิชาชีพ ที่สำเร็จการศึกษาหลักสูตรทัศนมาตรศาสตรบัณฑิต (Doctor of Optometry) ซึ่งเป็นหลักสูตร 6 ปี และมีใบประกอบวิชาชีพ คือ หนังสืออนุญาตให้ทำการประกอบโรคศิลปะโดยอาศัยทัศนมาตร จากกระทรวงสาธารณสุข
นักทัศนมาตรมีบทบาทสำคัญในการดูแลสุขภาพดวงตา เริ่มตั้งแต่การตรวจวัดสายตาอย่างละเอียด การวินิจฉัย และการแก้ไขปัญหาสายตาด้วยการใช้เลนส์แว่นตา เลนส์สัมผัส หรืออุปกรณ์อื่น ๆ โดยมีหลักการทำงานแบ่งเป็นระบบการมองเห็น 3 ระบบ ได้แก่ ระบบหักเหของแสง ระบบรับรู้ และ ระบบกลไก
นอกจากนี้ยังมีความสามารถในการตรวจคัดกรองปัญหาสุขภาพตาเบื้องต้น เพื่อระบุความผิดปกติที่อาจไม่ใช่แค่ปัญหาสายตา เช่น โรคตา หรือโรคทางกายภาพที่ส่งผลต่อดวงตา เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง หากพบสัญญาณของโรคเหล่านี้ นักทัศนมาตรจะส่งต่อผู้ป่วยไปยัง"จักษุแพทย์" (Ophthalmologist) ซึ่งเป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านดวงตา เพื่อทำการรักษาต่อไป
ทำไม ? ควรวัดสายตา หรือ ตัดแว่นกับนักทัศนมาตร
- การตรวจวัดที่ละเอียดและแม่นยำ
นักทัศนมาตรมีขั้นตอนการตรวจวัดสายตาที่ละเอียดแม่นยำ และเชี่ยวชาญในการตรวจวัดค่าสายตาที่หลากหลาย ทั้งสายตาสั้น สายตายาว สายตาเอียง และค่าสายตาอื่น ๆ ที่ซับซ้อน การตรวจวัดที่แม่นยำนี้จะช่วยให้ได้รับแว่นตาที่มีค่าสายตาถูกต้อง เหมาะสมกับการใช้งาน สวมใส่สบาย และไม่ทำให้รู้สึกเวียนศีรษะ - การประเมินสุขภาพตาเบื้องต้น
หนึ่งในจุดเด่นที่สำคัญ การตรวจสายตากับนักทัศนมาตร จะความสามารถประเมินและคัดกรองความผิดปกติเบื้องต้นของดวงตา นอกจากการวัดค่าสายตาแล้ว นักทัศนมาตรยังสามารถสังเกตสัญญาณเริ่มต้นของโรคตาบางชนิดได้ เช่น โรคต้อในระยะเริ่มต้น หรือโรคจอประสาทตาเสื่อม ซึ่งหากตรวจพบความผิดปกติเหล่านี้ได้ตั้งแต่เนิ่น ๆ จะช่วยให้ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที - คำแนะนำเฉพาะบุคคลและการแก้ปัญหาตรงจุด
ด้วยขั้นตอนการตรวจวัดที่ละเอียด นักทัศนมาตรสามารถค้นหาสาเหตุของปัญหาการมองเห็นได้อย่างแม่นยำ และให้คำแนะนำที่เหมาะกับแต่ละบุคคล ทำให้สามารถแก้ไขปัญหาได้อย่างตรงจุด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของค่าสายตาที่เหมาะสม หรือคำแนะนำในการดูแลรักษาสุขภาพดวงตาในระยะยาว - ความเชี่ยวชาญในการเลือกกรอบและเลนส์แว่นตา
นักทัศนมาตรมีความเข้าใจในความสัมพันธ์ ระหว่างค่าสายตา ลักษณะกรอบแว่น และการใช้งาน พวกเขาสามารถให้คำปรึกษาเกี่ยวกับจุดเด่น จุดด้อย ของกรอบแว่นในแต่ละแบบได้ รวมถึงแนะนำเลนส์ที่เหมาะสมกับค่าสายตา รูปหน้า และลักษณะการใช้ชีวิตของผู้ใช้ เพื่อให้ได้แว่นตาที่ตอบโจทย์ในการใช้งานมากที่สุด
ความแตกต่างระหว่าง "นักทัศนมาตร" "จักษุแพทย์" และ "ช่างแว่นตา"
ทั้ง 3 อาชีพนี้เป็นบุคลากรสำคัญในวงการดูแลสุขภาพตา แต่ก็มีบทบาทที่แตกต่างกัน
- นักทัศนมาตร (Optometrist) เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการตรวจวัดสายตาที่แม่นยำและตรวจสุขภาพตาเบื้องต้น รวมถึงการแก้ไขปัญหาการมองเห็นด้วยแว่นตา เลนส์สัมผัส และการฝึกกล้ามเนื้อตา
- จักษุแพทย์ (Ophthalmologist) เป็นแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านการตรวจวินิจฉัยและรักษาโรคตาทุกชนิด รวมถึงการผ่าตัด การใช้ยา การใช้เลเซอร์ และสามารถสั่งประกอบแว่นได้ จักษุแพทย์มีขอบเขตการทำงานที่ครอบคลุมทุกอย่าง แต่เน้นที่การรักษาโรคและการทำหัตถการที่ซับซ้อน
- ช่างแว่น (Optician) เป็นผู้เชี่ยวชาญด้านการประกอบแว่น การฝนเลนส์ หรือตัดเลนส์ให้เข้ากับกรอบแว่นได้อย่างแม่นยำ โดยผ่านการเรียน อบรบ ปฏิบัติอย่างชำนาญ
การทำความเข้าใจบทบาทที่แตกต่างกันของแต่ละอาชีพนี้ จะช่วยให้สามารถเลือกใช้บริการได้อย่างเหมาะสมและตรงตามความต้องการ เพื่อให้ดวงตาอันมีค่าได้รับการดูแลอย่างถูกต้องและมีประสิทธิภาพสูงสุด
เรียบเรียง : ศศิมาภรณ์ สุขประสิทธิ์ นักศึกษาฝึกงาน โครงการเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
แหล่งที่มา:
บทความ นักทัศนมาตร: บุคลากรที่ขาดหายไปในระบบการบริการสุขภาพตาของไทย
มูลนิธิเพื่อการประเมินเทคโนโลยีและนโยบายด้านสุขภาพ
โรงพยาบาลตากรุงเทพ , THE NEXT , ออพติคแลนด์
อ่านข่าวอื่น :
แท็กที่เกี่ยวข้อง: