สำนักงานราชบัณทิตยสภา ได้ให้แนวทางการใช้ราชาศัพท์และถ้อยคำเพื่อแสดงความอาลัยอย่างถูกต้องและเหมาะสม เมื่อปี พ.ศ. 2559 สำหรับการใช้วลี "เสด็จสู่สวรรคาลัย" สำนักงานราชบัณฑิตยสภา ตอบข้อสงสัยว่า ควรต้องมีคำว่า "ส่งเสด็จ" ด้วยหรือไม่ ในเรื่องนี้ สำนักงานราชบัณฑิตยสภาได้เคยให้ข้อมูลความหมายวลีดังกล่าว เมื่อครั้งเมื่อครั้งสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ สิ้นพระชนม์ ว่า
คำว่า "สวรรคาลัย" ความหมายตาม พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542 (ปัจจุบันใช้ พจนานุกรม ฉบับราชบัณทิตยสถาน พ.ศ. 2554) คือ เป็นคำกริยา หมายความว่า ตาย (ใช้แก่เจ้านายชั้นสูง) ซึ่งไม่ได้หมายถึงการส่งเสด็จไปสู่สวรรค์ ทำให้การใช้คำว่า "สวรรคาลัย" เป็นการสื่อความหมายไม่ถูกต้องนั้น เป็นความเข้าใจที่เกิดจากการแปลตรงตามรูปศัพท์
โดยแท้จริงแล้วคำว่า "สวรรคาลัย" มาจากคำว่า "สวรรค" (สะ-หวัน-คะ) และ "อาลัย" ซึ่งคำว่า "สวรรค, สวรรค์" เป็นคำนาม หมายถึง โลกของเทวดา, เมืองฟ้า คำว่า "อาลัย" ที่เป็นคำนาม มีความหมายว่า ที่อยู่ ที่พัก ดังนั้น วลี "สู่สวรรค" จึงหมายถึง สู่ที่อยู่ในสวรรค์ สู่ที่พักในสวรรค์ ส่วนวลี "เสด็จไปสู่สวรรคาลัย" จึงสื่อความหมายได้ว่า (พระองค์) เสด็จสู่สวรรคาลัย หรือ (พระองค์) เสด็จสู่สรวงสวรรค์
ตามความเห็นของ พล.ต.หม่อมราชวงศ์ศุภวัฒย์ เกษมศรี ประธานคณะกรรมการจัดทำหลักเกณฑ์ การใช้ราชศัพท์แห่งราชบัณฑิตยสถาน ศาสตราจารย์พิเศษจำนง ทองประเสริฐ ราชบัณฑิต และที่ปรึกษาคณะกรรมการฯ และอาจารย์จุลทรรศน์ พยาฆรานนท์ รองประธานคณะกรรมการฯ มีความเห็นพ้องกันว่า พระองค์ทรงมีบุญญาบารมีที่จะเสด็จไปสู่สรวงสวรรค์ด้วยพระองค์เอง
ทั้งนี้ หากใช้คำว่า "ส่งเสด็จ" นำหน้าวลี "สู่สวรรคาลัย" อาจทำให้สื่อความหมายได้ว่า ประชาชนเป็นผู้ส่งเสด็จพระองค์ไปสู่สวรวงสวรรค์
ดังนั้น หากลด หรือ ละการใช้คำว่า "ส่ง" ออกไป เหลือ "เสด็จสู่สวรรคาลัย" หรือใช้คำว่า "พระผู้เสด็จสู่สวรรคาลัย" ก็จะทำให้ถ้อยคำดูสวยงามและสื่อความหมายได้ชัดเจนกว่าคำว่า "ส่งเสด็จสู่สวรรคาลัย"
ตัวอย่างถ้อยคำแสดงความอาลัย
ล่าสุดวันนี้ (25 ต.ค.2568) เฟซบุ๊กเพจ สำนักงานราชบัณฑิตยสภา ได้โพสต์ตัวอย่างถ้อยคำแสดงความอาลัยถวาย โดยประมวลจากหนังสือ ราชาศัพท์ที่ใช้ในโอกาสต่างๆ ฉบับราชบัณฑิตยสภา มีรายละเอียดดังนี้
เสด็จสู่สวรรคาลัย ผองพสกนิกรชาวไทยน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณตราบนิจนิรันดร์
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
เสด็จสู่ฟากฟ้าสุราลัย พระมหากรุณาธิคุณจารึกในใจไทยชั่วกาล
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
สถิตในดวงใจตราบนิจนิรันดร์ น้อมศิระกราน กราบแทบพระยุคลบาท
ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้นอันหาที่สุดมิได้
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
พระเสด็จสู่แดนสรวง ไทยทั้งปวงน้อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณตราบนิจนิรันดร์
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
ร้อยรวมดวงใจไทยทั่วหล้า ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
สถิตกลางใจประชาราษฎร์ ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณตราบนิจนิรันดร์
ข้าพระพุทธเจ้า ....................................
ทั้งนี้ การระบุชื่อของผู้สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณนั้น ให้ระบุชื่อบุคคล หรือชื่อตำแหน่ง (ถ้ามี) หรือชื่อคณะบุคคล หน่วยงาน โดยระบุชื่ออย่างใดอย่างหนึ่ง หรือระบุชื่อตำแหน่งพร้อมชื่อคณะบุคคลก็ได้ เช่น ข้าพระพุทธเจ้า ผู้บริหาร และพนักงาน(ชื่อหน่วยงาน)…..
อ่านข่าว : พระราชกรณียกิจ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
พระราชประวัติ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
ทำเนียบฯ ลดธงครึ่งเสาไว้อาลัย สมเด็จพระบรมราชชนนีพันปีหลวง สวรรคต