ดาวเคราะห์แคระเซเรส (Ceres) เป็นวัตถุขนาดใหญ่ที่สุดในแถบดาวเคราะห์น้อยระหว่างวงโคจรของดาวอังคารและดาวพฤหัสบดี มีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 960 กิโลเมตร หรือราวหนึ่งในสามของดวงจันทร์โลก เดิมทีเซเรสถูกมองว่าเป็นเพียงซากเยือกแข็งโบราณจากยุคแรกเริ่มของระบบสุริยะ ทว่า งานวิจัยล่าสุดเผยให้เห็นว่า เมื่อหลายพันล้านปีก่อน เซเรสอาจมีองค์ประกอบที่เอื้อต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิตระดับจุลินทรีย์อย่างง่าย

NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.) ให้ความรู้ว่า ข้อมูลที่รวบรวมจากยาน Dawn ของนาซา ได้เผยให้เห็นเบาะแสของอดีตที่มีความซับซ้อนมากกว่าที่เคยคิดไว้ พื้นที่สะท้อนแสงสว่างบนพื้นผิวดาวเคราะห์แคระเซเรส เป็นคราบเกลือที่หลงเหลือจากของเหลวที่มีความเค็มสูงซึมขึ้นมาจากใต้พื้นผิว อีกทั้งยังค้นพบโมเลกุลสารอินทรีย์ที่บ่งชี้ว่ามีองค์ประกอบที่จำเป็นต่อสิ่งมีชีวิตอยู่ อย่างไรก็ตามยังขาดอีกสิ่งหนึ่งที่สำคัญสำหรับสิ่งมีชีวิต นั่นก็คือ แหล่งพลังงานที่จะหล่อเลี้ยงให้ดำรงอยู่ได้

นักวิทยาศาสตร์ใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์ จำลองสภาพภายในของเซเรสในช่วงเวลาหลายพันล้านปีที่ผ่านมา และพบว่าเมื่อระหว่าง 2.5 ถึง 4 พันล้านปีก่อน การสลายตัวของสารกัมมันตรังสีในแกนหินของดาวเคราะห์แคระอาจสร้างความร้อนเพียงพอที่จะก่อให้เกิดปล่องน้ำพุร้อนใต้มหาสมุทร (Hydrothermal Vent) ซึ่งเป็นปล่องหรือรอยแยกที่มีน้ำร้อนและสารเคมีต่าง ๆ ไหลออกมา เป็นแหล่งอาหารให้กับสิ่งมีจุลชีพต่าง ๆ ได้ ซึ่งสิ่งมีชีวิตใต้ทะเลลึกบนโลกของเราก็อาศัยปล่องน้ำร้อนใต้พิภพนี้ในการดำรงชีวิต โดยการปล่อยสารเคมีออกมา แบคทีเรียที่อยู่บริเวณนั้นก็จะใช้สารเคมีเหล่านี้ในการสังเคราะห์อาหาร เพื่อเป็นแหล่งอาหารให้กับสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดใหญ่ขึ้นต่อกันเป็นทอด ๆ

ปัจจุบันพื้นผิวของเซเรสมีอุณหภูมิต่ำมาก โดยที่น้ำใต้พื้นผิวส่วนใหญ่ได้กลายเป็นน้ำแข็งก่อตัวเป็นเปลือกแข็งหนา และบางส่วนยังคงอยู่ในรูปของน้ำเกลือที่ฝังอยู่ใต้พื้นผิว ถึงแม้ดาวเคราะห์แคระเซเรสจะไม่เคยมีสิ่งมีชีวิตถือกำเนิดขึ้น แต่การค้นพบนี้ก็ช่วยขยายขอบเขตของสภาพแวดล้อมที่อาจสามารถรองรับชีวิตได้ เนื่องจากมีวัตถุในระบบสุริยะจำนวนมากที่มีลักษณะคล้ายกัน อาจเคยเป็นสภาพแวดล้อมที่สามารถรองรับชีวิตได้ในช่วงต้นของระบบสุริยะ

อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS

แหล่งข้อมูลอ้างอิง : space, อดิเทพ ขันคำ เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

ดาวเคราะห์แคระ Ceres อาจเคยเอื้อต่อการดำรงอยู่ของสิ่งมีชีวิต