ทุกวันนี้ คอนเทนต์บนโลกออนไลน์จำนวนไม่น้อยจงใจสร้างความโกรธเคืองในสังคม จนเป็นที่มาของคำว่า ‘Rage Bait’ ซึ่งได้รับการคัดเลือกให้เป็นคำศัพท์แห่งปี 2025 จาก Oxford

คำว่า Rage Bait เป็นคำนาม Oxford University Press ให้นิยามไว้ว่า “เนื้อหาออนไลน์ที่จงใจออกแบบมาเพื่อปลุกเร้าความโกรธหรือความขุ่นเคือง ผ่านความน่าหงุดหงิด การยั่วยุ หรือการโจมตีดูหมิ่น มักจะโพสต์เพื่อเพิ่มยอดหรือการมีส่วนร่วมบนเว็บไซต์ หรือบัญชีโซเชียลมีเดีย”

Rage Bait (n.) online content deliberately designed to elicit anger or outrage by being frustrating, provocative, or offensive, typically posted in order to increase traffic to or engagement with a particular web page or social media account.

Rage Bait (ภาพจาก: Oxford University Press)

Oxford ระบุว่า ‘Rage Bait’ ถูกใช้มากขึ้นถึง 3 เท่าในรอบปีที่ผ่านมา สอดคล้องกับสถานการณ์ (อันน่ากังวล) เกี่ยวกับข่าวสารบนโลกอินเทอร์เน็ตในปัจจุบัน ข่าวปลอมหรือข้อมูลบิดเบือนไม่ใช่แค่ “ล่อเป้าให้คนคลิกอ่าน (clickbait)” แต่ชี้นำให้ผู้คนแสดงความเกรี้ยวกราดออกมา จนอาจนำไปสู่ความขัดแย้งระดับต่าง ๆ ได้

เมื่อก่อน โลกอินเทอร์เน็ตมุ่งแต่จะจับความสนใจของเราด้วยการจุดไฟความสงสัยเพื่อแลกกับคลิก แต่ตอนนี้ เราได้เห็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ว่า [โลกอินเทอร์เน็ต] เข้าครอบงำและส่งอิทธิพลต่ออารมณ์ของเรา รวมถึงวิธีการที่เราจะตอบสนอง - Casper Grathwohl ประธานสถาบัน Oxford Languages กล่าว

หลายคนอาจสงสัยว่า ‘Rage Bait’ จะเป็น ‘คำศัพท์แห่งปี’ ได้อย่างไร ในเมื่อคำศัพท์คำนี้ประกอบด้วย 2 คำ ได้แก่ Rage เป็นคำนาม หมายถึง ‘ความโกรธแค้นรุนแรงที่ปะทุขึ้นมาทันใด’ และ Bait ซึ่งเป็นคำนามเช่นกัน แปลว่า ‘เหยื่อล่อ’ หรือ ‘อาหารล่อเหยื่อ’ Oxford จึงอธิบายว่า คำศัพท์แห่งปีฉบับ Oxford อาจเป็นคำพยางค์เดียว (singular word) หรือเป็นวลี (expression) ก็ได้ ตราบใดที่นักพจนานุกรมของสถาบันฯ เห็นว่า คำศัพท์หรือวลีนั้นให้ความหมายเป็นเนื้อเดียวกัน

กว่าที่ Rage Bait จะกลายเป็นคำศัพท์แห่งปี 2025 ได้นั้น ต้องผ่านการวิเคราะห์ข้อมูล เทรนด์ และบริบทต่าง ๆ จากทีมนักพจนานุกรมของ Oxford ในช่วง 12 เดือนให้หลังเสียก่อน เมื่อคัดเลือกจนเหลือ 3 คำสุดท้ายแล้ว ก็จะให้สาธารณชน “ช่วยโหวต” คำศัพท์แห่งปีเพื่อประกอบการตัดสินด้วย ความพิเศษของปีนี้คือ Oxford จัดแคมเปญให้แคนดิเดตคำศัพท์ทั้งสาม “หาเสียง” ผ่านตัวละครสมมุติ ซึ่งมีบัญชี Instagram ของตัวเองอีกด้วย

โปสเตอร์แคมเปญของเจ้า Rage Bait จาก Oxford เมื่อปลายเดือน พ.ย. 68 (ภาพจาก: Instagram @oxunipress)

ส่วนคำศัพท์อีก 2 คำที่ผ่านเข้ารอบสุดท้ายก่อนที่จะพ่ายให้แก่ Rage Bait นั้น ได้แก่…

Biohack เป็นคำกริยา แปลว่า “ความพยายามเพิ่มพูนหรือปรับเปลี่ยนสมรรถภาพทางกายหรือใจ สุขภาพ ชีวิตที่ยืนยาว หรือสุขภาวะ โดยเปลี่ยนการกินอาหาร การออกกำลังกาย หรือไลฟ์สไตล์ หรือใช้วิธีการอื่น ๆ เช่น การกินยาและอาหารเสริม หรืออุปกรณ์เทคโนโลยี” – คำนี้ติดโผเนื่องจากเทรนด์สุขภาพที่ผู้คน “(พยายาม) โกงอายุ/โกงตาย” ผ่านกระบวนการทางการแพทย์ต่าง ๆ

Aura Farming เป็นคำนาม หมายถึง “การปลูกฝังตัวตน/ภาพลักษณ์ที่ดูน่าประทับใจ น่าดึงดูด หรือมีเสน่ห์ ผ่านการแสดงท่าทางที่ดูมั่นใจ เจ๋ง หรือลึกลับ ออกมาอย่างละเอียดอ่อน” – แม้จะปรากฏให้เห็นตั้งแต่ปี 2023 แต่คำนี้เพิ่งจะถึงจุดพีกที่สุดเมื่อเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมา จากไวรัลของเรย์ยาน อาร์กาน ดีกา “เจ้าหนูเรือยาว” ในอินโดนีเซียที่เต้นบนหัวเรือได้อย่างไม่สะทกสะท้าน

ขณะที่ Rage Bait จะเป็นศัพท์แห่งปี 2025 ของ Oxford ฝั่ง Cambridge เองนั้นก็ได้เลือกคำว่า ‘Parasocial’ ให้เป็นคำศัพท์ประจำปีนี้ แต่ไม่ว่าคำไหนจะเป็น “ศัพท์แห่งปี” ในใจคุณ ทั้งสองคำนี้ก็บ่งบอกถึงความเป็นไปในยุคสมัยที่ ‘ความกังวล’ เกิดขึ้นได้ง่ายเพียงคลิกเดียวบนโลกอินเทอร์เน็ต

รู้เท่าทันสื่อและเทคโนโลยี กับเนื้อหาจากไทยพีบีเอส

อ้างอิง

And the Oxford Word of the Year 2025 is… rage bait, Oxford University Press
Facebook Anupong Chaiyariti, “Oxford 2025 Word of the Year: “Rage Bait” [1 ธันวาคม 2568]

“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech: www.thaipbs.or.th/SciandTech

สรุปประเด็นให้โดย Generative AI

‘Rage Bait’ ขึ้นแท่นเป็นคำศัพท์แห่งปี 2025 จาก Oxford