วันที่ 18 มกราคมที่ผ่านมา ในเที่ยวบินที่ 72 ของเฮลิคอปเตอร์ Ingenuity ระหว่างที่มันกำลังลงจอด จู่ ๆ เฮลิคอปเตอร์ก็ขาดการติดต่อกับหุ่นยนต์ Perseverance ก่อนที่จะพบว่าเที่ยวบินที่ 72 นี้จะเป็นการบินครั้งสุดท้ายสำหรับ Ingenuity
ในเวลาที่ขาดการติดต่อ หลายคนในวงการวิทยาศาสตร์ วิศวกรรม และอวกาศคาดการณ์ว่า Ingenuity น่าจะตกลงบนพื้นดาวอังคาร ในเวลาที่สัญญาณสุดท้ายจาก Ingenuity ส่งมาถึงหุ่นยนต์ Perseverance นั้น Ingenuity อยู่ห่างจากพื้นเพียงหนึ่งเมตร แผนการเดินทางในเที่ยวบินนี้ของ Ingenuity เป็นเพียงแค่การขึ้นบินในแนวตั้งตรง สูงจากพื้นเพียง 12 เมตรเท่านั้น ไม่ได้มีการบินในแนวแกนอื่นใด ๆ
หลังจากที่ทราบการขาดการติดต่อของ Ingenuity แล้ว ทีมวิศวกรได้บังคับหุ่นยนต์ Perseverance ให้ออกเดินทางมุ่งหน้าไปหา Ingenuity โดยทันที ซึ่งในเวลานั้นหุ่นยนต์ Perseverance อยู่ห่างจากจุดที่ Ingenuity ถึงหนึ่งกิโลเมตร
ในวันที่ 21 มกราคม Ingenuity สามารถกลับมาติดต่อกับหุ่นยนต์ Perseverance ได้ ซึ่งจากการตรวจสอบภาพถ่ายที่ถูกถ่ายของ Ingenuity จึงพบว่า ใบพัดเฮลิคอปเตอร์ของ Ingenuity นั้นมีความเสียหาย มีร่องรอยการบิ่นและแตกหักบริเวณปลายของใบพัด
วิศวกรของ JPL คาดการณ์ว่าร่องรอยที่เกิดขึ้นบนใบพัดอาจเกิดจากการตกกระแทกพื้นระหว่างการลงจอดและทำให้ใบพัดของ Ingenuity สับเข้ากับพื้นดินที่เป็นเนินของที่ราบบริเวณนั้นเข้าพอดี
เนื่องจากบริเวณที่ Ingenuity อยู่ในเวลาขณะนั้นคือพื้นที่แอ่งเนินตะกอนที่มีสันเนินทรายสูงไม่สม่ำเสมอ ในความเป็นจริงทางทีมวิศวกรของ JPL นั้นทราบดีว่าพื้นที่บริเวณที่จะให้ Ingenuity ทำการขึ้นบินนั้นเป็นจุดที่อาจจะไม่ปลอดภัยสำหรับการลงจอดของ Ingenuity ซึ่งทาง JPL นั้นพยายามหลีกเลี่ยงเส้นทางและแนวลงจอดที่มีความเสี่ยงสูงที่จะไม่ปลอดภัยกับ Ingenuity อยู่เรื่อยมา
Ingenuity ถูกนับว่าเป็นเฮลิคอปเตอร์ลำแรกที่บินขึ้นบนดาวเคราะห์ดวงอื่นที่นอกเหนือจากโลกได้สำเร็จเป็นลำแรก มันมีภารกิจหลักเพียงแค่เป็นการทดสอบแนวคิด หรือ Proof of Concept ว่าเราจะสามารถขึ้นบินบนดาวเคราะห์ที่มีชั้นบรรยากาศดวงอื่นนอกเหนือจากโลกอย่างดาวอังคารหรือดวงจันทร์ไททันได้หรือไม่ เป้าหมายของ Ingenuity ตั้งแต่แรกคือมีเพียง บินขึ้นให้ได้ เพียงครั้งเดียวก็ถือว่าเพียงพอแล้ว ซึ่ง Ingenuity ก็ทำได้สำเร็จ ไม่ใช่แค่ตามเป้าหมาย แต่เกินเป้าหมายไปอย่างมาก เพราะในภารกิจหลักมีเพียงบินขึ้นหนึ่งครั้งและทำงานบนดาวอังคารได้นานแค่ 30 วันเท่านั้น แต่ Ingenuity นั้นกลับขึ้นบินได้มาร่วม 72 ครั้งแล้ว ทั้งยังมีชีวิตอยู่เป็นเพื่อน Perseverance มาตลอด 3 ปีบนดาวอังคาร
เหตุใด Ingenuity จึงต้องออกบินในพื้นที่ที่เสี่ยงอันตรายเหล่านี้ด้วย ประการแรก หุ่นยนต์ Perseverance นั้นหนักมาก เท่ากับรถ SUV และหนักประมาณหนึ่งตัน ทั้งยังใช้ล้อในการขับเคลื่อน และพื้นผิวของดาวอังคารนั้นไม่ได้ปูด้วยยางมะตอยเหมือนกับถนนบนโลก ดังนั้นการเดินบนดินที่อ่อนนุ่มนั้นเสี่ยงเกินไปสำหรับ Perseverance แต่กลับกัน Ingenuity นั้นน้ำหนักเบาเพียง 1.8 กิโลกรัมเท่านั้น อีกทั้งการเคลื่อนที่ของ Ingenuity คือการบิน ดังนั้นปัญหาการติดหล่มจึงไม่มีสำหรับ Ingenuity
ประการที่สอง ภารกิจหลักของ Ingenuity จบลงแล้ว มันไม่ได้มีภารกิจหลักที่ต้องดำเนินต่อเหมือนอย่าง Perseverance ที่ยังไม่หมดช่วงเวลาภารกิจหลัก นอกจากนี้ Perseverance เป็นหุ่นยนต์ที่ได้รับการออกแบบให้สามารถทำงานภายหลังขยายระยะเวลาภารกิจออกไปได้อีกนับ 10 ปีหรือจนกว่าแหล่งพลังงานหลักของมันจะหมดลง เหมือนกับรุ่นพี่ของมัน Curiosity
และสุดท้าย เพราะ Ingenuity บินได้ การบินขึ้นสูงให้สามารถเห็นภาพพื้นผิวของดาวอังคารที่กว้างขึ้น เห็นรายละเอียดต่าง ๆ ได้ดีขึ้น ทำให้สามารถนำไปใช้ประโยชน์ต่อการวางแผนภารกิจของ Perseverance ในอนาคตได้ เป็นเสมือนต้นหนให้กับ Perseverance ในการเดินทางไปยังตำแหน่งต่าง ๆ และมันสามารถเข้าไปสำรวจใกล้ชิดในจุดที่น่าสนใจแต่มีความเสี่ยงได้ เช่น พื้นที่เนินทราย เขตพื้นดินที่มีความลาดชันหรือพื้นที่ที่ดินมีความอ่อนนุ่มได้ ซึ่งพื้นที่ที่ Ingenuity เกิดอุบัติเหตุนั้นก็คือหนึ่งในจุดพื้นที่ที่มีความอันตรายสำหรับทั้งตัวของ Perseverance และ Ingenuity
จากการประเมินความเสียหายของ Ingenuity ที่ได้จากภาพถ่ายเงาของใบพัดของมันแล้วนั้น เป็นที่น่าเสียดายที่ทาง JPL ได้ตกลงกันว่าจะยุติภารกิจของ Ingenuity ลงเนื่องจากความเสียหายของใบพัดที่เกิดขึ้น
แต่ถึงกระนั้น องค์ความรู้ที่ได้จากการบินของ Ingenuity สามารถนำไปพัฒนาต่อได้อีกมาก เพราะ Ingenuity ได้พิสูจน์เรียบร้อยแล้วว่า การบินนอกเหนือจากบนพื้นโลกนั้นเกิดขึ้นได้จริง เป็นการเปิดทางให้กับภารกิจการบินอื่น ๆ บนดาวอังคารอีกในอนาคต และยังเป็นข้อมูลความรู้ชุดสำคัญให้แก่ยาน Dragonfly ภารกิจที่จะส่งยานอวกาศในรูปแบบของเฮลิคอปเตอร์เพื่อไปสำรวจองค์ประกอบทางเคมีที่น่าสนใจบนพื้นผิวของดวงจันทร์ไททันในอนาคตอีกด้วย
เรียบเรียงโดย : จิรสิน อัศวกุล
🎧 ปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech
ที่มาข้อมูล: NASA
