Born To Be Me - The Visual

คำนิยามเหล่านี้

ใครเป็นคนกำหนด ?

หากมองเข้าไปในสังคมไทย

เรายังคงเห็นการตัดสินคนผ่าน

“อัตลักษณ์” และ “รูปลักษณ์”

หรือแม้แต่การนำ

“รสนิยม” มาผูกติดกับ “เพศ”

การตีกรอบและการแปะป้าย

กลายเป็นสิ่งที่ถูกใช้ส่งต่อกันมา

และกลายเป็น “บรรทัดฐาน” ตีกรอบการใช้ชีวิต

หากอ้างอิงตามที่ระบุในราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554

หากอ้างอิงตามที่ระบุใน

ราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554

คำว่า

กลายเป็นหนึ่งในเครื่องมือที่ถูกหยิบยกมาใช้

[ รดสะนิยม, รดนิยม ]

มีความหมายว่า

ความนิยมชมชอบ, ความพอใจ

= ตัวกำหนดเพศ ?

(เธอ) ไม่รู้จักฉัน…

(ฉัน) ไม่รู้จักเธอ…

ลองมาทำความรู้จัก

กับพวกเขากันหน่อยไหม ?

เพราะสิ่งที่เห็น อาจไม่ใช่สิ่งที่เป็น

คลิกเปิดแผ่นป้ายเพื่อดูว่า “เขา” คือใคร ?

born to be me game

จากกลุ่มตัวอย่างที่มีการสำรวจ

ช่วง 26 พ.ค. – 4 มิ.ย. 68

จะเห็นได้ว่า…

“รสนิยม” ไม่ได้เป็นตัวกำหนดถึงอัตลักษณ์

“รสนิยม” ไม่ได้เป็น

ตัวกำหนดถึงอัตลักษณ์

หรือรูปลักษณ์ที่คน ๆ นั้นเป็น

เพราะทุกคนมีสิทธิ์เลือก

ที่จะเป็นอะไรก็ได้ที่อยากเป็น

แล้วคุณล่ะอยากเป็นอะไร ?

มาร่วมเป็นส่วนหนึ่งกับ “พวกเขา”

เพราะฉันคือเรื่องราวของฉัน

ไม่ใช่ภาพจำของใคร

I am my Story, Not your stereotype.

สมรสเท่าเทียมผ่านแล้ว

สังคมไทยก้าวหน้า ?

นับตั้งแต่ “สมรสเท่าเทียม” มีผลบังคับใช้ จนถึงตอนนี้…

นับตั้งแต่ “สมรสเท่าเทียม”

มีผลบังคับใช้ จนถึงตอนนี้…

ความคิดเห็นเชิงลบเกี่ยวกับ LGBTQ+ และกฎหมายนี้ยังคงมีอยู่

ความคิดเห็นเชิงลบเกี่ยวกับ LGBTQ+

และกฎหมายนี้ยังคงมีอยู่

โดยหากพิจารณาจากการเก็บสถิติ Social Listening

โดยหากพิจารณาจากการเก็บสถิติ

Social Listening

ตั้งแต่วันที่ 23 ม.ค. – 2 มิ.ย. 68

พบว่า ความคิดเห็นเชิงลบมีสัดส่วนมากถึง

พบว่า ความคิดเห็นเชิงลบ

มีสัดส่วนมากถึง

27.2% จากจำนวนข้อความทั้งหมด 44,506 ข้อความ

และจากข้อความทั้งหมด เห็นได้ว่า…

การยอมรับเกี่ยวกับ “กลุ่มเพศหลากหลาย”

และ “สมรสเท่าเทียม” ยังคงอยู่ภายใต้กรอบ

เช่น ความเก่ง ความฉลาด หน้าตาดี และต้องไม่สร้างปัญหา

เช่น ความเก่ง ความฉลาด หน้าตาดี

และต้องไม่สร้างปัญหา

อย่างไรก็ตาม ถึงแม้ “สมรสเท่าเทียม” จะผ่านแล้ว

แต่การต่อสู้เพื่อสิทธิความเท่าเทียมอื่น ๆ

ของกลุ่มเพศหลากหลายยังไม่จบ

โดยเฉพาะการเสนอร่างพระราชบัญญัติรับรอง

โดยเฉพาะการเสนอร่าง

พระราชบัญญัติรับรอง

อัตลักษณ์ทางเพศสภาพ การแสดงออก

อัตลักษณ์ทางเพศสภาพ

การแสดงออกทางเพศสภาพ

ทางเพศสภาพ และคุณลักษณะทางเพศ พ.ศ. …

และคุณลักษณะทางเพศ พ.ศ. …

ทำไมต้องเสนอ พ.ร.บ. ฉบับนี้ ?

1.ทุกคนมีสิทธิเลือกเพศให้ตัวเอง

2. อายุ 15 ปีขึ้นไป สามารถเลือกเพศให้ตัวเองได้ แต่ถ้าอายุต่ำกว่า 15 ปี ต้องได้รับการยินยอมจากผู้แทนโดยชอบธรรม (ไม่ต้องขอใบรับรองแพทย์)

3. กรณีบุคคล “อินเตอร์เซ็กซ์” ห้ามบุคคลอื่นเลือกเพศให้ ฝ่าฝืนผิดกฎหมายอาญา มาตรา 297(2) ที่ทำให้เสียอวัยวะสืบพันธุ์

4. รับสิทธิสุขภาพถ้วนหน้า รับคำปรึกษาเทคฮอร์โมนอย่างถูกวิธี จนถึงการเปลี่ยนเพศอย่างเหมาะสม

5. ผลหลังจากจดแจ้งกับนายทะเบียน เช่น เปลี่ยนคำนำหน้านาม เปลี่ยนข้อมูลเพศ สิทธิตามกฎหมายแรงงาน สิทธิยุติการตั้งครรภ์ถูกกฎหมาย สิทธิคุ้มครองเพศใหม่

แม้จะมีเหตุผลในการเสนอ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า

แม้จะมีเหตุผลในการเสนอ

แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่า

ในภาพรวมของสังคมไทยยังคงมีการถกเถียง

ในภาพรวมของสังคมไทย

ยังคงมีการถกเถียง

ถึงประเด็นนี้อยู่มาก โดยเฉพาะเปลี่ยน

“คำนำหน้านาม”

LGBTQ เป็นพวก
สร้างความบันเทิง

LGBTO+ ถ้าคนอื่นเป็น
ไม่เป็นไร แต่ลูกหลานตัวเองเป็น “รับไม่ได้”

LGBTO+ เรื่องมาก
เกิดมาเป็นผู้ชาย
ใช้ “นาย” ก็ถูกแล้ว

ไม่โอเคกับ LGBTQ+
รุกล้ำสิทธิ์ของผู้หญิง
เช่น แข่งกีฬา

บางครั้ง LGBTQ+ ก็สร้างความแตกต่างเสียเอง

เป็น LGBTQ นะ แต่ไม่เห็นด้วยกับการเปลี่ยนคำนำหน้า

ต่อไปก็สมรสเท่าเทียม LGBTQ+ กันหมด

ปากท้องไม่สำคัญเท่า
สมรสเท่าเทียมหรือไง

ไม่ชอบการใส่ LGBT
ในเกม Woke มากเกิน

ไม่ได้รังเกียจ LGBTQ+
แต่หลายปีมานี้ หนัง/เกม Woke เกินไป

LGBTQ ไม่ใช่เพศ
อย่าทำให้วุ่นวายนักเลย

LGBTQ ส่วนมากเจ้าชู้
อารมณ์รุนแรง

เทียบ 4 ร่าง พ.ร.บ. รับรองเพศสภาพ

เทียบ 4 ร่าง พ.ร.บ.

รับรองเพศสภาพ

ประโยชน์ที่ประชาชนและสังคมคาดว่าจะได้รับ

ประโยชน์ที่ประชาชน

และสังคมคาดว่าจะได้รับ

การแสดงออกทางเพศสภาพ และคุณลักษณะทางเพศ

การแสดงออกทางเพศสภาพ

และคุณลักษณะทางเพศ

จะก่อให้เกิดการคุ้มครองและรับรองสิทธิ

จะก่อให้เกิดการคุ้มครอง

และรับรองสิทธิ

ในเรื่องของการใช้คำนำหน้านามของผู้มีความหลากหลายทางเพศ

ในเรื่องของการใช้คำนำหน้านาม

ของผู้มีความหลากหลายทางเพศ

เพราะสามารถตัดสินใจกำหนดวิถีทางเพศของตน

เพราะสามารถตัดสินใจ

กำหนดวิถีทางเพศของตน

จะไม่ก่อให้เกิดปัญหาในการแสดงตัวตนในเอกสารของทางราชการ

จะไม่ก่อให้เกิดปัญหา

ในการแสดงตัวตน

ในเอกสารของทางราชการที่

ที่กระทบต่อการดำเนินชีวิต อันเป็นการละเมิดศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์

กระทบต่อการดำเนินชีวิต

อันเป็นการละเมิดศักดิ์ศรี

ความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ

และความเสมอภาคของบุคคลดังกล่าว

สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาคของบุคคลดังกล่าว

ผลกระทบที่คาดว่าจะเกิด

เศรษฐกิจ-1

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ

แพทยสภาและกระทรวงสาธารณสุขจะต้องดำเนินการเกี่ยวกับเอกสารรับรองจากจิตแพทย์ ทำให้ต้องใช้งบประมาณในการดำเนินการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง

เศรษฐกิจ-2

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ

บิดามารดา หรือผู้ปกครองของบุคคลที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปีบริบูรณ์ และมิได้บรรลุนิติภาวะด้วยการสมรสที่ประสงค์จะขอให้รับรองเพศ อาจเสียค่าใช้จ่ายเพื่อขอรับเอกสารรับรองจากจิตแพทย์ ค่าใช้จ่ายในการเดินทาง และค่าดำเนินการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง กรมการปกครอง

เศรษฐกิจ-3

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ

หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องอาจต้องมีการปรับปรุงระบบการให้บริการทางทะเบียนซึ่งต้องใช้งบประมาณในการดำเนินการ กรมราชทัณฑ์ อาจต้องใช้งบประมาณในการดำเนินการจัดพื้นที่สำหรับผู้ต้องขังที่เป็นบุคคลข้ามเพศที่ได้รับการรับรองเพศ

เศรษฐกิจ-4

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจ

กรณีที่ร่างกฎหมายฉบับนี้ประกาศใช้เป็นกฎหมาย จะก่อให้เกิดสิทธิของบุคคลข้ามเพศที่ได้รับการรับรองเพศ โดยเฉพาะสิทธิในการใช้หรือได้รับการบริการสาธารณะตามเพศที่ได้รับการรับรอง ซึ่งส่งผลต่อการใช้งบประมาณที่เพิ่มสูงขึ้นและเป็นภาระทางการคลังของประเทศได้

สังคม-1

ผลกระทบต่อสังคม

เอกสารของทางราชการที่แต่เดิมกำหนดให้ใช้คำนำหน้านามซึ่งถือตามเพศกำเนิด ได้แก่ เด็กชาย เด็กหญิง นาย นางสาว และนาง จะมีรูปแบบที่เปลี่ยนแปลงไปเพราะมีการรับรองบุคคลผู้มีความหลากหลายทางเพศขึ้น

สังคม-1

ผลกระทบต่อสังคม

ในขณะที่สังคมอาจเกิดความสับสนโดยเฉพาะโครงสร้างสถาบันครอบครัวจะเปลี่ยนรูปแบบไป จากครอบครัวของบุคคลต่างเพศที่ใช้เพศกำเนิดเป็นตัวบ่งชี้ว่าใครคือสามี ภริยา และบิดา มารดา กลายเป็นครอบครัวของบุคคลหลากหลายทางเพศที่ได้รับการรับรองเพศ

อื่น ๆ -1

ผลกระทบอื่น ๆ ที่สำคัญ

กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย รวมถึงหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง อาจต้องดำเนินการแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับคำนำหน้านามทั้งหมด

อื่น ๆ -2

ผลกระทบอื่น ๆ ที่สำคัญ

สำหรับผู้ต้องขังที่ได้รับการรับรองเพศ กรมราชทัณฑ์มีข้อจำกัดของสภาพพื้นที่ทางกายภาพของเรือนจำ หากเป็นเรือนจำใหญ่จะสามารถแบ่งพื้นที่ได้ชัดเจน แต่ถ้าเป็นเรือนจำแดนเดียวอาจจะไม่สามารถแยกพื้นที่ออกมาชัดเจนได้

LGBTQ+ ทั่วโลก กำลังเผชิญความรุนแรง!

ปี 2024 มีรายงานว่า LGBTQ+ ทั่วโลกถูกฆาตกรรม

ปี 2024 มีรายงานว่า LGBTQ+ ทั่วโลก

ถูกฆาตกรรม

ถึง 350 คน

(ข้อมูล: รายงาน Trans Murder Monitoring (TMM) 2024 โดย Transgender Europe (TGEU))

นับเป็นตัวเลขสูงสุดตั้งแต่มีการเก็บข้อมูลในปี 2008

นับเป็นตัวเลขสูงสุดตั้งแต่มีการเก็บข้อมูล

ในปี 2008

ขณะที่ยอด LGBTQ+ เสียชีวิตจากการถูกฆาตกรรมสะสม

ขณะที่ยอด LGBTQ+ เสียชีวิตจาก

การถูกฆาตกรรมสะสม

ทะลุ 5,000 คน

| | | | 1 | | | |

ในจำนวนนี้

คือ หญิงข้ามเพศ

ผู้เสียชีวิตส่วนใหญ่
ประกอบอาชีพ Sex-worker
ช่วงอายุ 21-40 ปี
สีผิว ดำ น้ำตาล

ลองประเมินจากแบบทดสอบนี้

ดูว่าคุณกำลังเผชิญกับความรุนแรงหรือไม่ ?

ลองประเมินจากแบบทดสอบนี้

ดูว่าคุณกำลังเผชิญกับความรุนแรงหรือไม่ ?

หากคุณรู้ว่าตนเองกำลังเผชิญกับความรุนแรง

หากคุณรู้ว่าตนเองกำลังเผชิญ

กับความรุนแรง คุณไม่ได้อยู่คนเดียว

คุณไม่ได้อยู่คนเดียว มีหน่วยงาน องค์กร และผู้เชี่ยวชาญ

มีหน่วยงาน องค์กร และผู้เชี่ยวชาญ

พร้อมให้คำปรึกษาและความช่วยเหลือ

Slide

คลินิกเพศหลากหลาย
(Gen V Clinic)
คณะแพทยศาสตร์
โรงพยาบาลรามาธิบดี

คลินิกบริการและคำปรึกษา อาทิ การผ่าตัดการใช้ฮอร์โมน การให้คำปรึกษาผู้ที่มีความหลายหลายทางเพศและผู้ปกครองที่มีลูกที่มีความหลากหลายทางเพศ การให้คำแนะนำในการปรับตัว รวมถึงประเมินก่อนผ่าตัด สำหรับคนที่ต้องการยืนยันอัตลักษณ์ทางเพศ โดยทีมแพทย์หลากหลายสาขาวิชา

เปิดให้บริการทุกวันศุกร์
เวลา 13.00-16.00 น.

สอบถามเพิ่มเติม
โทร 0-2201-2799
หรือ Facebook : Gen V Clinic

Slide

คลินิกสุขภาพเพศครบวงจร
โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
สภากาชาดไทย

คลินิกบริการและคำปรึกษา อาทิ การใช้ฮอร์โมนให้ถูกวิธี ได้มาตรฐาน หรือปัญหาสุขภาพอื่น ๆ รวมถึงปัญหาทางสุขภาพจิตของแต่ละคนอีกด้วย

เปิดให้บริการทุกวันจันทร์
เวลา 13.00-15.30 น.

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร 0-2256-5286
หรือ Facebook : คลินิกสุขภาพเพศ รพ.จุฬาลงกรณ์

Slide

สถาบันเพื่อการวิจัยและนวัตกรรมด้านเอชไอวี (IHRI)

องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรบริการและคำปรึกษา อาทิ ผ่าตัดแปลงเพศ การให้การปรึกษา การตรวจคัดกรองและรักษาเอชไอวี และโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์อื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ยังมีบริการยาเพร็พและเป๊ป การใช้ฮอร์โมนเพื่อการข้ามเพศ

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร 0-2160-5371
หรือ Facebook : IHRIofficial

Slide

ศูนย์สุขภาพบุคคลข้ามเพศแบบครบวงจร
โรงพยาบาลศรีนครินทร์

อยู่ภายใต้คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ให้บริการและคำปรึกษา อาทิ การใช้ฮอร์โมน การผ่าตัดแปลงเพศ สุขภาพจิต

เปิดให้บริการ
ทุกวันพฤหัสบดี เวลา 16.30-20.00 น.

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติม
โทร 0-4336-6317-9
และ 09-4268-8686

Slide

มูลนิธิเครือข่ายเพื่อนกะเทยเพื่อสิทธิมนุษยชน (ThaiTGA)

เป็นองค์กรไม่แสวงหาผลกำไร ที่กลุ่มคนข้ามเพศ นักกิจกรรม และนักวิชาการมารวมตัวกัน เพื่อสร้างความเท่าเทียมทางเพศในทุกมิติ อาทิ มีบริการระบบแจ้งปัญหาการละเมิดสิทธิทางเพศ ตั้งแต่การถูกเลือกปฏิบัติเพราะเหตุแห่งเพศ ถูกใช้ความรุนแรง ถูกละเมิดสิทธิ เพื่อให้การช่วยเหลือและคำปรึกษา

โทร 09-5361-5796
หรือ Facebook: thaitga

Introduction

การข้ามเพศ
“ไม่ได้ง่าย”
และ “ไม่ได้ราคาถูก”

ขั้นตอนก่อน ระหว่าง และหลังผ่าตัดแปลงเพศ นั้นซับซ้อน และใช้เวลานาน ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ ที่ใคร ๆ ก็สามารถทำได้

Introduction

ประเมินกับหมอ

ประเมินเบื้องต้นกับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
ทั้งร่างกายและจิตใจในการข้ามเพศ

App

บำบัดด้วยฮอร์โมน

มีทั้งแบบฉีด แบบกินยา
และแบบแผ่นแปะ

Website

เตรียมตัวผ่าตัดแปลงเพศ

ตรวจสุขภาพ > พบจิตแพทย์ > หยุดใช้ฮอร์โมนชั่วคราว > เตรียมร่างกาย > วางแผนพักฟื้น

App

ผ่าตัดยืนยัน
เพศสภาพ

การผ่าตัดเพื่อยืนยันเพศสภาพของบุคคลข้ามเพศ เช่น ผ่าตัดสร้างอวัยวะเพศ, ผ่าตัดเต้านม,
ผ่าตัดปรับโครงหน้าและลำคอ

Introduction

ดูแล-ฟื้นตัวหลังผ่าตัด

เช่น ดูแลผลผ่าตัดเพื่อป้องกันการติดเชื้อ, พักฟื้นและทำกายภาพบำบัดตามคำแนะนำของแพทย์, ติดตามผลกับแพทย์อย่างสม่ำเสมอ

Introduction

นอกจากการเตรียมตัวที่ต้องใช้เวลา และขั้นตอนที่ซับซ้อน

“ค่าใช้จ่าย”

ก็ถือเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้การข้ามเพศไม่ง่าย เงินขั้นต่ำที่ต้องมีในการข้ามเพศคือ

หญิงข้ามเพศ

(เพศสภาพชายเปลี่ยนเป็นหญิง)

541,000 บาท

เสริมหน้าอก

ใช้ผิวอวัยวะเพศชายเดิมแทนเยื่อบุช่องคลอด

ใช้ลำไส้ หรือเยื่อบุช่องท้อง

106,250 บาท

227,500 บาท

207,250 บาท

*ราคาเฉลี่ยขั้นต่ำจาก 5 โรงพยาบาลและคลินิก คือ โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์, ยันฮี, กรุงเทพฯ สิริโรจน์, เอเชีย. รามาธิบดี และ Siamese Clinic

ชาย

หญิง

ชายข้ามเพศ

(เพศสภาพหญิงเปลี่ยนเป็นชาย)

305,500 บาท

ตัดหน้าอก

สร้างอวัยวะเพศชาย

ตัดมดลูกและรังไข่

98,167 บาท

145,333 บาท

62,000 บาท

หญิง

ชาย

The Last Page, Not the Last Word.

จากบาดแผลสู่พลัง

แลกเปลี่ยนเรื่องเล่า บทเรียน และวิธีเยียวยา

แลกเปลี่ยนเรื่องเล่า บทเรียน

และวิธีเยียวยา

เพื่อสังคมที่ไม่ทอดทิ้งใครเพราะเพศสภาพ

เพื่อสังคมที่ไม่ทอดทิ้งใคร

เพราะเพศสภาพ

รวมเรื่องราวที่แชร์

Slide 5

“โดนด่าว่าเป็นพวกผิดเพศมาตลอด จนตอนนี้ต่อให้โดนด่าก็ไม่เจ็บแล้ว
เราเลือกจะมองข้ามคำด่า แล้วมั่นใจในตัวเอง ทุกวันนี้เปิดเผยและยอมรับในสิ่งที่ตัวเองเป็น ภูมิใจในตัวเอง”

แม็กซีน

Slide 5

“เราอยากให้กะเทยเข้าไปอยู่ในองค์กรใดองค์กรหนึ่งโดยไม่มีการกีดกันทางเพศ เพราะเมื่อ 7-8 ปีที่แล้ว น้องสาวแท้ ๆ เป็นทอม เรียนจบใหม่ ๆ ไปสมัคร แล้วก็โดนเหยียด ไม่ให้เข้าสมัครงาน”

เอกพันธ์ วรรสุทธิ์

สัมภาษณ์ไทยบันเทิง Thai PBS
12 มิ.ย. 68

Slide 5

“แม้สังคมภายนอกไม่ยอมรับความแตกต่าง แต่ถ้าครอบครัวสามารถเป็นสถานที่ที่ให้ความรักและการสนับสนุน เด็กจะรู้สึกว่าบ้านคือที่ปลอดภัยที่สุด พ่อแม่จะเป็นเกราะกำบังแรกที่ช่วยปกป้องลูกจากอันตรายหรือการล่อลวงจากสังคมภายนอก บ้านจึงเป็นหัวใจสำคัญที่สุดในการสร้างพลังใจให้กับลูก”

รศ. นพ.สุริยเดว ทรีปาตี

ผู้เชี่ยวชาญด้านเด็กและวัยรุ่น

Slide 5

“เปิดออกมาเถอะ อย่าไปปิดเลยมันอึดอัด ทุกวันนี้เขายอมรับกันเยอะแล้ว แล้วเราจะมีความสุขเลยนะถ้าได้เปิดในสิ่งที่เราเป็น มีความสุขมาก

บางคนเป็นเกย์ แต่ไปแต่งงานกับผู้หญิง เพราะโดนบังคับหรืออะไรก็แล้วแต่ ผลสุดท้ายอยู่ไม่ได้ก็ต้องเลิกกัน

เพราะฉะนั้นทำในสิ่งที่ตัวเองชอบเถอะ”

พุทธพงษ์ เพียรเจริญ

สัมภาษณ์ในรายการ East View

Slide 5

“เพราะเคยโดนหลอกมาก่อน เลยทำให้ไม่มั่นใจในความรัก
เลยอยากให้ทุกคนบอกกันตั้งแต่แรกว่าชอบ LGBTQ+ หรือป่าว เพราะถ้าชอบกันจริงจัง ยังไงก็ต้องรู้ จะได้เข้าใจกันมากขึ้น วางแผนครอบครัวกันได้ ถ้าตั้งใจจะหลอกกันแต่แรก ก็ไม่ควรไปต่อหรอก”

เฮเลน