วันนี้ (6 ต.ค.2568) การเจรจาระหว่างอิสราเอลกับฮามาสเพื่อยุติสงครามในกาซา ซึ่งกำลังจะครบ 2 ปีในวันพรุ่งนี้ (7 ต.ค.) โดยผู้นำสหรัฐฯ ตั้งเป้าปิดดีลหยุดยิงและปล่อยตัวประกันทั้งหมดให้ได้ภายในสัปดาห์นี้
ทันทีที่ โดนัลด์ ทรัมป์ ปธน.สหรัฐฯ เดินทางกลับถึงทำเนียบขาว ก็โดนนักข่าวรุมถามเรื่องความคืบหน้าของการเจรจา โดยทรัมป์ ยืนยันว่า หลายประเทศ ทั้งชาติอาหรับและมุสลิม ได้คุยกับฮามาสแล้ว และดูเหมือนจะได้ผล ดังนั้น ทรัมป์ขอให้รอกันอีกสักนิดว่า เรื่องจะออกมาในทิศทางไหน
ขณะที่ มาร์โก รูบิโอ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ แสดงความหวังว่า อิสราเอลและฮามาสจะสรุปรายละเอียดข้อตกลงได้ภายในต้นสัปดาห์นี้ ซึ่งสอดคล้องกับความคาดหวังของทรัมป์และความเห็นของ เบนจามิน เนทันยาฮู นายกฯอิสราเอล ที่ระบุว่า ตัวประกันในกาซาน่าจะได้รับการปล่อยตัวในเร็ว ๆ นี้
ขณะนี้ ทีมเจรจาของทั้งอิสราเอลและฮามาสอยู่ในอียิปต์แล้ว ซึ่งหัวใจสำคัญของการพูดคุยในวันนี้อยู่ที่ข้อเสนอของผู้นำสหรัฐฯ เพื่อยุติสงครามในกาซา 20 ข้อ
รอน เดอร์เมอร์ รัฐมนตรีกิจการยุทธศาสตร์และคนสนิทของเนทันยาฮู เป็นหัวหน้าทีมเจรจาที่จะหารือกับทีมฮามาสที่นำโดย "คาลิล อัล-ไฮยา" ซึ่งเดินทางเยือนอียิปต์เป็นครั้งแรกหลังรอดชีวิตจากการโจมตีของอิสราเอลที่กาตาร์เมื่อเดือนที่แล้ว โดยทั้ง 2 ทีมจะไม่เจรจากันโดยตรง แต่จะทำผ่านตัวกลางคือสหรัฐฯ และกาตาร์ เหมือนเช่นการเจรจาในทุก ๆ ครั้ง
อีกจุดที่ไม่ต่างจากการเจรจาในอดีต นั่นคือ จุดยืนของทั้ง 2 ฝ่ายที่แตกต่างกัน อย่างการปลดอาวุธฮามาส ซึ่งเจ้าหน้าที่ในฮามาสเองยังยอมรับว่า สั่งนักรบรุ่นใหม่ ๆ ไม่ได้ในเรื่องนี้ ในขณะที่ฮามาสบางส่วนต้องการเก็บอาวุธเอาไว้ป้องกันตัวเอง แต่ผู้นำอิสราเอลเคยพูดถึงขั้นจะกำจัดฮามาสให้สิ้นซาก ดังนั้น เรื่องอาวุธก็แทบจะมองข้ามไปได้เลย ขณะที่การถอนทหารอิสราเอลจากกาซาเป็นอุปสรรคที่ล้มโต๊ะเจรจามาแล้วหลายรอบ
สำรวจจุดยืน "อิสราเอล-ฮามาส" เห็นต่าง
เมื่อวันเสาร์ (4 ต.ค.2568) ทรัมป์โพสต์ภาพแผนที่กาซา พร้อมทั้งระบุว่า อิสราเอลเห็นชอบในแนวเส้นถอนกำลังพลเบื้องต้นที่ปรากฏในแผนที่ และถ้าฮามาสเห็นชอบด้วย การหยุดยิงก็จะเริ่มมีผลทันที การแลกเปลี่ยนตัวประกันกับนักโทษปาเลสไตน์ก็จะเริ่มขึ้นได้ทันที เพื่อเปิดทางไปสู่การถอนทหารในขั้นต่อไป
ฟังทรัมป์พูดแล้ว ดูเหมือนง่าย แต่จริง ๆ ไม่ง่ายแบบนั้น เพราะฮามาสต้องการให้อิสราเอลถอนทหารทั้งหมด แต่อิสราเอลบอกว่าจะค่อย ๆ ถอนกำลังเป็นหลายระยะ และเมื่อดูแผนของแต่ละระยะแล้ว จะพบว่า พื้นที่ที่อิสราเอลควบคุมมีเยอะกว่าที่ฮามาสจะยอมรับได้ เนื่องจากส่วนหนึ่งกระทบกับพื้นที่ยุทธศาสตร์ในกาซาด้วย
ในอีกด้านหนึ่ง ผู้นำอิสราเอลก็กำลังเผชิญกับแรงกดดันภายในรัฐบาล หลังจาก 2 รัฐมนตรีฝ่ายขวา ยังคงเดินหน้าคัดค้านการเจรจากับฮามาส ทั้งประเด็นหยุดยิง การถอนทหารและการปล่อยให้ฮามาสอาจกลับเข้ามามีบทบาทในการกำหนดอนาคตของกาซาได้
ในวันที่ 7 ต.ค.2566 กลุ่มฮามาสบุกโจมตีอิสราเอลและจับตัวประกันพากลับเข้าไปในกาซา 251 คน ซึ่งจากการเจรจาในหลาย ๆ ครั้ง ทำให้มีตัวประกันได้รับการปล่อยตัว 138 คน อิสราเอลบุกช่วยตัวประกัน 8 คน กู้ร่างได้ 55 คน และพลาดสังหารตัวประกันที่หลบหนีออกมาอีก 3 คน ทำให้ตอนนี้เหลือตัวประกันในกาซา 47 คน ในจำนวนนี้เชื่อว่ายังมีชีวิตอยู่ 20 คน
ชาวไทยเป็นชาวต่างชาติกลุ่มใหญ่ที่สุดที่ถูกจับเป็นตัวประกัน โดยในช่วงเกิดเหตุ มีคนไทยถูกสังหาร 46 คน ในจำนวนนี้ 2 คน เชื่อว่า มีการนำร่างกลับไปยังกาซาด้วย ขณะที่มีคนไทยถูกพาตัวไปกาซาในวันนั้น 31 คน ซึ่งในจำนวนนี้ 23 คน ได้รับการปล่อยตัวเมื่อเดือน พ.ย.2566 หลังอิหร่านและกาตาร์ช่วยเจรจา
ส่วนเมื่อต้นปีที่ผ่านมา มีคนไทยได้รับการปล่อยตัวอีก 5 คน และอิสราเอลช่วยกู้ร่างคืนมาได้ 1 คน ทำให้ตอนนี้เหลือคนไทยในกาซาอีก 2 คน ซึ่งคาดว่าทั้ง 2 คนอาจเสียชีวิตแล้ว
แม้ว่าการปล่อยตัวประกันทั้ง 47 คน จะเป็นเงื่อนไขที่ทุกฝ่ายพูดถึง และยืนยันจะทำให้ได้ แต่อย่าลืมว่า ฮามาสตั้งเงื่อนไขว่า สถานที่ปล่อยตัวต้องเอื้ออำนวย ซึ่งนั่นอาจจะหมายถึงการถอนกำลังทหารของอิสราเอลหรือไม่
ขณะที่สำนักข่าว AFP รายงานอ้างแหล่งข่าวใกล้ชิดฮามาสว่า ทีมเจรจามีเงื่อนไขหลัก คือ การที่อิสราเอลต้องระงับปฏิบัติการทางทหารทั้งหมดในกาซา ซึ่งรวมถึงการเคลื่อนไหวบนน่านฟ้า การส่งโดรนสอดแนม และการถอนทหารออกจากกาซา ซิตี
ลำพังดูแค่เงื่อนไขนี้ โลกอาจจะคาดหวังกับความเคลื่อนไหวที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วในช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาได้ แต่ความหวังนั้นก็ไม่ได้เป็นเครื่องรับประกันว่า สันติภาพจะเกิดขึ้นได้ในเร็ววัน
อ่านข่าวอื่น :