"โคลนาซีแพม" ต้องใช้ตามแพทย์สั่ง ใช้ผิดเสี่ยงอันตราย

วันนี้ (12 เม.ย.2565) นพ.มานัส โพธาภรณ์ รองอธิบดีกรมการแพทย์ กล่าวว่า โคลนาซีแพม (Clonazepam) หรือชื่อทางการค้า เช่น Convulsil, Prenarpil, Povanil, Clonaril, Ancoril และ Rivotril เป็นยาในกลุ่ม เบ็นโซไดอาเซพีน เป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาทประเภท 4 ตาม พระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559 ออกฤทธิ์ กดประสาทส่วนกลาง

ในทางการแพทย์ใช้เป็นยากันชัก (Anticonvulsant) ที่ใช้รักษาผู้ป่วยโรคลมชัก ช่วยคลายกังวลสำหรับผู้ที่เป็นโรคตื่นตระหนก (Panic Disorder) และช่วยรักษาอาการผิดปกติของการเคลื่อนไหว (Akathisia) โดยยาจะออกฤทธิ์ ยับยั้งการทำหน้าที่ของเซลล์ประสาท มีผลทำให้ผู้ใช้ยาลดอาการวิตกกังวลและตื่นตระหนกลงได้ ช่วยคลายกล้ามเนื้อ ต้านอาการชัก

ผลข้างเคียงใช้ "โคลนาซีแพม" ง่วงซึม มึนศีรษะ สับสน 

สำหรับผลข้างเคียงจากการใช้โคลนาซีแพมจะทำให้มีอาการง่วงซึม มึนศีรษะ สับสน จดจำสิ่งต่างๆ ไม่ได้ อาจทำให้เกิดอาการใจสั่นหรือมีชีพจรเต้นเร็วในผู้ใช้บางราย มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง หายใจช้าลง หรือหายใจสั้นๆ หูแว่ว เห็นภาพหลอน มีปัญหาเรื่องการเคลื่อนไหวและการทรงตัว อารมณ์ไม่คงที่ เช่น ตื่นเต้นผิดปกติ พูดไม่หยุด โมโห โดยจะออกฤทธิ์นานประมาณ 8 ชั่วโมง ในผู้ที่ใช้ยานี้หากพบว่ามีอาการผิดปกติให้รีบพบแพทย์ทันที ทั้งนี้หากมีการใช้ร่วมกับยาเสพติดชนิดอื่น ๆ หรือใช้ร่วมกับการดื่มแอลกอฮอล์ จะทำให้เสริมฤทธิ์การกดระบบประสาท หายใจลำบาก และอาจเสียชีวิตได้

นพ.สรายุทธ์ บุญชัยพานิชวัฒนา ผู้อำนวยการสถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี กล่าวว่า โคลนาซีแพมจัดเป็นวัตถุออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท ซึ่งห้ามมิให้มีการจำหน่ายเว้นแต่ได้รับอนุญาต หรือมีใบสั่งจากแพทย์ เป็นยาที่ต้องควบคุมการใช้ เนื่องจากอาจถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดกฎหมาย หรือทำให้เกิดอาการติดยาได้หากไม่ระมัดระวังการใช้ หากมีการลักลอบจำหน่ายจะมีความผิดตามกฎหมาย

ใช้ในขนาดสูงเป็นเวลานาน อาจทำให้เกิดการดื้อยา-ติดยา

การใช้โคลนาซีแพมในขนาดสูงเป็นเวลานาน ๆ อาจทำให้เกิดการดื้อยาและติดยาได้ ถ้าหยุดใช้ยาทันทีจะเกิดอาการขาดยาหรือถอนยา เช่น คลื่นไส้ อาเจียน หัวใจเต้นเร็ว มือสั่น ซึมเศร้า เป็นโรคจิต หรืออาจเกิดอาการชัก

ทั้งนี้ โคลนาซีแพมสามารถละลายน้ำได้ ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น ทำให้ถูกกลุ่มผู้ไม่หวังดีนำไปใช้ในทางที่ผิดโดยนำไปใช้เพื่อหวังผลให้เกิดการมึนเมา หรือหมดสติ เป็นสาเหตุของการถูกล่วงละเมิดทางเพศ หรือเป็นสาเหตุของการเกิดความรุนแรงต่างๆ ขอให้ระมัดระวังที่จะดื่มเครื่องดื่มจากผู้อื่น

นพ.สรายุทธ์ กล่าวย้ำเตือนกลุ่มผู้ใช้ยานี้เพื่อการรักษาอาการเจ็บป่วยต้องใช้ภายใต้การดูแลจากแพทย์เท่านั้น ในกลุ่มผู้ที่คิดจะใช้โคลนาซีแพมไปในทางที่ผิดโดยไม่ใช้เพื่อวัตถุประสงค์ในเรื่องการรักษาพยาบาลจะมีความผิดตามกฎหมายและให้ตระหนักถึงอันตรายที่อาจจะเกิดขึ้นได้

ทั้งนี้หากประสบปัญหาเกี่ยวกับยาและสารเสพติดสามารถขอรับคำปรึกษาเรื่องยาและสารเสพติดได้ที่ สายด่วนยาเสพติด 1165 สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ www.pmnidat.go.th หรือเข้ารับการบำบัดรักษายาเสพติดได้ที่ สถาบันบำบัดรักษาและฟื้นฟูผู้ติดยาเสพติดแห่งชาติบรมราชชนนี (สบยช.) กรมการแพทย์ จังหวัดปทุมธานีและโรงพยาบาลธัญญารักษ์ในส่วนภูมิภาคทั้ง 6 แห่ง ได้แก่ โรงพยาบาลธัญญารักษ์เชียงใหม่ โรงพยาบาลธัญญารักษ์แม่ฮ่องสอน โรงพยาบาลธัญญารักษ์ขอนแก่น โรงพยาบาลธัญญารักษ์อุดรธานี โรงพยาบาลธัญญารักษ์สงขลา และโรงพยาบาลธัญญารักษ์ปัตตานี