ปี 2025 ถือเป็นโอกาสพิเศษที่องค์การสหประชาชาติ (UN) จะมีอายุครบ 80 ปี ดังนั้นหัวข้อของการประชุมในรอบนี้จึงเน้นเรื่องความเป็นหนึ่งเดียวกันและอนาคตของ UN ในการสร้างสันติภาพ การพัฒนาและสิทธิมนุษยชน แต่ความขัดแย้งที่กำลังเกิดขึ้นในหลายภูมิภาคทั่วโลก กลายเป็นบททดสอบสำคัญของความร่วมมือนี้
ทางการสหรัฐฯ ยกระดับการรักษาความปลอดภัยโดยรอบสำนักงานใหญ่ UN ในนิวยอร์ก รวมทั้งสั่งระดมกำลังตำรวจหลายพันนายและเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานอื่น ๆ เพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการอารักขาผู้นำและคณะผู้แทนจากมากกว่า 150 ประเทศทั่วโลกที่เดินทางมาร่วมประชุมสมัชชาสหประชาชาติ (UNGA) ซึ่งเริ่มต้นขึ้นในวันที่ 23 ก.ย.ตามเวลาท้องถิ่น
การรักษาความปลอดภัยอย่างเข้มงวด มีขึ้นในช่วงที่สหรัฐฯ กำลังเผชิญกับปัญหาการใช้ความรุนแรงทางการเมือง จากกรณีการลอบสังหารนักเคลื่อนไหวฝ่ายขวาในสหรัฐฯ ขณะที่การสู้รบในกาซาและยูเครนยังคงเข้มข้น
เอมมานูเอล มาครง ประธานาธิบดีฝรั่งเศส ประกาศรับรองรัฐปาเลสไตน์อย่างเป็นทางการ บนเวทีการประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (UNGA) เมื่อวันที่ 22 ก.ย.2025
เอมมานูเอล มาครง ประธานาธิบดีฝรั่งเศส ประกาศรับรองรัฐปาเลสไตน์อย่างเป็นทางการ บนเวทีการประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (UNGA) เมื่อวันที่ 22 ก.ย.2025
ปี 2025 ประเด็นที่น่าจะแย่งพื้นที่สื่อทั่วโลกแทบจะทั้งหมด หนีไม่พ้นประเด็นกาซาและปาเลสไตน์ หลังจากชาติตะวันตกและยุโรป 10 ประเทศ เริ่มทยอยรับรองรัฐปาเลสไตน์อย่างเป็นทางการไปแล้วตั้งแต่วันที่ 21 ก.ย.ที่ผ่านมา ทั้งแคนาดา ออสเตรเลีย อังกฤษ โปรตุเกส และล่าสุดคือฝรั่งเศสกับมอลตา ซึ่งถือเป็นความสำเร็จสำคัญในเชิงสัญลักษณ์สำหรับชาวปาเลสไตน์ทั่วโลก
แม้ว่าความพยายามในการต่อสู้เพื่อก่อตั้งรัฐปาเลสไตน์จะมองย้อนไปได้ถึงปี 1967 แต่กว่าที่ปาเลสไตน์จะออกมาประกาศเป็นรัฐอิสระได้ต้องรอจนถึงปี 1988 ซึ่งเป็นการประกาศแต่เพียงฝ่ายเดียว ในขณะที่ดินแดนปาเลสไตน์ยังคงถูกอิสราเอลยึดครอง
ส่วนการหารือทางตรงระหว่างอิสราเอลกับองค์การปลดปล่อยปาเลสไตน์ (PLO) จนนำมาสู่การลงนามข้อตกลงออสโลในปี 1993 สร้างความหวังถึงการก่อตั้งรัฐปาเลสไตน์และการอยู่ร่วมกันของ 2 ชาติ
แม้ว่าแนวทางสองรัฐจะยังลุ่ม ๆ ดอน ๆ แต่สถานะของปาเลสไตน์บนเวทีโลกเริ่มเด่นชัดมากขึ้น หลังจากยูเนสโกลงมติรับปาเลสไตน์เป็นรัฐสมาชิก ก่อนที่ปาเลสไตน์จะได้รับสถานะเป็นรัฐผู้สังเกตการณ์ที่ไม่ได้เป็นสมาชิกของ UNGA ในปี 2012 และอีก 2 ปีถัดมา สวีเดนกลายเป็นยุโรปตะวันตกชาติแรกที่รับรองรัฐปาเลสไตน์อย่างเป็นทางการ
เมื่อปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา สมาชิก UNGA ลงมติอนุญาตให้ มาห์มูด อับบาส ประธานาธิบดีปาเลสไตน์ สามารถกล่าวสุนทรพจน์บนเวที UNGA ผ่านระบบออนไลน์ได้ หลังจากสหรัฐฯ ปฏิเสธการออกวีซาให้อับบาส เพื่อเดินทางเข้าร่วมการประชุม ซึ่งสถานการณ์นี้คล้ายกับเมื่อปี 1988 ที่ ยัสเซอร์ อาราฟัต ผู้นำ PLO ถูกปฏิเสธวีซา ก่อนที่การประชุมจะย้ายไปจัดที่นครเจนีวาของสวิตเซอร์แลนด์แทน
สารที่อับบาสจะกล่าวบนเวทีประชุมในครั้งนี้ถูกจับตามองอย่างมาก หลังจากตะวันตกหลายชาติยกระดับการกดดันอิสราเอล ผ่านมาตรการคว่ำบาตรและการรับรองรัฐปาเลสไตน์
ถือเป็นการส่งสัญญาณที่ชัดเจนว่าประเทศต่าง ๆ เริ่มหมดความอดทนกับอิสราเอลลงไปทุกขณะ แม้ว่ามาตรการเหล่านี้จะไม่ได้ผลเป็นรูปธรรมมากนัก หากสหรัฐฯ ยังคงหนุนหลังอิสราเอล แต่อับบาสไม่ใช่ผู้นำเพียงคนเดียวที่จะมีบทบาทเด่นบนเวที UNGA ในปีนี้
ประธานาธิบดีมาห์มูด อับบาส แห่งปาเลสไตน์ ปรากฏตัวบนจอโทรทัศน์ขณะกล่าวสุนทรพจน์ทางไกล ระหว่างการประชุม UNGA ในนิวยอร์ก เมื่อวันที่ 22 ก.ย.2025
ประธานาธิบดีมาห์มูด อับบาส แห่งปาเลสไตน์ ปรากฏตัวบนจอโทรทัศน์ขณะกล่าวสุนทรพจน์ทางไกล ระหว่างการประชุม UNGA ในนิวยอร์ก เมื่อวันที่ 22 ก.ย.2025
มีความเป็นไปได้ที่สุนทรพจน์ของเบนจามิน เนทันยาฮู นายกรัฐมนตรีอิสราเอล ในวันที่ 26 ก.ย.นี้ จะดุเดือดกว่าปีก่อน ๆ ทั้งเรื่องแผนในกาซาและอนาคตของปาเลสไตน์นับจากนี้ไป หลังจากที่ในระยะหลัง ๆ ชาติพันธมิตรมีท่าทีแข็งกร้าวต่ออิสราเอลเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งนักวิเคราะห์บางคนมองว่าสถานการณ์เลวร้ายที่สุดอาจถึงขั้นผนวกรวมเวสต์ แบงค์
ขณะที่โวโลดิมีร์ เซเลนสกี ประธานาธิบดียูเครน ขึ้นกล่าวสุนทรพจน์ในวันที่ 24 ก.ย. คาดว่าผู้นำยูเครนจะใช้โอกาสนี้เรียกเสียงสนับสนุนจากทั่วโลกในช่วงที่โดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำสหรัฐฯ ยังคงปิดปากเงียบ ทั้งการไม่ยอมวิจารณ์ วลาดิเมียร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซียและไม่คว่ำบาตรรัสเซีย
แต่ดาวเด่นน้องใหม่ปีนี้คือ อาห์เหม็ด อัล-ชารา ประธานาธิบดีซีเรีย ที่สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ด้วยการโค่นล้มตระกูลอัสซาด เมื่อเดือน ธ.ค.2567 ถือเป็นการรูดม่านปิดฉากสงครามกลางเมืองที่ยาวนานกว่า 13 ปีลงไปได้
อัล-ชารา จะเป็นผู้นำซีเรียคนแรกที่เข้าร่วมประชุม UNGA ในรอบกว่า 60 ปี แม้ว่าตัวเขาและกลุ่ม "ฮายาต ตาห์รีร์ อาล-ชาม" ซึ่งเคยมีสายสัมพันธ์กับกลุ่มอัลกออิดะห์ จะถูก UN คว่ำบาตร แต่สหรัฐฯ ก็อนุญาตให้เขาเดินทางมาร่วมประชุมได้ ซึ่งถือเป็นการส่งสัญญาณสำคัญถึงการยอมรับอัล-ชารา และรัฐบาลซีเรียชุดปัจจุบันบนเวทีโลก
ขณะที่เวที UNGA อาจเป็นนาทีทองสุดท้ายในการเดินเกมเชิงการทูตเรื่องโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน หลังจากมาตรการคว่ำบาตรอิหร่านของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (UNSC) จะเริ่มกลับมามีผลบังคับใช้อีกครั้งในวันที่ 28 ก.ย.นี้
นอกจากนี้ ประเด็นเรื่องสิ่งแวดล้อมน่าจะถูกหยิบขึ้นมาพูดบนเวทีนี้เหมือนเช่นทุก ๆ ปี โดยเฉพาะอย่างยิ่งสุนทรพจน์ของประเทศหมู่เกาะเล็ก ๆ และประเทศที่ได้รับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศโลก
ตามปกติ ตัวแทนแต่ละประเทศจะมีเวลากล่าวสุนทรพจน์กันคนละประมาณ 15 นาที และแม้ว่า UN จะขอให้ยึดตามกรอบเวลาที่มี แต่ก็มีผู้นำบางคนพูดแบบไม่ยอมลงจากเวที เช่น ฟิเดล คาสโตร ผู้นำคิวบา ที่เคยขึ้นพูดเมื่อปี 1960 ใช้เวลาไปทั้งสิ้น 4 ชั่วโมงครึ่ง
อ่านข่าว