วันนี้ (30 ก.ย.68) นายบวรศักดิ์ อุวรรณโณ รองนายกฯ ฝ่ายกฎหมาย กล่าวถึงไทม์ไลน์ในการจัดทำประชามติว่า เป็นเรื่องที่รัฐบาลทำคนเดียวไม่ได้ รัฐบาลต้องปรึกษา กกต.เพราะเป็นหน้าที่ตามกฎหมายที่ กกต.ต้องดำเนินการ ซึ่งมีเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญร่วมด้วย ดังนั้น รัฐบาลต้องปรึกษาพรรคประชาชน พรรคเพื่อไทย และ พรรคการเมืองในสภาฯ รวมถึง สว.ด้วย
ตามที่นายกฯ ได้แถลงนโยบายต่อรัฐสภาว่า จะยุบสภาในวันที่ 31 ม.ค.2569 จึงต้องจัดให้มีการเลือกตั้งภายใน 45 วัน และไม่ช้ากว่า 60 วัน ดังนั้นการจัดทำประชามติเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญที่ต้องทำไม่เร็วกว่า 90 วัน และไม่ช้ากว่า 120 วัน นับแต่วันที่ประธานสภาฯ ส่งเรื่องถึงนายกฯ ด้วยเรื่องนี้มีความซับซ้อนต้องจัดทำไทม์ไลน์ให้ดี
นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ส่วนนี้รัฐบาลต้องทำความเข้าใจกับประชาชนส่วนนี้ตนเชื่อว่า คนไทยฉลาด เชื่อว่าไม่สับสนกับบัตรเลือกตั้งและบัตรลงประชามติ เช่น บัตรเลือกตั้งก็ให้เป็นบัตรปกติโดยไม่มีสี แต่บัตรประชามติให้มีสีเหลือง หากเห็นชอบให้กาในช่องสีเขียว ไม่เห็นชอบให้กาช่องสีแดง ไฟเขียว ไฟแดงทุกคนก็รู้จัก ไฟแดงแปลว่า "หยุด" ไฟเขียวแปลว่า "ไป" ส่วน MOU ก็ใช้กระดาษอีกสีหนึ่ง เช่น สีฟ้า ใช้ช่องกาสีเขียวและสีแดง เช่นกัน
ทั้งนี้ นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า รัฐบาลควรขอความร่วมมือไปยัง กสทช.โดยให้ อสมท.และ ให้สถานีโทรทัศน์แห่งประเทศไทย หรือ NBT จัดเวลาชี้แจงเรื่องการแก้ไขรัฐธรรมนูญ และ เรื่องการยกเลิก MOU โดยให้ฝ่ายที่เห็นด้วย และ ไม่เห็นด้วย มีเวลาในการชี้แจงที่เท่ากัน
ผมเชื่อว่าคนไทยฉลาด ถ้าเราอธิบายให้ฟังชัดจน สามารถให้เขาแยกได้ว่าเป็นเรื่องลงคะแนนเสียงเลือกตั้ง 2 ใบ เรื่องรัฐธรรมนูญ เรื่อง MOU ไม่มีปัญหาแน่นอน
นายบวรศักดิ์ ยังกล่าวว่า หากจัดให้มีการเลือกตั้ง และจัดทำประชามติแยกกันก็สามารถทำได้แต่ต้องใช้งบประมาณครั้งละ 6,000 ล้านบาท จำนวน 3 ครั้ง รวมใช้งบประมาณราว 18,000 ล้านบาท หากทำครั้งเดียวก็อาศัยเพียงความชัดเจนในการทำบัตรและการชี้แจง
เมื่อถามว่า การหารือกับทุกฝ่ายต้องเกิดขึ้นให้เร็วที่สุดหรือไม่ นั้น นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า เดือน ก.ย.นี้ มีร่างรัฐธรรมนูญทั้งหมด 3 ร่าง คือ ร่างรัฐธรรมนูญจากพรรคเพื่อไทย ร่างรัฐธรรมนูญจากพรรคภูมิใจไทย และร่างรัฐธรรมนูญจากพรรคประชาชน เพราะต้องอาศัยพรรคที่เป็นรัฐบาล พรรคฝ่ายค้าน และ สว. เพราะรัฐธรรมนูญกำหนดไว้ชัดเจนว่า ต้องได้รับเสียงจากพรรคฝ่ายค้านไม่น้อยกว่า 20 %
เมื่อถามว่า ต้องชัดเจนหรือไม่ว่าจะใช้ร่างรัฐธรรมนูญฉบับใดเป็นหลัก นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ทุกพรรคอยากให้ใช้ร่างรัฐธรรมนูญของตนแต่ท้ายที่สุดต้องมาเจรจาพูดคุยกันจนเป็นที่ยอมรับได้
ส่วนเรื่องคำถามประชามติมีการคิดไว้หรือไม่ว่าจะถามแบบไหน นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ต้องปรึกษากัน เมื่อถามต่อว่าเรื่องแก้รัฐธรรมนูญเป็นคำถามเดียว หรือ 2 คำถาม นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ศาลรัฐธรรมนูญชี้ชัดว่าต้องทำ 3 ครั้ง แต่ครั้งที่ 1 และ ครั้ง ที่ 2 รวมกันได้ ไม่ใช่ที่เดียวในโลกที่ทำแบบนี้ ในต่างประเทศเช่นที่ฝรั่งเศสก็ทำมาแล้ว ที่ทำประชามติครั้งเดียวถามถึง 2 ครั้ง แต่ตัวคำถามจะตั้งอย่างไร ต้องหารือกันเพราะรัฐบาลทำคนเดียวไม่ได้ จริงอยู่ที่เป็นอำนาจของรัฐบาลแต่ต้องขอความเห็นและความยินยอมของสมาชิกรัฐสภา และ กกต.
เมื่อถามว่า มีคำถามในใจบ้างแล้วหรือไม่ นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า "มีแล้ว" แต่ยังไม่อยากพูดซึ่งเมื่อมีคำถามแล้วต้องมีการประชุมภายในเพราะอำนาจในการตั้งคำถาม กกต.และรัฐบาลต้องปรึกษากันเพราะประชามติผู้ที่จะต้องประกาศในราชกิจจานุเบกษา คือ รัฐบาล แต่ผู้ที่ทำงานคือ กกต.และทุกฝ่าย
เมื่อถามถึงการอภิปรายที่เกรงว่า รัฐบาลจะเข้าไปแทรกแซงเรื่องฮั้ว สว.และ คดีเขากระโดงนั้น นายบวรศักดิ์ กล่าวว่า ตนในฐานะที่ดูแลฝ่ายกฎหมายยังไม่ได้คุยเรื่องนี้ แต่อย่างที่แถลงต่อรัฐสภาให้เป็นไปตามกระบวนการยุติธรรม แต่ตนรับไม่ได้กับที่การเมืองจะลงไปใช้กฎหมายกับหน่วยงานของรัฐเป็นเครื่องมือทางการเมืองต้องพูดกันในหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
อ่านข่าว : วันที่ 2 แถลงนโยบาย "อนุทิน" ฝ่ายค้านเหลือเวลาเกือบ 4 ชม.
"บวรศักดิ์" แจงแก้ รธน. จ่อทำประชามติพร้อมเลือกตั้งปม MOU ไทย-เขมร
"ชวน" หนุน "รัฐบาลอนุทิน" แก้ปัญหา จชต.ด้วยหลักนิติธรรม