วันนี้ (7 ต.ค.2568) เป็นวันครบรอบ 2 ปีเต็มที่สงครามในกาซาเริ่มต้นขึ้น เมื่อกลุ่มฮามาสบุกโจมตีอิสราเอลเมื่อ 7 ต.ค.2566 จับตัวประกัน 251 คนเข้ามาในกาซา ประจวบกับเมื่อคืนตามเวลาประเทศไทย การเจรจาระหว่างอิสราเอลและฮามาสรอบแรกเกี่ยวกับแผนสันติภาพ 20 ข้อของ ปธน.สหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ เริ่มต้นขึ้นในอียิปต์ โดยมีอียิปต์และกาตาร์เป็นตัวกลาง
แม้ว่าฮามาสจะรับข้อเสนอบางข้อแล้ว แต่หลายฝ่ายกังวลว่าอิสราเอลและฮามาสอาจไม่ยอมอ่อนข้อ ทำให้การหาข้อสรุปไม่ใช่เรื่องง่าย จุดเริ่มต้นของจุดจบสงครามที่กำลังก้าวสู่ปีที่ 3 อาจกำลังเกิดขึ้น โดยการเจรจาเดินหน้าสู่วันที่ 2 ในวันนี้ ท่ามกลางความมั่นใจของทรัมป์
ทรัมป์ให้สัมภาษณ์ผู้สื่อข่าวในคืนวันจันทร์ตามเวลาสหรัฐฯ (6 ต.ค.) ว่า "เรากำลังจะสำเร็จเร็ว ๆ นี้ ค่อนข้างแน่ใจเลยทีเดียว" หลังการเจรจาขั้นต้นจบลงในบรรยากาศบวกตามรายงานสื่อ ทรัมป์ยังเผยว่าฮามาสยอมรับข้อเสนอสำคัญบางส่วน แต่ย้ำว่าหากฮามาสไม่ยอมรับเงื่อนไขขีดเส้น สหรัฐฯ จะไม่เดินหน้าต่อ
เงื่อนไขที่ฮามาสยอมรับก่อนหน้านี้ เช่น การปล่อยตัวประกันและคืนร่างทั้งหมดที่เหลือในกาซา แต่แผนทรัมป์กำหนดให้ต้องเกิดภายใน 72 ชั่วโมงหลังอิสราเอลประกาศยอมรับ ซึ่งฮามาสบอกว่าอาจทำไม่ได้ เพราะต้องใช้เวลาค้นหาร่างผู้เสียชีวิตในซากปรักหักพังจากโจมตีของอิสราเอล
สถานะตัวประกันปัจจุบัน จาก 251 คนเมื่อ 2 ปีก่อน เหลือ 47 คน (ทั้งมีชีวิตและเสียชีวิต) หลังปล่อยผ่านเจรจาและหยุดยิง 138 คน อิสราเอลช่วยเหลือได้ 8 คน กู้ร่าง 55 คน และสังหารโดยไม่ได้ตั้งใจ 3 คน จากการตรวจสอบกระทรวงการต่างประเทศไทย คาดว่าร่างชาวไทยเหลือ 2 คนในกาซา ตัวประกันยังเป็นไพ่ใบสุดท้ายของฮามาส สำหรับต่อรองจนมั่นใจในเงื่อนไขอื่น ๆ และไม่ถูกอิสราเอลถล่ม
ข้อเสนออื่นที่ทรัมป์ย้ำคือ ฮามาสต้องไม่มีบทบาทปกครองกาซาอีก ฮามาสเห็นชอบส่งไม้ต่อให้หน่วยงานชั่วคราวใหม่ แต่ยังอยากมีบทบาทในอนาคตเป็นส่วนหนึ่งของหน่วยงานปาเลสไตน์ ซึ่งอิสราเอลและทรัมป์น่าจะไม่ยอม นอกจากนี้ ฮามาสยังไม่ยอมพูดถึงการปลดอาวุธ ตามจุดยืนเดิมว่าจะไม่วางอาวุธจนกว่าจะมีรัฐปาเลสไตน์
มิติการเมืองภายในอิสราเอลกดดันหนัก นักการเมืองขวาจัดในรัฐบาลมองว่าหยุดยิงเป็นความผิดพลาด เป้าหมายสงคราม 2 ปีคือถอนรากถอนโคนฮามาส ยึดครองกาซา และส่งชาวยิวเข้าไปตั้งถิ่นฐาน พวกเขาคัดค้านการถอนกำลังทหาร ซึ่งอิสราเอลต้องการคงไว้เพื่อความมั่นคง แต่ฮามาสไม่ยอม
แผนถอนกำลังในเอกสารแนบแผนทรัมป์กำหนดเป็นขั้น ๆ เส้นสีน้ำเงิน (กรอบในสุด) แสดงพื้นที่รุกคืบปัจจุบัน ขั้นแรก ถอนไปแนวสีเหลือง (ครองร้อยละ 55 ของกาซา คล้ายสถานการณ์สิงหาคม)
ขั้น 2 ไปแนวสีแดง (ครองร้อยละ 40) และขั้นสุดท้าย คงไว้แนวกันชนรอบกาซา (ครองร้อยละ 15) เพื่อรับประกันความมั่นคงอิสราเอล อย่างไรก็ตาม ความไม่ชัดเจนของกรอบเวลาและสัญญาณจากนายกฯ เบนจามิน เนทันยาฮู ที่จะไม่ถอนเต็มรูปแบบและควบคุมบางพื้นที่ ยังขัดกับจุดยืนฮามาส
ประเด็นเหล่านี้ต้องติดตามในวงเจรจาที่คาดว่าจะยืดเยื้อหลายวัน เพื่อยุติความสูญเสียที่คร่าชีวิตกว่า 67,000 คนในกาซา และเริ่มฟื้นฟูที่ยูเอ็นประเมินไว้ว่าต้องใช้ถึง 80 ปี
อ่านข่าวอื่น :
เร่งช่วยอีกหลายร้อยคนติดบน "เอเวอเรสต์" หลังพายุหิมะถล่ม
"ภราดร" ยันใช้งบกลางวงเงิน 1.9 หมื่นล้านบาท ทำ "คนละครึ่ง พลัส"