วันนี้ (10 ต.ค.2568) เวทีรับฟังความคิดเห็น "สูตรบำนาญชราภาพ Care มีตัวแทนของผู้ประกันตนทั้งมาตรา 33 และมาตรา 39 เข้าร่วมกว่า 300 คน ซึ่งหลังรับฟังคำชี้แจงเรื่องการปรับสูตรคำนวณบำนาญใหม่ จากสำนักงานประกันสังคม ก็มีทั้งคนเห็นด้วยและยังมีข้อกังวล
นายวิทยา บุญเติม ฝ่ายการศึกษาสภาองค์การลูกจ้างพัฒนาแรงงานแห่งประเทศไทย มองว่า สูตรคำนวณใหม่มีความซับซ้อนมาก แต่ใช้เวลารับฟังความคิดเห็นเพียง 17 วัน ซึ่งผู้ประกันตนส่วนใหญ่ยังไม่เข้าใจสูตรคำนวณใหม่ โดยเฉพาะผู้ประกันตนที่ได้รับค่าจ้างขั้นต่ำที่มีอยู่ประมาณร้อยละ 40 ของผู้ประกันตน 12 ล้านคน มีข้อกังวลว่าการปรับสูตรครั้งนี้ จะทำให้ได้รับบำนาญลดลง เพราะมีฐานเงินเดือนระยะแรกน้อย จึงมองว่า การใช้ฐานเงินเดือนเฉลี่ย 5 ปีสุดท้ายตามสูตรคำนวณเดิม น่าจะเหมาะสมกับแรงงานกลุ่มนี้มากกว่า แต่สูตรใหม่ก็เหมาะกับผู้ประกันตน มาตรา 39 จึงอยากให้สำนักงานประกันสังคมพิจารณาเรื่องนี้
ขณะที่ น.ส.ธนพร วิจันทร์ ตัวแทนผู้ประกันตน มาตรา 33 เห็นด้วยกับสูตรคำนวณเงินบำนาญชราภาพสูตรใหม่ และเชื่อว่าจะเป็นประโยชน์กับผู้ประกันตนจำนวนมาก จึงอยากให้ทุกฝ่ายเปิดใจกับสูตรคำนวณใหม่
สำหรับสูตรคำนวณบำนาญชราภาพประกันสังคมสูตรใหม่ หรือ สูตร CARE (Career-Average Revalued Earnings) จะนำค่าจ้างทุกเดือนที่ปรับเป็นค่าเงินปัจจุบันแล้วมาเฉลี่ยเป็นฐานค่าจ้าง
สูตรบำนาญใหม่ = อัตราบำนาญ (คิดเศษเดือน) คูณ แต้มบำนาญเฉลี่ยส่วนตัว คูณ ค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้ายของระบบ ณ วันที่เกิดสิทธิ
ซึ่งวิธีปรับค่าเงิน มีหลักการ 3 ข้อ คือ
1.เทียบค่าจ้าง โดยแต่ละเดือนจะได้ "แต้มบำนาญ" โดยนำค่าจ้างที่ส่งเงินสมทบ หารด้วย ค่าเฉลี่ยของระบบแต่ละเดือน
2.รับแต้ม เช่น ถ้าค่าจ้างที่สมทบเท่ากับค่าจ้างเฉลี่ยจะได้ 1 แต้ม คำนวณทุกเดือนและหาแต้มบำนาญเฉลี่ย
3. แปลงเป็นฐานค่าจ้าง ณ วันที่รับสิทธิ ซึ่งฐานค่าจ้าง = แต้มบำนาญเฉลี่ยส่วนตัว คูณ ค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้ายของระบบ ณ วันที่เกิดสิทธิ
นายณภูมิ สุวรรณภูมิ นักคณิตศาสตร์ประกันภัย กองวิจัยและพัฒนา สำนักงานประกันสังคม เปิดเผยว่า สูตรคำนวณใหม่นี้ เป็นไปตามหลักสากล และมีการปรับฐานเงินเดือนในอดีตที่น้อย ให้เทียบเท่ากับค่าเงินในปัจจุบัน รวมทั้งมีการนำเศษเดือนที่ไม่ถึงปีมาร่วมคำนวณด้วย ซึ่งหากมองในภาพรวมเฉลี่ยระยะยาว จะพบว่า สูตรใหม่จ่ายบำนาญมากกว่าสูตรเก่าด้วยซ้ำ
โดยสามารถแบ่งผู้ประกันต้นที่ได้รับบำนาญชราภาพสูตรใหม่ออกเป็น 3 กลุ่ม คือ
กลุ่มแรก ผู้ประกันตนที่ส่งเงินสมทบมานานในฐานเงินเดือนที่มาก แต่ระยะปีสุดท้ายอาจจะส่งเงินสมทบในฐานเงินเดือนที่ต่ำลง เช่น ผู้ประกันตน มาตรา 39 ก็จะได้รับเงินบำนาญที่เพิ่มมากขึ้น
กลุ่มที่ 2 ผู้ประกันตน มาตรา 33 ที่ส่งเงินสมทบเป็นเวลานาน และฐานเงินเดือนค่อยๆ เพิ่มขึ้นต่อเนื่อง จะได้รับบำนาญประมาณเท่าเดิม หรืออาจเพิ่มขึ้นหรือลดลงเล็กน้อย
กลุ่มที่ 3 ผู้ประกันตนที่ส่งเงินสมทบน้อย เป็นระยะเวลาไม่นาน แต่มาส่งเงินสมทบฐานเงินเดือนสูงขึ้นในช่วงปีสุดท้าย จะได้รับเงินบำนาญลดลง
โดยสำนักงานประกันสังคม มีมาตรการจ่ายเงินชดเชยให้กับผู้ประกันตนที่จะเริ่มรับบำนาญชราภาพสูตรใหม่ กรณีเงินบำนาญลดลงจากสูตรเดิม ในช่วงเปลี่ยนผ่าน 5 ปีแรก คือ
1. ผู้ประกันตนที่รับบำนาญ ปี 2569 ชดเชยส่วนต่าง 100%
2. ผู้ประกันตนที่รับบำนาญ ปี 2570 ชดเชยส่วนต่าง 80%
3. ผู้ประกันตนที่รับบำนาญ ปี 2571 ชดเชยส่วนต่าง 60%
4. ผู้ประกันตนที่รับบำนาญ ปี 2572 ชดเชยส่วนต่าง 40%
5. ผู้ประกันตนที่รับบำนาญ ปี 2573 ชดเชยส่วนต่าง 20%
ตัวอย่างเช่น ผู้ที่เกษียณปีที่ 2 หลังออกกฎหมาย หากคำนวณสูตรเดิมได้ 5,000 บาท แต่สูตรใหม่ได้ 4,000 บาท (ลดลง 1,000 บาท) จะได้ชดเชย 800 บาท รวมได้บำนาญ 4,800 บาท
ส่วนผู้รับบำนาญอยู่แล้ว เมื่อคำนวณบำนาญใหม่ หากเพิ่มขึ้นให้ปรับเพิ่มบำนาญตามสูตรใหม่ในเดือนถัดไป ส่วนกรณีที่ลดลง ให้บำนาญตามสูตรเดิม
ด้าน รศ.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี กรรมการประกันสังคม ฝ่ายผู้ประกันตน เปิดเผยว่า ปัจจุบันมีผู้รับบำนาญอยู่ประมาณ 800,000 คน โดยแต่ละปีจ่ายเงินบำนาญกว่า 20,000 ล้านบาท ซึ่งกว่า 570,000 คน ได้รับบำนาญไม่เป็นธรรมจากสูตรบำนาญแบบเดิม เพราะคนกลุ่มนี้จ่ายเงินสมทบมากกว่าเงินบำนาญที่ควรจะได้รับ และมีเพียงกว่า 200,000 คนที่ได้รับบำนาญที่เหมาะสมอยู่แล้ว จึงเป็นสาเหตุสำคัญที่ต้องทบทวนปรับสูตรบำนาญชราภาพ
สำหรับการรับฟังความเห็นจากประชาชน จะมีไปจนถึงวันที่ 17 ต.ค.นี้ หลังจากนั้น คณะอนุกรรมการศึกษาและปรับปรุงสูตรการคำนวณบำนาญชราภาพฯ จะนำความเห็นประเมิน ก่อนเสนอคณะกรรมการประกันสังคม ภายในเดือน ธ.ค.นี้ และเสนอรมว.แรงงาน เพื่อเสนอที่ประชุม ครม.ให้เห็นชอบ ก่อนออกประกาศเป็นกฎกระทรวงต่อไป โดยคาดว่าสามารถเริ่มใช้ปี 2569
ทั้งนี้ สำนักงานประกันสังคมได้จัดทำโปรแกรมทดสอบคำนวณบำนาญ https://sso.thaith.ai/care/ นอกจากนี้ สำนักงานประกันสังคมได้เปิดโอกาสให้ผู้ประกันตนและประชาชนทั่วไป ร่วมแสดงความคิดเห็นผ่านระบบกลางทางกฎหมาย ได้ที่ www.law.go.th หรือผ่านแอปพลิเคชัน Line Official Account ของสำนักงานประกันสังคม
อ่านข่าว :
ถอดสูตรคำนวณ "บำนาญชราภาพ" ประกันสังคม
ผู้ประกันตน ม.33 ม.39 ใช้สิทธิตรวจสุขภาพประจำปี ฟรี 14 รายการ
"ผู้ประกันตน ม.33" เช็กเงื่อนไข รับเงินทดแทนกรณีว่างงาน เหตุถูกเลิกจ้าง