วันนี้ (23 ต.ค.2568) BBC รายงาน กรุงเดลี เมืองหลวงของอินเดีย กำลังเผชิญวิกฤติมลพิษอากาศรุนแรงอีกครั้ง หลังเทศกาลดิวาลีที่เพิ่งผ่านพ้นไปเมื่อไม่นาน หมอกควันหนาทึบปกคลุมเมือง ทำให้คุณภาพอากาศอยู่ในระดับ "แย่" ถึง "แย่มาก" ตาแสบ คอแห้ง และหายใจติดขัด สื่อท้องถิ่นรายงานว่านี่เป็นสถานการณ์แย่ที่สุดหลังดิวาลีในรอบ 4 ปี
สาเหตุหลักมาจากหลายปัจจัยรวมตัวกัน ทั้งดอกไม้ไฟที่จุดฉลองเทศกาลปล่อยควันพิษเต็มท้องฟ้า ไอเสียจากรถยนต์นับล้านคันในเมืองใหญ่ และการเผาเศษฟางข้าวของชาวนาในรัฐปัญจาบ ฮารยานา และอุตตรประเทศ เพื่อรีบเคลียร์ท้องนาเพื่อเตรียมหว่านข้าวรอบใหม่ พอเข้าฤดูหนาว อุณหภูมิต่ำลง ลมพัดช้า มลพิษจึงลอยติดพื้น ไม่กระจายไปไหน
อย่างไรก็ตาม ข้อมูลของปี 2568 ขัดแย้งกัน สื่ออินเดียอ้างบริษัทวิจัยสภาพอากาศระบุ การเผาเศษฟางลดลงถึงร้อยละ 77 เนื่องจากน้ำท่วมใหญ่ทำลายพืชผลก่อนหน้า และมุ่งความผิดไปที่ "ดอกไม้ไฟ" เป็นตัวการหลัก แต่ข้อมูลอย่างเป็นทางการจากรัฐปัญจาบกลับบอกตรงข้าม ตามสำนักข่าว PTI คณะกรรมการควบคุมมลพิษท้องถิ่นแจ้งกรณีเผาเศษฟางพุ่งขึ้น 3 เท่าใน 10 วันล่าสุด รวมกว่า 350 ครั้ง จากเดิมแค่ 116 ครั้งจนถึงวันที่ 11 ต.ค.
รัฐบาลท้องถิ่นพยายามแก้ปัญหามาหลายปี โดยรณรงค์เตือนอันตรายของการเผาเศษฟาง และส่งเสริมให้ใช้เครื่องจักรเคลียร์แทน ซึ่งเห็นผลบ้าง กรณีไฟไหม้ฟาร์มในปัญจาบลดลงเหลือ 10,909 ครั้งปีที่แล้ว จาก 36,663 ครั้งในปี 2566 แต่ชาวนายังยึดติดวิธีเก่าเพราะถูกที่สุด แม้รัฐบาลสัญญาจะให้เครื่องจักรและเงินอุดหนุน แต่การเปลี่ยนแปลงในพื้นที่ยังช้า

ส่วนดอกไม้ไฟ ก่อนเทศกาลดิวาลีไม่กี่วัน ศาลสูงสุดอินเดียคลายกฎห้ามขายและจุด 5 ปี อนุญาตให้ใช้ "ดอกไม้ไฟสีเขียว" ที่ก่อมลพิษน้อยกว่าได้ 6 ชั่วโมงใน 2 วัน แต่ผู้เชี่ยวชาญวิจารณ์ว่าลดมลพิษได้แค่ร้อยละ 20-30 ยังปล่อยอนุภาคพิษอันตราย และในเดลี ผู้สื่อข่าว BBC พบว่าคนจุดดอกไม้ไฟกันทั้งวันทั้งคืน ไม่ยึดตามกฎ และขายดอกไม้ไฟแบบเก่าที่พิษสูงเปิดเผย
สิ่งเหล่านี้ต่างส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างชัดเจน ชาวเดลีจำนวนมากเริ่มมีอาการไอแห้ง ตาแดง และหายใจหอบ แพทย์เตือนว่า การสูดอากาศพิษนาน ๆ จะทำให้ภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ เสี่ยงโรคปอด หัวใจ และมะเร็ง
แต่ปัญหานี้มักไม่ใช่ประเด็นหลักของนักการเมือง เพราะพรรคการเมืองมุ่งความสนใจไปกับการโทษกันเอง มากกว่าที่จะหาทางเยียวยา ช่วยเหลือประชาชน รัฐบาลเดลีกล่าวหา รัฐปัญจาบ "บังคับชาวนาเผาเศษฟาง" เพื่อทำอากาศในกรุงเดลีแย่โดยตั้งใจ พรรค Aam Aadmi Party (AAP) ที่บริหารปัญจาบโต้กลับว่า รัฐเดลี "โกหกเรื่องมลพิษ" และ "เอาเปรียบชีวิตประชาชน"
ผู้เชี่ยวชาญและชาวเมืองเรียกร้องให้รัฐบาลรัฐ และรัฐบาลกลาง ร่วมมือแก้ปัญหาแบบยั่งยืน ไม่ใช่แค่มาตรการชั่วคราวปีละครั้งในฤดูหนาว ตอนนี้ฤดูหนาวกำลังมา เดลีและภาคเหนือของอินเดียต้องเผชิญวิกฤติซ้ำรอยอีกปี โดยยังไม่มีวี่แววว่าจะจบลง
อ่านข่าว :
รื้อ สน.สามเสน คืบหน้าเร็ว เตรียมวางท่อน้ำ-ปูถนนคืน รพ.วชิรพยาบาล