ตำบลธารโต อ.ธารโต จ.ยะลา มีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูง สลับซับซ้อนและมียอดเขาสูงกว่า 1,000 เมตร อยู่หลายแห่ง ผู้คนที่อาศัยอยู่ที่มีความหลากหลายทางภาษาและศาสนา แต่อยู่ร่วมกันอย่างสันติ ชาวบ้านส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำสวนยางและสวนผลไม้
ผู้ใหญ่ต้อม วราภรณ์ เงินราษฎร์ ผู้ใหญ่บ้าน บ้านบันนังกระแจะ บอกว่าชาวสวนที่นี่ส่วนใหญ่จะทำสวนผสมผสานมานับร้อยปีสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่นและทุกสวนจะต้องมีต้นทุเรียนบ้าน ซึ่งเป็นทุเรียนที่ชาวบ้านนิยมปลูกในสมัยก่อน โดยมีลำต้นสูงใหญ่ประมาณ 15 เมตรขึ้นไป เพราะทุเรียนต้องการแสงมาก ต้องยืดตัวแข่งกับต้นไม้อื่น ๆ ที่มีมากมายในสวน ทุเรียนบ้านนั้น มีการตั้งชื่อหรือสายพันธุ์ตามรูปลักษณ์และความชอบของเจ้าของสวน น้านึง คำนึง หัสแก้ว บอกว่าตั้งไว้หลายชื่อ เช่น "ทองนวล" เพราะเนื้อเหลืองอ่อน "เขียวทอง" เพราะแม้ลูกจะสุกยังมีเปลือกสีเขียว หรือที่สวนของน้าน้อม เรียกทุเรียนที่มีเมล็ดสีโผล่มานอกเนื้อว่า "ทุเรียนไข่ล่อ" นอกจากทุเรียนบ้านแล้ว ทุเรียนพันธุ์ดี เช่น หมอนทอง ก็มีชื่อเสียงว่ารสชาติอร่อย เนื้อแห้ง เรียกว่า "ทุเรียนสะเด็ดน้ำ" ซึ่งเป็นคุณสมบัติพิเศษนี้เกิดจากพื้นที่สวนทุเรียนส่วนใหญ่อยู่บนภูเขา
ทุเรียนที่ปลูกบนภูเขาและมีลำต้นสูงมีวิถีเก็บเกี่ยวที่แตกต่างกัน ทุเรียนบ้านจะเก็บลูกที่หล่นใต้ต้นและต้องเก็บภายใน 1 - 2 วัน เพราะหากนานวันจะเน่าเสียขายไม่ได้ ที่ต้องเก็บใต้ต้นเพราะทุเรียนมีลำต้นที่สูงมาก ทำให้ยากต่อการปีนเก็บ นอกจากนั้นการเก็บทุเรียนหล่นนั้นไม่ง่าย เพราะพื้นที่ลาดชัน หญ้ารก กว่าจะหาและแบกมาที่รถต้องใช้ทั้งความพยายามและความอดทน
ส่วนทุเรียนพันธุ์ เช่นหมอนทอง ต้องทำงานเป็นทีม มีคนตัดและคนรับทุเรียน เพื่อไม่ให้ทุเรียนไม่ช้ำ ขั้วไม่หลุด เพราะความสมบูรณ์ของทุเรียนมีผลต่อการตัดเกรดและราคา การตัดทุเรียนทำได้ทั้งกลางวันและกลางคืน แต่ต้องทำอย่างมีสติ ให้เสียงสัญญาณกันและกันระหว่างคนตัดกับคนรับ เพราะหากพลาดนั่นหมายถึงการบาดเจ็บและอาจเสียชีวิตได้ ภูวดล และเพื่อน ๆ ซึ่งเป็นทีมตัดทุเรียนรุ่นใหม่ เป็นทายาทเจ้าของสวนทุเรียนบอกว่า พวกเขาเรียนรู้การทำสวนทุเรียนและตั้งใจจะสืบสานอาชีพนี้ แม้จะลำบากและเสี่ยงแต่ก็มีความสุขเพราะมีรายได้และไม่ต้องไปทำงานที่อื่น
ในเดือนกรกฎาคม ตลาดซื้อขายทุเรียน อ.ธารโต จะคึกคักมากตั้งแต่บ่ายถึงเช้าวันใหม่ เพราะมีพ่อค้าแม่ค้าจากทั้งในและนอกพื้นที่เปิดร้านรับซื้ออยู่ทั่วไป และที่ต้องเปิดกลางคืนด้วย เพราะคนที่ตัดทุเรียนกลางคืนก็มีอยู่จำนวนมาก และนิยมมาขายเย็น ๆ ค่ำ ๆ ดังนั้นใครผ่านแถวหมู่บ้านนี้ยามค่ำคืนจะเห็นความคึกคักของร้านรับซื้อทุเรียน
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 28 พฤศจิกายน 2565 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
ซีรีส์วิถีคน
วิถีริมโขง อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี
วิถีคนทำเกลือบ้านท่าสะอาด อ.เซกา จ.บึงกาฬ
วิถีหมู่บ้านนักขุดบ้านดอนดู่ ต.เขวา อ.เมือง จ.มหาสารคาม
วิถีรถคอกหมู อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย
วิถีหมู่บ้านปั้นครกและสาก จ.นครพนม - ยโสธร
วิถีคนเลี้ยงควายในทะเลน้อย อ.ระโนด จ.สงขลา และ อ.ควนขนุน จ.พัทลุง
วิถีคนเกาะเรียน อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วิถีคนตีผึ้งผา อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
วิถีคนม้ง บ้านแม่สาน้อย อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่
วิถีเกาะมุกด์ ต.เกาะลิบง อ.กันตัง จ.ตรัง
วิถีรถม้าลำปาง บ้านวังหม้อ อ.เมือง จ.ลำปาง
วิถีคนบ้านกอมูเดอ จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีคนทำหมี่พิมายและข้าวโป่ง จ.นครราชสีมา
วิถีเรืออีโปง จ.นครราชสีมา
วิถีทุเรียน บ้านบันนังกระแจะ อ.ธารโต จ.ยะลา
วิถีคนชายแดนใต้ บ้านทุ่งพลา ต.ทุ่งพลา อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี
วิถีริมคลอง จ.นนทบุรี
วิถีบุญวันสารทกูย บ้านตาโมม ต.สะกาด อ.สังขะ จ.สุรินทร์
วิถีคนบ้านทับทิมสยาม 05 ต.คลองไก่เถื่อน อ.คลองหาด จ.สระแก้ว
วิถีคนบ้านเวียงลอ จ.พะเยา
วิถีหน้าฝนคนเชียงของ อ.เชียงของ จ.เชียงราย
วิถีคนบ้านปากคลองอ้อมใหญ่ ต.เขาดิน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา
วิถีคนล้านนา ต.ท่าผา อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่
วิถีคนแม่สอด อ.แม่สอด จ.ตาก
วิถีความสุขในฤดูน้ำหลาก จ.สิงห์บุรี
วิถีคนแม่ตื่น อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ และ อ.แม่ระมาด จ.ตาก
วิถีหมู่บ้านนักหาบ จ.บุรีรัมย์
วิถีคนเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา
วิถีคนโตนเลสาบ ประเทศกัมพูชา
วิถีคนคลองพระโขนง กรุงเทพมหานคร
ซีรีส์วิถีคน
วิถีริมโขง อ.โขงเจียม จ.อุบลราชธานี
วิถีคนทำเกลือบ้านท่าสะอาด อ.เซกา จ.บึงกาฬ
วิถีหมู่บ้านนักขุดบ้านดอนดู่ ต.เขวา อ.เมือง จ.มหาสารคาม
วิถีรถคอกหมู อ.กงไกรลาศ จ.สุโขทัย
วิถีหมู่บ้านปั้นครกและสาก จ.นครพนม - ยโสธร
วิถีคนเลี้ยงควายในทะเลน้อย อ.ระโนด จ.สงขลา และ อ.ควนขนุน จ.พัทลุง
วิถีคนเกาะเรียน อ.พระนครศรีอยุธยา จ.พระนครศรีอยุธยา
วิถีคนตีผึ้งผา อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่
วิถีคนม้ง บ้านแม่สาน้อย อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่
วิถีเกาะมุกด์ ต.เกาะลิบง อ.กันตัง จ.ตรัง
วิถีรถม้าลำปาง บ้านวังหม้อ อ.เมือง จ.ลำปาง
วิถีคนบ้านกอมูเดอ จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีคนทำหมี่พิมายและข้าวโป่ง จ.นครราชสีมา
วิถีเรืออีโปง จ.นครราชสีมา
วิถีทุเรียน บ้านบันนังกระแจะ อ.ธารโต จ.ยะลา
วิถีคนชายแดนใต้ บ้านทุ่งพลา ต.ทุ่งพลา อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี
วิถีริมคลอง จ.นนทบุรี
วิถีบุญวันสารทกูย บ้านตาโมม ต.สะกาด อ.สังขะ จ.สุรินทร์
วิถีคนบ้านทับทิมสยาม 05 ต.คลองไก่เถื่อน อ.คลองหาด จ.สระแก้ว
วิถีคนบ้านเวียงลอ จ.พะเยา
วิถีหน้าฝนคนเชียงของ อ.เชียงของ จ.เชียงราย
วิถีคนบ้านปากคลองอ้อมใหญ่ ต.เขาดิน อ.บางปะกง จ.ฉะเชิงเทรา
วิถีคนล้านนา ต.ท่าผา อ.แม่แจ่ม จ.เชียงใหม่
วิถีคนแม่สอด อ.แม่สอด จ.ตาก
วิถีความสุขในฤดูน้ำหลาก จ.สิงห์บุรี
วิถีคนแม่ตื่น อ.อมก๋อย จ.เชียงใหม่ และ อ.แม่ระมาด จ.ตาก
วิถีหมู่บ้านนักหาบ จ.บุรีรัมย์
วิถีคนเสียมเรียบ ประเทศกัมพูชา
วิถีคนโตนเลสาบ ประเทศกัมพูชา
วิถีคนคลองพระโขนง กรุงเทพมหานคร