ส่องปฏิบัติการสหรัฐฯ ล้างบาง "โครงการนิวเคลียร์อิหร่าน"

สหรัฐฯ เปิดปฏิบัติการทลายโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน หลังจากทำเนียบขาวให้ข่าวไปก่อนหน้านี้ว่า "โดนัลด์ ทรัมป์" ขอตัดสินใจว่าจะร่วมโจมตีอิหร่านกับอิสราเอลหรือไม่เป็นเวลา 2 สัปดาห์ แต่แล้ว 2 สัปดาห์ก็กลายเป็นเพียง 2 วันเท่านั้น

ปฏิบัติการนี้ใช้ชื่อว่า Midnight Hammer เปิดฉากขึ้นราวเที่ยงคืนวันที่ 20 มิ.ย. ล่วงเช้าสู่เช้าวันที่ 21 มิ.ย.ตามเวลาท้องถิ่นของสหรัฐฯ โดยเครื่องบินทิ้งระเบิด B-2 ออกเดินทางจากฐานทัพอากาศ Whiteman ในรัฐมิสซูรี บินต่อเนื่อง 18 ชั่วโมงสู่น่านฟ้าอิหร่าน

เป็นปฏิบัติการที่เครื่องบินรุ่นนี้บินต่อเนื่องยาวนานที่สุดนับตั้งแต่ปี 2001 โดยอาศัยเติมน้ำมันกลางอากาศ ก่อนจะไปถึงเป้าหมายและลงมือทิ้งระเบิดโจมตีช่วงเช้ามืดวันที่ 2 มิ.ย.ในเวลาประมาณ 02.00-03.00 น.ตามเวลาท้องถิ่นของอิหร่าน

ยุทโธปกรณ์ที่ร่วมในปฏิบัติการ ประกอบด้วย อากาศยานทางการทหารมากกว่า 125 ลำ มีเครื่องบินรบที่บินนำร่องเข้าน่านฟ้าอิหร่านไปก่อนจำนวนหนึ่ง ก่อนที่เครื่องบินทิ้งระเบิดทางยุทธศาสตร์ B-2 spirit จำนวน 7 ลำ ซึ่งมีชื่อเสียงโด่งดังจากเทคโนโลยีการล่องหนเพื่อหลบหลีกการตรวจจับด้วยเรดาร์ของศัตรูจะตามเข้าไป

B-2 แต่ละลำบรรทุกระเบิดทำลายบังเกอร์ GBU-57 หรือ Bunker Buster ลำละ 2 ลูก รวมเป็น 14 ลูก ใช้ทะลวงเกราะกำบังโรงงานนิวเคลียร์อิหร่าน โดยเฉพาะที่โฟร์โดว์ ซึ่งถือเป็นการออกโรงครั้งแรกของระเบิดทำลายบังเกอร์น้ำหนักกว่า 1,300 กิโลกรัมตัวนี้ ก่อนที่ปฏิบัติการโจมตีจะปิดท้ายด้วยการยิงจรวดโทมาฮอว์ก จากเรือดำน้ำที่ประจำการในตะวันออกกลางอีก 30 ลูก

มีการเผยแพร่ภาพถ่ายดาวเทียมความละเอียดสูงจากแมกซาร์ เทคโนโลจีส์ และแพลเนท แลบส์ แสดงให้เห็นความเสียหายบริเวณโรงงานนิวเคลียร์โฟร์โดว์ของอิหร่าน ที่เชื่อกันว่าเป็นสถานที่เสริมสมรรถนะนิวเคลียร์ระดับสูง ซึ่งยังไม่ได้รับความเสียหายจากการโจมตีของอิสราเอลก่อนนี้

ภาพเปรียบเทียบก่อน-หลังโรงงานนิวเคลียร์ Fordow ของอิหร่าน เมื่อวันที่ 19 มิ.ย.2025 (ด้านบน) และวันที่ 22 มิ.ย.2025 (ด่านล่าง) หลังถูกสหรัฐอเมริกาโจมตีทำลายล้าง

นอกจากนี้ยังมีภาพเปรียบเทียบช่วงก่อนและหลังการโจมตีของกองทัพสหรัฐฯ พบว่า บนสันเขามีหลุมขนาดใหญ่ 6 หลุม คาดว่าอยู่เหนือศูนย์ปฏิบัติการใต้ดินของโรงงานโฟร์โดว์ ฝีมือระเบิดทำลายบังเกอร์ซึ่งมีอานุภาพการทำลายล้างสูง หลายจุดพบกลุ่มฝุ่นหรือเถ้าสีเทาอมฟ้าปกคลุมพื้นที่บริเวณกว้างและทางเข้าอุโมงค์หลายแห่งที่นำไปสู่โรงงานใต้ดิน และที่ไม่ได้เห็นร่องรอยความเสียหายบนพื้นมากนัก เป็นเพราะระเบิดเจาะทะลวงลงไปสร้างความเสียหายใต้ดินมากกว่าบนพื้นผิว

เป้าหมายโจมตี 3 จุดใจกลางอิหร่าน ถือเป็นหัวใจสำคัญของโครงการนิวเคลียร์อิหร่าน จุดแรกคือโรงงานนิวเคลียร์โฟร์โดว์ ทางใต้ของกรุงเตหะราน จุดที่ 2 โรงงานนิวเคลียร์นาทานซ์ โรงงานที่เก่าแก่และใหญ่ที่สุดที่อิหร่านใช้เสริมสมรรถนะยูเรเนียม ซึ่งถูกอิสราเอลระดมโจมตีจนเสียหายหนักอยู่ก่อนแล้ว 

และจุดที่ 3 คือโรงงานที่อิสฟาฮาน มีข้อมูลระบุว่าเป็นสถานที่สำหรับจัดเตรียมแร่ยูเรเนียม ก่อนนำไปเข้าเครื่องหมุนเหวี่ยงเพื่อเสริมสมรรถนะ ทั้งหมดทั้งมวลสหรัฐฯ ระบุว่าอิหร่านไม่ทันตั้งตัวรับมือการโจมตีครั้งนี้แม้แต่น้อย

ขณะเดียวกันทั่วโลกกำลังตั้งรับผลที่จะตามมา หลังการตัดสินใจกระโดดเข้าคลุกวงในกับสงครามในตะวันออกกลางของผู้นำสหรัฐฯ ครั้งนี้

กระแสความกังวลว่าความขัดแย้งจะส่งผลกระทบทำให้ราคาน้ำมันในตลาดโลกปรับตัวขึ้น โดยน้ำมันดิบเบรนท์ปรับขึ้นแล้วร้อยละ 2.2 เช่นเดียวกับ WTI เพิ่มขึ้นร้อยละ 2.1 ซึ่งนักเศรษฐศาสตร์เตือนว่าภาวะไร้เสถียรภาพอาจส่งให้ราคาน้ำมันเพิ่มขึ้นได้สูงถึง 10 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อบาร์เรล ซึ่งจะกระทบต่อเศรษฐกิจของประเทศแถบเอเชียที่พึ่งพาน้ำมันจากตะวันออกกลางอย่างหนัก

เหตุผลที่ตลาดน้ำมันสะเทือน เป็นเพราะวิธีหนึ่งที่อิหร่านอาจใช้ตอบโต้สหรัฐฯ คือการปิดช่องแคบฮอร์มุซ ทางผ่านของน้ำมันถึง 1 ใน 5 ของทั้งโลก ซึ่งจะส่งผลกระทบอย่างรุนแรง หลังจากสภาอิหร่านอนุมัติการสั่งปิดช่องแคบนี้ไปแล้ว แต่สุดท้ายการตัดสินใจจะอยู่ที่สภาความมั่นคงแห่งชาติและผู้นำสูงสุดอิหร่าน

ช่องแคบฮอร์มุซ เชื่อมระหว่างอ่าวเปอร์เซียกับอ่าวโอมาน

นอกจากการปิดช่องแคบฮอร์มุซแล้ว อิหร่านอาจเลือกโจมตีแหล่งพลังงานในภูมิภาค หรือโจมตีฐานทัพและกำลังพลของสหรัฐฯ ในตะวันออกกลาง ที่มีอยู่กว่า 40,000 นาย เพื่อตอบโต้อย่างพอเหมาะไม่ให้เสียหน้า แต่ก็ไม่รุนแรงเกินไปจนจุดชนวนสงคราม หรืออาจจะเลือกถอนตัวจากสนธิสัญญาไม่แพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์ก็เป็นได้

ทั้งหมดอาจขึ้นอยู่กับว่าอิหร่านได้รับความเสียหายจากการโจมตีของสหรัฐฯ มากน้อยแค่ไหน เพราะแม้ว่าสหรัฐฯ จะประกาศความสำเร็จ แต่ยังไม่เป็นที่แน่ชัดว่าระเบิดอานุภาพสูงของสหรัฐฯ ทำลายล้างโรงงานนิวเคลียร์ได้จริงหรือไม่ และไม่นับรวมว่าอิหร่านอาจย้ายยูเรเนียมเสริมสมรรถนะไปที่ปลอดภัยอื่นๆ ก่อนแล้ว ทั้งนี้ยังต้องจับตาดูต่อไป เพาะการหันหน้ามาสู้กับสหรัฐฯ อย่างเต็มตัวก็ใช่ว่าจะเป็นไปไม่ได้

อ่านข่าว

"ทรัมป์" เผยสหรัฐฯ โจมตีฐานนิวเคลียร์อิหร่าน 3 แห่งสำเร็จ

กลาโหมสหรัฐฯ เผยใช้อากาศยานกว่า 125 ลำโจมตีอิหร่าน

ถ้าอิหร่านปิด "ช่องแคบฮอร์มุซ" โลกจะเผชิญอะไรบ้าง ?

ผู้นำโลกเรียกร้องเจรจาด่วน! สหรัฐฯ ถล่มนิวเคลียร์อิหร่าน