วันนี้ (16 ก.ย.2568) ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา บริการ Ride Sharing หรือแอปเรียกรถยนต์และรถจักรยานยนต์รับจ้างโดยสารสาธารณะ ได้กลายเป็นส่วนสำคัญในชีวิตประจำวันของคนไทย ด้วยความสะดวก รวดเร็ว และราคาที่เหมาะสม จากรายงานของ Statista คาดการณ์ว่ารายได้ในตลาด Ride Sharing ของไทยจะสูงถึง 1,360 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 45,000 ล้านบาท ภายในปี 2568 และจะเพิ่มเป็น 1,480 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือราว 49,000 ล้านบาท ในปี 2571 ด้วยอัตราการเติบโตต่อปีร้อยละ 2.14 คาดว่าจำนวนผู้ใช้จะถึง 15.16 ล้านคนภายในปี 2572
อย่างไรก็ตาม การเติบโตอย่างรวดเร็วของ Ride Sharing มาพร้อมความท้าทายด้านความปลอดภัยของยานพาหนะและไรเดอร์ ความเป็นธรรมในการคิดค่าโดยสาร และช่องทางร้องเรียนที่ยังไม่ชัดเจน ส่งผลให้เกิดความกังวลในหมู่ผู้ใช้และบั่นทอนความเชื่อมั่นในบริการ
เพื่อแก้ไขปัญหาเหล่านี้ สำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) ร่วมกับกรมการขนส่งทางบกและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ออกประกาศคณะกรรมการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (คธอ.) เรื่อง การดำเนินการอื่นสำหรับผู้ประกอบธุรกิจบริการแพลตฟอร์มดิจิทัล ประเภทบริการรถยนต์หรือรถจักรยานยนต์รับจ้างโดยสารสาธารณะ ที่มีลักษณะเฉพาะตามมาตรา 18 (3) ภายใต้ พ.ร.บ.ว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (DPS) ซึ่งจะมีผลบังคับใช้ในเดือนตุลาคม 2568
หน้าที่ใหม่ของแพลตฟอร์ม Ride Sharing
ประกาศฉบับนี้เปลี่ยนบทบาทของแพลตฟอร์ม Ride Sharing จากการเป็นเพียงตัวกลางเชื่อมต่อระหว่างไรเดอร์และผู้โดยสาร มาเป็นผู้กำกับดูแลและควบคุมการให้บริการเพื่อยกระดับความปลอดภัย ความโปร่งใส และความน่าเชื่อถือ
- พิสูจน์และยืนยันตัวตน
แพลตฟอร์มต้องตรวจสอบข้อมูลไรเดอร์และผู้โดยสาร เช่น ชื่อ-นามสกุล เลขบัตรประชาชน ใบอนุญาตขับรถสาธารณะ และเลขทะเบียนรถ หากสมัครผ่านช่องทางออนไลน์ต้องใช้ระบบ Digital ID ที่น่าเชื่อถือ เช่น ThaID และต้องยืนยันตัวตนทุกครั้งก่อนใช้บริการ
- ข้อมูลการให้บริการโปร่งใส
ต้องแสดงข้อมูลสำคัญต่อผู้โดยสาร เช่น ชื่อและรูปถ่ายของไรเดอร์ เลขใบอนุญาตขับรถ ข้อมูลยานพาหนะ ตำแหน่ง GPS จุดรับ-ส่ง ระยะทาง เส้นทาง เวลาเดินทาง และค่าโดยสารที่ชัดเจนล่วงหน้า เพื่อลดปัญหาการคิดค่าโดยสารไม่เป็นธรรม
- สิทธิและความยืดหยุ่นของไรเดอร์
ไรเดอร์สามารถเลือกรับงาน ยกเลิกงาน หรือเปลี่ยนจุดหมายปลายทางได้ตามเงื่อนไขที่แพลตฟอร์มกำหนด เพื่อให้เกิดความยืดหยุ่นและเป็นธรรม
- ช่องทางช่วยเหลือและระงับข้อพิพาท
ต้องมีระบบแจ้งเหตุฉุกเฉิน ร้องเรียน หรือขอความช่วยเหลือสำหรับทั้งไรเดอร์และผู้โดยสาร พร้อมกลไกการระงับข้อพิพาทที่เป็นธรรมและรวดเร็ว
- มาตรการกำกับดูแลและความปลอดภัย
แพลตฟอร์มต้องควบคุมให้ไรเดอร์ใช้รถที่จดทะเบียนเป็นรถสาธารณะและมีใบอนุญาตขับรถสาธารณะตามกฎหมาย ให้บริการเฉพาะพื้นที่ที่กำหนด ห้ามใช้บัญชีแทนกัน และต้องมีระบบตรวจสอบ ลงโทษผู้กระทำผิด และป้องกันการกระทำผิดซ้ำ รวมถึงป้องกันอาชญากรรมออนไลน์และการค้ามนุษย์
- การรายงานต่อหน่วยงานรัฐ
แพลตฟอร์มต้องส่งรายงานการดำเนินงานตามมาตรา 22 ต่อกรมการขนส่งทางบกและ ETDA รวมถึงจัดทำรายงานประจำปีอย่างต่อเนื่องตามที่กฎหมายกำหนด
หน้าที่และการปรับตัวของไรเดอร์
แม้ว่าประกาศนี้จะไม่บังคับใช้กับไรเดอร์โดยตรง แต่การที่แพลตฟอร์มต้องปฏิบัติตามกฎใหม่ทำให้ไรเดอร์ต้องปรับตัวเพื่อให้สอดคล้องกับมาตรฐาน
- ใช้รถที่จดทะเบียนเป็นรถสาธารณะตามเงื่อนไขของกรมการขนส่งทางบก
- มีใบอนุญาตขับรถสาธารณะที่ถูกต้อง
- ผ่านการพิสูจน์และยืนยันตัวตนทั้งตอนสมัครและก่อนให้บริการทุกครั้ง
- ปฏิบัติตามกฎจราจรและข้อกำหนดของแพลตฟอร์มอย่างเคร่งครัด
- ห้ามใช้รถผิดประเภท รับงานนอกระบบ หรือสวมรอยใช้บัญชีผู้อื่น ซึ่งอาจนำไปสู่การระงับบัญชีหรือถูกลงโทษตามกฎหมาย
นอกจากนี้ ไรเดอร์ยังได้รับประโยชน์จากกฎใหม่ เช่น ความน่าเชื่อถือที่เพิ่มขึ้นจากการทำงานในระบบที่โปร่งใสและเป็นธรรม สามารถเลือกรับหรือยกเลิกงานได้ตามเงื่อนไข มีช่องทางร้องเรียนและขอความช่วยเหลือเมื่อเกิดปัญหา และมีโอกาสสร้างรายได้ที่มั่นคงมากขึ้นจากความไว้วางใจของผู้โดยสาร
ประโยชน์ที่ผู้โดยสารได้รับ
ผู้โดยสารเป็นกลุ่มที่ได้รับประโยชน์โดยตรงจากประกาศนี้ เนื่องจากมาตรการทั้งหมดออกแบบมาเพื่อเพิ่มความปลอดภัย ความโปร่งใส และความสะดวกในการใช้บริการ
- ความปลอดภัยที่มากขึ้น ได้รับข้อมูลไรเดอร์ เช่น ชื่อ รูปถ่าย เลขใบอนุญาต และข้อมูลรถที่จดทะเบียนถูกต้อง ช่วยให้ตัดสินใจเลือกใช้บริการได้มั่นใจ
- การติดตามแบบเรียลไทม์ สามารถติดตามตำแหน่ง GPS เส้นทาง และเวลาการเดินทางได้ตลอดเวลา
- ความโปร่งใสในค่าโดยสาร ค่าโดยสารแสดงล่วงหน้า ลดปัญหาการเรียกเก็บเกินหรือไม่เป็นธรรม
- ช่องทางร้องเรียนและช่วยเหลือฉุกเฉิน มีระบบแจ้งเหตุฉุกเฉินและร้องเรียนทันที พร้อมกลไกแก้ไขปัญหาที่เป็นธรรม
- การบันทึกข้อมูลการเดินทาง ข้อมูลการเดินทางถูกบันทึกและสามารถใช้เป็นหลักฐานในกรณีจำเป็น
เป้าหมายและผลกระทบของประกาศใหม่
ประกาศนี้ไม่เพียงกำหนดข้อปฏิบัติ แต่เป็นการยกระดับมาตรฐานของ Ride Sharing ในประเทศไทยให้มีความน่าเชื่อถือ ปลอดภัย และเป็นธรรมในทุกมิติ โดยสร้างสมดุลระหว่างแพลตฟอร์ม ไรเดอร์ และผู้โดยสาร ดังนี้
แพลตฟอร์ม ได้บทบาทเป็นผู้กำกับดูแลมาตรฐาน สร้างความน่าเชื่อถือในระยะยาว ลดความเสี่ยงด้านอาชญากรรมออนไลน์และค้ามนุษย์ และส่งเสริมความร่วมมือกับภาครัฐเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัล
ไรเดอร์ ได้รับการยกระดับอาชีพให้มีความมั่นคงและเป็นมืออาชีพมากขึ้น ด้วยระบบที่โปร่งใสและให้สิทธิเลือกงาน
ผู้โดยสาร ได้รับบริการที่ปลอดภัย โปร่งใส และสะดวกสบาย พร้อมช่องทางคุ้มครองสิทธิเมื่อเกิดปัญหา
ภาครัฐ ได้กลไกควบคุมและตรวจสอบการให้บริการ สร้างความเชื่อมั่นในระบบนิเวศดิจิทัล และวางรากฐานเศรษฐกิจดิจิทัลที่ยั่งยืน
การบังคับใช้ประกาศนี้ตั้งแต่เดือนตุลาคม 2568 จะช่วยยกระดับ Ride Sharing ในไทยให้เป็นบริการที่มีมาตรฐานสากล สร้างความมั่นใจให้ผู้ใช้ และขับเคลื่อนเศรษฐกิจดิจิทัลของประเทศ ติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เพจเฟซบุ๊ก ETDA Thailand
อ่านข่าวอื่น :
สว.ไฟเขียวลาคลอด 120 วัน คู่สมรสลาช่วย 15 วัน รับเงินเดือนเต็ม
ทนายวัดนาป่าพง ชี้แจง "พระคึกฤทธิ์" โอนเงินให้สีกาในเยอรมนีเพื่อตั้งมูลนิธิสร้างวัด