"เล่นเกม-การพนัน" ภัยร้ายทำลายสมองเด็ก

 

ทว่า เด็กที่ใช้ชีวิตประจำวันอยู่กับเกมคอมพิวเตอร์หรือหมกหมุ่นอยู่กับการเล่นพนันกระบวนการพัฒนาทางสมองที่มีผลต่อความฉลาด โดยเฉพาะส่วนของการใช้เหตุผลจะมีแนวโน้มลดน้อยลงหรืออาจไม่เกิดขึ้นเลยการพัฒนาทางสมองของเด็กในแต่ละวัยแตกต่างกันไป 
 

โดยกลุ่มอายุที่ควรให้ความสำคัญอีกช่วงหนึ่ง คือ อายุ 7-11 ปีจากทฤษฎีการพัฒนาอัจฉริยภาพในเด็ก ระบุว่า ระบบการเชื่อมโยงของเซลล์ประสาท (synapse) จะพัฒนาและเจริญเติบโตอย่างมากซึ่งส่งผลต่อความฉลาดโดยตรง และเมื่อเด็กอายุ 10-12 ปี กระบวนการของสมองจะพัฒนาไปอีกขั้นหนึ่ง ในการคัดเลือกส่วนการเชื่อมโยงเซลล์ประสาทที่มีผลต่อการสร้างรูปแบบความคิดและส่งผลให้สมองทำงานอย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น

 

การทำงานของสมองที่สำคัญในกระบวนการนี้คือ ตัวรับสารสื่อประสาท (neurotransmitter receptor) จะลดการทำงานส่วนที่ ไม่จำเป็นออก และเพิ่มประสิทธิภาพของเซลล์ประสาทที่จำเป็นให้แข็งแรงขึ้น ซึ่งกระบวนการดังกล่าวมิใช่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ หากแต่ต้องผ่านกระบวนการเรียนรู้จากประสบการณ์ที่ดีและเหมาะสมกับวัย สำหรับสมองของเด็กกลุ่มที่ติดเกมและการพนันมักขาดกระบวนการพัฒนาดังกล่าว ส่งผลให้มีสติปัญญาต่ำกว่าเด็กที่ได้รับประสบการณ์ที่ดี

 

ที่สำคัญคือ เด็กที่ติดเกมและเล่นพนันมักมีแนวโน้มใช้อารมณ์มากกว่าเหตุผล และมีพฤติกรรมก้าวร้าว เนื่องจากกระบวนการทำงานของสมองส่วนที่ลดการทำงานที่ไม่จำเป็น (pruning) ยังอยู่ในขั้นที่ยังไม่สมบูรณ์ และขาดการกระตุ้นสมองส่วนที่เรียกว่า “พรีฟรอนท์เทล คอร์เท็กซ์” (prefrontal cortex) เป็นส่วนสำคัญต่อกระบวนการคิดและใช้เหตุผลของมนุษย์

 

ดร.เจย์เกียดด์(Dr.Jay Giedd) ผู้เชี่ยวชาญด้านสมอง มหาวิทยาลัยนอร์ทดาโกตา ชี้ประเด็นการพัฒนาสมองที่น่าสนใจว่า การพัฒนาสมองวัยทารกขึ้นอยู่กับปัจจัยผู้ดูแลและสิ่งแวดล้อมเป็นสำคัญ แต่สำหรับวัยรุ่นสามารถ พัฒนาสมองไปในรูปแบบที่พวกเขาต้องการได้โดยผ่านการฝึกฝนและการออกกำลังกายสมองด้วยตนเอง