จนกว่าจะตายจากกัน! ผู้ป่วยแคดเมียม ลมหายใจสุดท้ายที่แม่ตาว

สังคม
26 เม.ย. 67
10:17
907
Logo Thai PBS
จนกว่าจะตายจากกัน! ผู้ป่วยแคดเมียม ลมหายใจสุดท้ายที่แม่ตาว
อ่านให้ฟัง
00:00อ่านข่าวให้ฟังโดย Botnoi Voice เว็บแอปพลิเคชันสำหรับสร้างเสียงจากข้อความด้วย AI (Text to Speech)
ปวดกระดูก ปวดเอว นอนกับพื้นมันจะปวดมากๆ คนที่ไม่เป็นไม่รู้ถึงความรู้สึกนี้ แต่คนที่เป็นรู้มันปวดจริงๆ เป็นมาตั้งแต่ปี 2546 ไม่หายมันอยู่ในร่างกายเรา ตายเมื่อไหร่ก็หมดเมื่อนั้น

ยายภิรมย์ ใจรุณ ชาวบ้านหมู่ที่ 1 ต.พระธาตุผาแดง อ.แม่สอด จ.ตาก ในวัย 72 ปี บอกถึงฝันร้ายที่ต้องกลายเป็นผู้ป่วยแคดเมียม หรือ “ผู้ป่วยโรคอิไต อิไต” กลุ่มแรกของประเทศไทย

ความเจ็บป่วยที่มาจากผลกระทบของเหมืองแร่สังกะสี ของบริษัทเอกชนแห่งหนึ่งเมื่อ 20 ปี ก่อนที่ทำให้มีการปนเปื้อนของ “แคดเมียม” สารมรณะปนเปื้อนในข้าว และลำห้วยแม่ตาวที่ชาวบ้าน 3 ตำบลคือ ต.พระธาตุผาแดง ต.แม่ตาว และต.แม่กุ ใช้ดื่มกินและนำสารแคดเมียมเข้าสู่ร่างกายถูกระบุเป็นผู้ป่วยแคดเมียมถึง 1,000 คน

ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านในพื้นที่ยังต้องกินข้าวและน้ำที่อาจมีการปนเปื้อนของสารแคดเมียม

ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านในพื้นที่ยังต้องกินข้าวและน้ำที่อาจมีการปนเปื้อนของสารแคดเมียม

ชีวิตความเป็นอยู่ของชาวบ้านในพื้นที่ยังต้องกินข้าวและน้ำที่อาจมีการปนเปื้อนของสารแคดเมียม

กว่า 20 ปี แม้สภาพร่างกาย จะเห็นชัดว่าเป็นโรคอิไต อิไต ทั้งอาการปวดกระดูก หลังบิดงอ ต้องนอนตะแคง และเดินไปไหนไกล ๆ ไม่ได้ แต่ยายคำมา ยังยิ้มได้ แม้จะยอมรับว่าโรคนี้ ทำให้มีความยากลำบากในการใช้ชีวิต

เวลาปวดให้ยาพารามากิน แค่นั้น ไม่มียารักษา ตั้งแต่ปี 2558 ไม่ได้ตรวจเลยว่าตัวเองยังมีสารแคดเมียมมากน้อยแค่ไหน เพราะเขาไม่ได้นัดไปตรวจ แต่ยังมีบัตรสีเหลืองอยู่ และตอนนี้ก็ไม่ตรวจแล้ว

อ่านข่าว ปทส.แจ้ง 2 ข้อหา "เบาด์ แอนด์ บียอนด์" ขุดแคดเมียมขาย

ยายภิรมย์ ใจรุณ ชาวบ้านหมู่ที่ 1 ต.พระธาตุผาแดง  จ.ตาก ผู้ป่วยโรคอิไต อิไต

ยายภิรมย์ ใจรุณ ชาวบ้านหมู่ที่ 1 ต.พระธาตุผาแดง จ.ตาก ผู้ป่วยโรคอิไต อิไต

ยายภิรมย์ ใจรุณ ชาวบ้านหมู่ที่ 1 ต.พระธาตุผาแดง จ.ตาก ผู้ป่วยโรคอิไต อิไต

ความเจ็บปวดที่แม่ตาว พิษแคดเมียม

ยายบอกพร้อมเสียงหัวเราะ พร้อมย้อนความหลังเหตุที่ไม่ไปตรวจว่า นับตั้งแต่ปี 2546 มีชาวบ้าน 1,000 คนที่ตรวจว่ามีแคดเมียมในร่างกาย และต้องมีการติดตามทุกปี ๆ ตอนนั้นยอมรับว่าเครียดกลัวว่าจะเป็นอะไร ซึ่งช่วง 1-3 ปีแรกเขามาซื้อข้าว ชาวบ้านไปเผาทิ้ง 3 ปี จากนั้นก็ไม่ได้มาช่วยเหลืออะไร เราก็ยังต้องกินข้าว กินน้ำที่ปนเปื้อนแคดเมียมมาตลอดจนถึงตอนนี้

ตอนนี้ชาวบ้าน ก็กินข้าวในนา ปลูกผักในไร่ กินบ้าง ขายบ้าง แรก ๆ ในดินก็น่าจะมีสารแคดเมียมเยอะอยู่ แต่พอเขาปิดกิจการไป ไม่ได้ทำเหมืองแล้ว มันคงลดไปบ้าง

อ่านข่าว ไทม์ไลน์ “แคดเมียม” 20 ปี พิษยังไม่แผ่ว

ยายคำมา ต่ำจันทร์ มีอาการป่วยหนัก ต้องนอนตะแคง เดินไม่ได้ ปวดกระดูก

ยายคำมา ต่ำจันทร์ มีอาการป่วยหนัก ต้องนอนตะแคง เดินไม่ได้ ปวดกระดูก

ยายคำมา ต่ำจันทร์ มีอาการป่วยหนัก ต้องนอนตะแคง เดินไม่ได้ ปวดกระดูก

ยายภิรมย์ ยังบอกถึงความกังวลหลังข่าว จะขนกากแคดเมียมกว่า 12,000 ตันกลับมาฝังกลบในพื้นที่อีกครั้ง เพราะฝันร้ายจากโรคแคดเมียมที่ชาวบ้านยังต้องป่วยอยู่ตอนนี้ยังฝังอยู่ในร่างกายของคนวัย 60-70 ปีมานานเกือบ 2 ทศวรรษ ซึ่งรวมถึงคนในครอบครัวที่ป่วยเป็นโรคนี้

ยายไม่กลัวเพราะแก่แล้ว ห่วงลูกหลานที่ตัวเล็ก ๆ ว่าจะเป็นเหมือนครอบครัวยาย 4-5 เป็นหมด น้องสาว แต่รุ่นลูกหลานยังไม่ได้ไปตรวจ ห่วงว่าเขาจะเป็นโรคนี้  

อยู่ด้วยกันจนกว่าจะตายจากกัน

ไม่พียงแค่ครอบครัว "ใจรุณ" ที่ป่วยเป็นโรคอิไตอิไต แต่ยายคำมา ต่ำจันทร์ อายุ 76 ปี ชาวบ้าน ต.พระธาตุผาแดง อ.แม่สอด จ.ตาก ก็มีอาการป่วยด้วยโรคแคดเมียมมาหลายปี จนเริ่มทรุดในช่วง 2-3 ปีอาการหนัก จนเริ่มเดินไม่ได้ และมีอาการหลงลืม จำใครไม่ได้ ทำให้ ตาอินแก้ว ต่ำจันทร์ สามีที่อยู่ด้วยกันมากว่า 50 ปี คอยดูแลไม่ห่าง

ตาอินแก้ว บอกว่า ยายคำมา เป็นผู้ป่วยโรคแคดเมียมมาตั้งแต่ปี 2545 สาเหตุที่ทำให้สารแคดเมียมเข้าสู่ร่างกายเมื่อกว่า 20 ปีก่อน คิดว่าน่าจะมาจากการทำนา ดื่มน้ำ ข้าวและผัก ที่ปนเปื้อนสารแคดเมียม จนช่วง 3 ปีก่อนมีอาการหนักจนไม่สามารถลุกขึ้นเดินได้  

ตาอินแก้ว ต่ำจันทร์ ต้องดูแลยายคำมาไม่ห่าง หลังอาการป่วยด้วยโรคอิไต อิไต  จนเริ่มทรุดในช่วง 2-3 ปีอาการหนัก จนเริ่มเดินไม่ได้

ตาอินแก้ว ต่ำจันทร์ ต้องดูแลยายคำมาไม่ห่าง หลังอาการป่วยด้วยโรคอิไต อิไต จนเริ่มทรุดในช่วง 2-3 ปีอาการหนัก จนเริ่มเดินไม่ได้

ตาอินแก้ว ต่ำจันทร์ ต้องดูแลยายคำมาไม่ห่าง หลังอาการป่วยด้วยโรคอิไต อิไต จนเริ่มทรุดในช่วง 2-3 ปีอาการหนัก จนเริ่มเดินไม่ได้

ยายจะปวดตามกระดูกจนนอนไม่หลับ ต้องนอนตะแคงตลอดเวลา เพราะหลังโก่ง แขนขาลีบเล็ก จนไม่สามารถเดินได้แล้ว กินอาหารได้น้อยลง มีอาการหลงลืม ตามอายุที่มากขึ้น  เวลาเข้าห้องน้ำ จะใช้วิธีการไถตัวไปที่ห้องน้ำแทน

ตาอินแก้ว เล่าว่า เคยมีอาชีพทำนากับยายคำมา มาตั้งแต่วัยหนุ่มสาว แต่ปัจจุบัน ไม่ได้ทำงานแล้วเพราะอายุมาก สุขภาพไม่แข็งแรง และจำเป็นต้องดูแลภรรยากับลูกชายที่มีอาการผิดปกติทางสมอง โดยอาศัยเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุและเบี้ยคนพิการ ประมาณ 3,000 บาทในการดำรงชีพ ซึ่งพอใช้เพราะตนไม่มีหนี้สิน

ก่อนจะล้มป่วยจนเดินไม่ได้ ยายเป็นคนแข็งแรง 3 ปีก่อนอาการทรุดบางวันจำตาแทบไม่ได้ พูดคุยก็เริ่มจะไม่ได้ยินแล้ว จะบีบนวดให้ ตอนเจ็บหลังเจ็บขา ก็ไม่กล้า แขนขาลีบไปหมดแล้ว ก็ต้องดูแลกันไป จนกว่าจะตายจากกัน

ตาอินแก้วพูดถึงการดูแลภรรยา ตั้งแต่วันแรกถึงปัจจุบัน ในขณะที่ ตาอินแก้ว เริ่มมีอาการปวดหลัง ปวดตามข้อ ซึ่งมีอาการคล้ายๆ กับยายคำมา เมื่อหลายปีก่อน ไปตรวจร่างกายที่ รพ.แม่สอด ไม่พบสารแคดเมียมในร่างกาย จึงไม่ได้ไปตรวจโรคอีกเลยจนถึงปัจจุบัน

บัตรสีเหลืองผู้ป่วยแคดเมียมที่ชาวบ้านทำไว้ตั้งแต่ปี 2545

บัตรสีเหลืองผู้ป่วยแคดเมียมที่ชาวบ้านทำไว้ตั้งแต่ปี 2545

บัตรสีเหลืองผู้ป่วยแคดเมียมที่ชาวบ้านทำไว้ตั้งแต่ปี 2545

ย้อนปมแคดเมียมปนเปื้อนที่แม่ตาว 

ปัญหาแคดเมียมแม่ตาวผ่านมากว่า 20 ปี ชาวบ้านที่เคยถือบัตรสีเหลืองผู้ป่วยแคดเมียม บ้างก็ล้มหายตายจาก แต่บางคนที่มีอายุ 60-70 ปีขึ้นไปยังอยู่กับโรคนี้จนกว่าจะเสียชีวิต

ย้อนกลับไปเมื่อปี 2545 สถาบันบริหารจัดการน้ำนานาชาติ (IWMI-International Water Management Institute) เผยผลการเก็บข้อมูลและวิจัยการปนเปื้อนของสารแคดเมียมในดินและพืชผลการเกษตร บริเวณห้วยแม่ตาว อ.แม่สอด จ.ตาก ตั้งแต่ปี 2545-2546 และสรุปผลการศึกษาออกมาว่า มีการปนเปื้อนสารพิษแคดเมียมในพืชผลการเกษตร โดยเฉพาะข้าว กระเทียมและถั่วเหลือง เกินกว่าค่ามาตรฐาน

จนนำมาสู่การตรวจสุขภาพชาวบ้านใน 3 ตำบล และพบว่าชาวบ้านราว 1,000 คนได้รับผลกระทบทั้งเรื่องสุขภาพและรายได้ที่ไม่สามารถทำนาได้ จนมียื่นฟ้องเรียกค่าเสียหายฟ้องต่อศาลแพ่งกรุงเทพใต้ ผ่านสภา ทนายความเรียกค่าเสียหายกว่า 3,000 ล้านบาท เพื่อให้บริษัท ผาแดง อินดัสทรี จำกัด (มหาชน) และบริษัท ตากไมนิ่ง จำกัด ที่ได้รับสัมปทานเหมืองแร่สังกะสี ชดใช้ความเสียหายที่เกิดขึ้น 

จากนั้นเมื่อ 14 ส.ค.2556 ศาลปกครองพิษณุโลก พิพากษาให้ชาวบ้าน 3 ตำบลใน อ.แม่สอด จ.ตาก ที่ได้รับผลกระทบจากการทำเหมืองแร่ และสมาคมต่อต้านสภาวะโลกร้อน ชนะคดี ที่ร่วมกันฟ้องร้องคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ และอีกหลายหน่วยงาน โดยให้ออกกฎกระทรวงกำหนดให้ลุ่มน้ำแม่ตาว อ.แม่สอด เป็นเขตพื้นที่คุ้มครองสิ่งแวดล้อม

อ่านข่าวอื่นๆ

สะพรึง! ซุกกากแร่แคดเมียม 1.5 หมื่นตัน สั่งห้ามเข้าใกล้อาคารเก็บ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง