วันนี้ (10 ก.ย.2568) สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ ออกเอกสารเผยแพร่ผลการประชุมของศาลรัฐธรรมนูญ ในคำร้องของนายเปรมศักดิ์ เพียยุระ สมาชิกวุฒิสภา และนายวิสุทธิ์ ไชยณรุณ สส.พรรคเพื่อไทย ขอให้วินิจฉัยปัญหาเกี่ยวกับอำนาจและหน้าที่ของรัฐสภาในการจัดทำประชามติรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ตามการประชุมของรัฐสภาเมื่อวันที่ 21 มี.ค.2568
ผลการพิจารณาศาลเห็นว่าคดีนี้เป็นคดีที่ไม่มีผู้ถูกฟ้อง ตามพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยวิธีพิจารณาของศาลรัฐธรรมนูญ ปี 2561 มาตรา 76 วรรคสาม ที่กำหนดให้ศาลแจ้งคำวินิจฉัยแก่ผู้ร้องและให้ถือว่าวันที่ศาลลงมติเป็นวันที่ปรากฏในคำวินิจฉัยเป็นวันอ่าน โดยศาลมีประเด็นที่พิจารณาตามลำดับดังนี้
ประเด็นที่หนึ่งภายใต้รัฐธรรมนูญปี 2560 รัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่ ศาลมีมติเสียงข้างมาก 5 ต่อ 2 วินิจฉัยว่าภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน รัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ได้ แต่ต้องให้ประชาชนออกเสียงประชามติให้ความเห็นชอบว่าสมควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่เสียก่อน
ทั้งนี้การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่จะต้องเป็นไปตามบทบัญญัติ หมวด 15 การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ ของรัฐธรรมนูญด้วย ซึ่งรัฐสภามีอำนาจแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญได้ แต่รัฐสภาไม่อาจให้ประชาชนเลือกผู้ร่างรัฐธรรมนูญได้โดยตรง
สำหรับตุลาการเสียงข้างมาก 5 คน ประกอบไปด้วย นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์ , นายอุดม สิทธิวิรัชธรรม, นายวิรุฬห์ แสงเทียน, นายจิรนิติ หะวานนท์ และ นายนภดล เทพพิทักษ์ ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเสียงข้างน้อย 2 คน คือ นายบรรจงศักดิ์ วงศ์ปราชญ์ กับ นายสุเมธ รอยกุลเจริญ ที่เห็นว่าภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันรัฐสภามีอำนาจริเริ่มหรือแสดงความต้องการเพื่อจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ เว้นแต่จัดให้มีการออกเสียงประชามติให้ความเห็นชอบว่าสมควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่
ประเด็นที่สอง การจัดทำ รัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องมีการจัดให้มีการออกเสียงประชามติกี่ครั้ง ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญมีมติเสียงข้างมาก 6 ต่อ 1 วินิจฉัยว่าการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องจัดให้ประชาชนออกเสียงประชามติ 3 ครั้ง อันได้แก่
- ครั้งที่หนึ่ง ให้ประชาชนออกเสียงประชามติว่าสมควรมีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่
- ครั้งที่สอง ให้ประชาชนออกเสียงประชามติเกี่ยวกับการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ว่ามีวิธีการและเนื้อหาที่สำคัญอย่างไร
- และครั้งที่สาม ภายหลังรัฐสภาจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เสร็จแล้ว ให้ประชาชนออกเสียงประชามติว่าเห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่หรือไม่
ทั้งนี้การออกเสียงประชามติครั้งที่หนึ่งกับครั้งที่สองอาจรวมกันเป็นครั้งเดียวได้
ซึ่งตุลาการเสียงข้างมาก 6 คน ประกอบไปด้วย นายนครินทร์ เมฆไตรรัตน์ , นายวิรุฬห์ แสงเทียน, นายจิรนิติ หะวานนท์ , นายนภดล เทพพิทักษ์, นายบรรจงศักดิ์ วงศ์ปราชญ์ และนายสุเมธ รอยกุลเจริญ
ส่วนตุลาการศาลรัฐธรรมนูญเสียงข้างน้อย 1 คน คือนายอุดม สิทธิวิรัชธรรม ที่เห็นว่าการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ต้องมีการจัดให้ออกเสียงประชามติ 2 ครั้ง ได้แก่ครั้งที่หนึ่งกับครั้งที่สาม
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นายอุดม รัฐอมฤต ได้ถอนตัวจากการพิจารณาในเรื่องนี้ ตั้งแต่แรกเริ่มเนื่องจากเป็นผู้ยกร่างรัฐธรรมนูญฉบับปี 2560
อ่านข่าว :
ศาลรัฐธรรมนูญไม่รับคำร้อง "สนธิญา" ปม "พีระพันธุ์-ภรรยา" ถือครองหุ้น
ศร.ไม่รับวินิจฉัยคำร้อง "วินิจ จินใจ" กล่าวหา 15 จำเลย ใช้สิทธิเสรีภาพล้มล้างการปกครอง