ด้วยเหตุผลว่า “ผักตบชวา” เป็นวัชพืชที่ส่งผลต่อการระบายน้ำได้มากถึงร้อยละ 40 จากอัตราการระบายโดยปกติ และยังสามารถขยายพันธุ์ได้รวดเร็วโดยใช้เมล็ดและการแตกหน่อ รวมถึงทนต่อสภาวะแวดล้อมได้เป็นอย่างดี ที่ผ่านมาประเทศไทยจึงต้องใช้งบประมาณมากกว่า 7,000 ล้านบาท ในช่วงระยะเวลา 10 ปี เพื่อกำจัดวัชพืชชนิดนี้ในแหล่งน้ำสาธารณะ ผ่านกระทรวงและหน่วยงานต่าง ๆ
ไทยพีบีเอส รวบรวมข้อมูลจากสถาบันพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) โดยใช้คำค้นหาที่เกี่ยวข้องกับโครงการกำจัดวัชพืชตามแหล่งน้ำสาธารณะของหน่วยงานรัฐ พบว่าช่วงปีงบประมาณ 2558-2568 หรือช่วง 10 ปี มานี้ 5 อันดับสูงสุดของจังหวัด ที่ใช้งบประมาณ “กำจัดผักตบชวา” ภายใต้งบประมาณกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และ กระทรวงมหาดไทย งบประมาณราคาตามสัญญา (ปี 2558-2568) ตามข้อมูลที่พบ คือ
จ.สงขลา งบประมาณ 481,516,491 บาท จาก 1,633 โครงการ
จ.พระนครศรีอยุธยา งบประมาณ 368,045,314 บาท จาก 2,721 โครงการ
จ.นครปฐม งบประมาณ 331,418,988 บาท จาก 2,230 โครงการ
จ.สุพรรณบุรี งบประมาณ 310,989,536 บาท จาก 1,907 โครงการ
จ.ฉะเชิงเทรา งบประมาณ 274,725,514 บาท จาก 1,974 โครงการ
เท่ากับว่า เฉพาะ 5 จังหวัดแรก ที่อยู่ในอับดับใช้งบประมาณจำกัดผักตบชวา จาก 2 กระทรวงหลัก ในระยะ 10 ปี มีโครงการรวมกันทั้งหมด 10,465 โครงการ งบประมาณรวมกันราว 1,700 ล้านบาท จากงบประมาณตัวเลขกลมๆ ที่รวมกันทั้งประเทศ 7,000 ล้านบาท
ทำไม จ.พระนครศรีอยุธยา ต้องใช้งบประมาณสูง
ไทยพีบีเอส สอบถามไปยัง จ.พระนครศรีอยุธยา ถึงสาเหตุของการใช้งบประมาณด้านนี้ ได้รับคำชี้แจงว่า จ.พระนครศรีอยุธยา มีแม่น้ำหลายสายตัดผ่าน เฉพาะในความรับผิดชอบของเขต 10 ฝั่งตะวันออก มีแม่น้ำ 4 สาย คือ แม่น้ำป่าสัก แม่น้ำลพบุรี แม่น้ำเจ้าพระยา และแม่น้ำน้อย รวมถึงยังมีคลองซอยอีก 200 เส้น และคลองธรรมชาติ 300 เส้น
ทั้งหมดนี้อยู่ในแผนที่ต้องจำกัดผักตบชวาปีละ 2 ครั้ง อย่างเช่น ในปี 2568 ตั้งเป้าหมายไว้ว่า ต้องจัดเก็บให้ได้ 4.7 แสนตัน ภายใต้งบประมาณ 16.6 ล้านบาท โดยกระจายไป 14 โครงการ ปัจจุบันเก็บไปแล้ว 98 เปอร์เซ็นต์ แต่ยอมรับว่าในช่วงน้ำหลากที่ผ่านมาของปีนี้ (2568) มีบางพื้นที่ ที่ยังพบผักตบชวาหนาแน่นตามที่ปรากฏในภาพข่าว คือ บริเวณแม่น้ำน้อย
ย้อนข้อมูล 5 กระทรวง ใช้งบประมาณ 7,000 ล้านบาท
จากการรวบรวมข้อมูลจากสถาบันพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) โครงการกำจัดวัชพืชตามแหล่งน้ำสาธารณะของหน่วยงานรัฐ ปีงบประมาณ 2558-2568 พบว่า ใน 5 กระทรวง และ 1 องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ คือ กรุงเทพมหานคร ใช้งบประมาณราคาตามสัญญาไป ดังนี้
ก.มหาดไทย งบประมาณ 4,868,528,874 บาท 34,886 โครงการ
ก.เกษตรและสหกรณ์ งบประมาณ 1,822,028,547 บาท 10,778 โครงการ
ก.คมนาคม งบประมาณ 140,814,042 บาท 997 โครงการ
ก.กลาโหม งบประมาณ 120,585,314 บาท 49 โครงการ
ก.ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม 39,607,178 บาท 163 โครงการ
กรุงเทพมหานคร งบประมาณ 78,618,588 บาท 40 โครงการ
ช่วงเวลาของการใช้งบประมาณ “กำจัดผักตบ” สูงสุด
จากข้อมูลยังพบว่า 2 กระทรวงมหาดไทย จะใช้งบประมาณช่วงฤดูฝน นับตั้งแต่ มิถุนายน-ตุลาคม โดยเฉพาะเดือนกันยายน มีโครงการทั่วประเทศสูงถึง 2,984 โครงการ ส่วนกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยกรมชลประทานใช้งบประมาณระหว่างพฤศจิกายน-มีนาคม มีโครงการมากที่สุดในช่วงเดือนธันวาคม 869 โครงการ
สรุปความก้าวหน้างานกำจัดวัชพืช กรมชลประทาน
ทีมข่าวได้ข้อมูลสรุปความก้าวหน้างานกำจัดวัชพืช กรมชลประทาน สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พบว่า เป็นกรมที่ต้องดูแลทางน้ำทั่วประเทศทั้งหมดกว่า 10,788 ทางน้ำ ถ้าคิดเป็นระยะทางรวมกัน คือ 61,644 กิโลเมตร
เฉพาะปี 2567 กรมชลประทาน ใช้งบประมาณไปราว 406 ล้านบาท มีรายงานผลว่า กำจัดวัชพืชได้ 7.7 ล้านตัน ส่วนปี 2568 ใช้งบประมารไปราว 400 ล้านบาท ผลคือ กำจัดวัชพืชได้ 7.4 ล้านตัน หรือราว 40,700 ไร่
แต่จากข้อมูลที่แจกแจงมาทั้งหมด กลับพบว่า งบประมาณที่ประเทศไทยใช้ไปกับการ “กำจัดวัชพืชผักตบชวา” ในลำน้ำสาธารณะ กลับแทบจะไม่เคยลดลงเลยตลอด 10 ปีที่ผ่านมา
อ่านข่าว : เปิดงบฯ “กำจัดวัชพืช” ทั่วประเทศ 10 ปี ใช้ไปแล้วกว่า 7,000 ล้านบาท
แท็กที่เกี่ยวข้อง: