โรคหลอดเลือดสมอง เป็นภาวะที่หลอดเลือดในสมองเกิดการตีบ แตก หรือตัน ส่งผลให้เนื้อสมองถูกทำลายหรือได้รับบาดเจ็บ อาการที่พบคือการเกิด อัมพาตหรืออัมพฤกษ์ครึ่งซีก ซึ่งจะทำให้ร่างกายครึ่งซีกไม่สามารถเคลื่อนไหวได้
ปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่:
1. ความดันโลหิตสูง ซึ่งอาจทำให้เกิดการบาดเจ็บของหลอดเลือด โดยเฉพาะในสมอง
2. โรคประจำตัวอื่นๆ เช่น เบาหวาน หรือ โรคหัวใจ ที่เพิ่มความเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดสมอง
เมื่อผู้ป่วยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง แพทย์จะดูแลให้ปลอดภัยจากภาวะแทรกซ้อนก่อน จากนั้นจะส่งต่อให้ นักกายภาพบำบัด เพื่อฟื้นฟูการเคลื่อนไหว เนื่องจากการที่เนื้อสมองถูกทำลายจะทำให้ร่างกายครึ่งซีกไม่สามารถเคลื่อนไหวได้
ในช่วงแรก กล้ามเนื้อจะอ่อนแรงและเคลื่อนไหวไม่ได้ นักกายภาพบำบัดจะเข้าไปกระตุ้นการเคลื่อนไหว เพื่อให้การฟื้นตัวเร็วขึ้น และป้องกันการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ
หลังจากประมาณ 2 สัปดาห์ถึง 1 เดือน ร่างกายจะค่อยๆ ฟื้นตัวขึ้น แต่หากไม่ได้รับการฟื้นฟู ร่างกายอาจมีการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ และเดินผิดรูปแบบ
นักกายภาพบำบัดจะฝึกให้ผู้ป่วยสามารถทำกิจวัตรประจำวันด้วยตนเอง เช่น การนั่ง ลุก ยืน เดิน รวมถึงการใช้อุปกรณ์ช่วยเหลือตามความเหมาะสม
ช่วง 6 เดือนแรก เป็น "golden period" ของการฟื้นฟู ซึ่งหากได้รับการฝึกอย่างต่อเนื่อง จะทำให้การฟื้นตัวดีกว่าผู้ที่ไม่ได้รับการฟื้นฟู หลังจากนั้น แม้ว่าความเสียหายของสมองจะมีมาก แต่การฟื้นฟูยังคงมีประโยชน์ในการปรับตัวและลดความพิการ
การได้รับการฟื้นฟูทางกายภาพเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองทุกราย ไม่ว่าจะมีอาการมากหรือน้อย เพื่อช่วยให้พวกเขากลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างเต็มศักยภาพ และลดความเสี่ยงของความพิการในอนาคต
ติดตามสาระความรู้กับ ผศ. ดร. กภ.มัณฑนา วงศ์ศิรินวรัตน์ คณะกายภาพบำบัด มหาวิทยาลัยมหิดล
ชมย้อนหลังรายการคนสู้โรคได้ที่ www.thaipbs.or.th/KonSuRoak
https://www.thaipbs.or.th/program/KonSuRoak/watch/51Za2Z
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
คนสู้โรค
รู้สู้โรค : สูงวัยสุขภาพดี เดินดี ไม่ลืม ไม่ล้ม อารมณ์แจ่มใส
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : เครื่องดื่มสมุนไพร และผลิตภัณฑ์จากผึ้ง
ปรับก่อนป่วย : ฝึกลมหายใจ เพื่อกระตุ้นพลังงานในร่างกาย
รู้สู้โรค : วิธีดูแลจมูกสำหรับคนเป็นไซนัสอับเสบเมื่อเข้าสู่ฤดูหนาว
รู้สู้โรค : โภชนาน่ารู้ในโรคถุงลมโป่งพอง
ปรับก่อนป่วย : การบริหารเพื่อสร้างกล้ามเนื้อส่วนล่างในคนอายุ 45 ปีขึ้นไป
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิถีสุขภาพดีในวัยทำงาน
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรบ้านสวนกำนันบี
ปรับก่อนป่วย : โยคะปรับสมดุลฮอร์โมน
รู้สู้โรค : การฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
รู้สู้โรค : หูอื้อ เสียงในหู อาการแบบไหนที่ไม่ควรมองข้าม
Healthy Living วิถีสุขภาพดีเรื่องราวเกี่ยวกับ : ออกกำลังกายอย่างไรให้ตอบโจทย์
ออกกำลังกายเป็นยา : ท่าออกกำลังกายสำหรับคนหลังค่อม
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ปรับวิถีชีวิตสู่สุขภาพดีสไตล์ญี่ปุ่น
รู้สู้โรค : การตระหนักรู้ต่อการจัดการอาการกำเริบในผู้ป่วยโรคปอดอุดกลั้นเรื้อรัง
ออกกำลังเป็นยา : 3 ท่าออกกำลังกายบริหารแกนกลางลำตัว
รู้สู้โรค : เทคโนโลยีการรักษาโรคหู คอ จมูก ด้วยคลื่นวิทยุ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ปรับสมดุลความคิดและความรู้สึกจากฮอร์โมน
ปรับก่อนป่วย : ฝึกโยคะชนะความกลัวในจิตใจ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : การบำบัดภาวะหมดไฟด้วยศาสตร์จากประเทศญี่ปุ่น
ปรับก่อนป่วย : ฝึกลมหายใจแบบเย็น เพื่อความผ่อนคลาย
รู้สู้โรค : นิ่วทอนซิลคืออะไร อันตรายหรือไม่
รู้สู้โรค : รู้จักคลื่นอัลตราซาวนด์
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : Work Life Balance เพื่อความสมดุลชีวิต
ออกกำลังเป็นยา : คุณแม่กับการออกกำลังกาย
บำบัดง่าย ๆ ด้วยกายภาพ : การออกกำลังกายสำหรับผู้ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า
Healthy Living วิถีสุขภาพดีเรื่องราวเกี่ยวกับ : ความหวังใหม่สู่ชีวิต
รู้สู้โรค : เทคโนโลยีการผ่าตัดข้อเข่าเทียม และการฟื้นฟู
สสส.-มช. ยกระดับต้นแบบอาหารเกษตรอินทรีย์เพื่อสุขภาวะตลอดห่วงโซ่ : ปรับก่อนป่วย
กระชับต้นขาด้วยดัมบ์เบล : บำบัดง่าย ๆ ด้วยกายภาพ
คนสู้โรค
รู้สู้โรค : สูงวัยสุขภาพดี เดินดี ไม่ลืม ไม่ล้ม อารมณ์แจ่มใส
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : เครื่องดื่มสมุนไพร และผลิตภัณฑ์จากผึ้ง
ปรับก่อนป่วย : ฝึกลมหายใจ เพื่อกระตุ้นพลังงานในร่างกาย
รู้สู้โรค : วิธีดูแลจมูกสำหรับคนเป็นไซนัสอับเสบเมื่อเข้าสู่ฤดูหนาว
รู้สู้โรค : โภชนาน่ารู้ในโรคถุงลมโป่งพอง
ปรับก่อนป่วย : การบริหารเพื่อสร้างกล้ามเนื้อส่วนล่างในคนอายุ 45 ปีขึ้นไป
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิถีสุขภาพดีในวัยทำงาน
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิสาหกิจชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรบ้านสวนกำนันบี
ปรับก่อนป่วย : โยคะปรับสมดุลฮอร์โมน
รู้สู้โรค : การฟื้นฟูผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง
รู้สู้โรค : หูอื้อ เสียงในหู อาการแบบไหนที่ไม่ควรมองข้าม
Healthy Living วิถีสุขภาพดีเรื่องราวเกี่ยวกับ : ออกกำลังกายอย่างไรให้ตอบโจทย์
ออกกำลังกายเป็นยา : ท่าออกกำลังกายสำหรับคนหลังค่อม
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ปรับวิถีชีวิตสู่สุขภาพดีสไตล์ญี่ปุ่น
รู้สู้โรค : การตระหนักรู้ต่อการจัดการอาการกำเริบในผู้ป่วยโรคปอดอุดกลั้นเรื้อรัง
ออกกำลังเป็นยา : 3 ท่าออกกำลังกายบริหารแกนกลางลำตัว
รู้สู้โรค : เทคโนโลยีการรักษาโรคหู คอ จมูก ด้วยคลื่นวิทยุ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ปรับสมดุลความคิดและความรู้สึกจากฮอร์โมน
ปรับก่อนป่วย : ฝึกโยคะชนะความกลัวในจิตใจ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : การบำบัดภาวะหมดไฟด้วยศาสตร์จากประเทศญี่ปุ่น
ปรับก่อนป่วย : ฝึกลมหายใจแบบเย็น เพื่อความผ่อนคลาย
รู้สู้โรค : นิ่วทอนซิลคืออะไร อันตรายหรือไม่
รู้สู้โรค : รู้จักคลื่นอัลตราซาวนด์
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : Work Life Balance เพื่อความสมดุลชีวิต
ออกกำลังเป็นยา : คุณแม่กับการออกกำลังกาย
บำบัดง่าย ๆ ด้วยกายภาพ : การออกกำลังกายสำหรับผู้ผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า
Healthy Living วิถีสุขภาพดีเรื่องราวเกี่ยวกับ : ความหวังใหม่สู่ชีวิต
รู้สู้โรค : เทคโนโลยีการผ่าตัดข้อเข่าเทียม และการฟื้นฟู
สสส.-มช. ยกระดับต้นแบบอาหารเกษตรอินทรีย์เพื่อสุขภาวะตลอดห่วงโซ่ : ปรับก่อนป่วย
กระชับต้นขาด้วยดัมบ์เบล : บำบัดง่าย ๆ ด้วยกายภาพ