เปิดภาพ เหมืองแร่ต้นแม่น้ำสาย พื้นที่อิทธิพลกลุ่มว้า

นักวิชาการอธิบายขั้นตอนทำเหมืองแร่ เสี่ยงสารหนูไหลลงแม่น้ำ

ผศ.ดร.ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ อาจารย์ประจำภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ม.มหาสารคาม และนักเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมและสิทธิชุมชนกรณีเหมืองแร่ จ.เลย และ จ.พิจิตร เปิดเผยกับไทยพีบีเอสศูนย์ข่าวภาคเหนือกรณีภาพเหมืองแร่ บริเวณแม่น้ำสายในพื้นที่อิทธิพลกลุ่มว้า รัฐฉานประเทศเมียนมา

ระบุว่า ยังไม่ทราบว่าเหมืองแร่อะไร แต่อาคารที่เห็นน่าจะเป็นโรงแต่งแร่หรือสำนักงาน บ่อสี่เหลี่ยมคือบ่อกักเก็บกากแร่แต่น่าจะกักไม่อยู่ เพราะบ่อมีขนาดเล็ก หากเป็นเหมืองทองคำจะมีไซยาไนด์ ถ้าไหลลงลำน้ำหรือผุดไปตามใต้ดิน คนใต้บ่อก็เสี่ยงกับไซยาไนด์ แต่ไม่น่าถึง อ.แม่สาย จ.เชียงราย แต่ก็ต้องเฝ้าระวังเพราะบ่ออยู่ต้นน้ำ

ส่วนภาพกองที่เห็นสี่เหลี่ยมคือกองกากแร่

สำหรับสารหนู ปกติจะอยู่ใต้ดิน ไม่โดนอ็อกซิเจนก็ไม่เป็นอันตราย เมื่อมีการเปิดหน้าดิน สารหนูก็จะสัมผัสกับอากาศ เกิดการออกซิเดชัน และทำให้เกิดอันตราย

เมื่อฝนตกลงมา สารหนูจากการเปิดหน้าดินและกองกากแร่จะไหลลงแม่น้ำ และปนเปื้อนในน้ำตลอดลำน้ำสายได้ ขณะที่น้ำในบ่อกักเก็บกากแร่อาจล้นบ่อและไหลลงมา

จากภาพที่เห็นบริเวณทำเหมืองคือต้นน้ำ การป้องกันสารหนูและโลหะหนักไหลลงปนเปื้อนในลำน้ำตอนล่างลงมาได้ และการป้องกันผลกระทบแย่มากๆ

ด้าน นายภัทรพงษ์ ลีลาภัทร์ ส.ส.เชียงใหม่ ที่ติดตามผลกระทบการทำเหมืองแร่ และปัญหาสารพิษต้นน้ำกกและสายในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ระบุว่า จากการติดตามจากภาพถ่ายทางดาวเทียม จะมีการทำในพื้นที่ต้นแม่น้ำสาย ปี 2563 และก็ชัดเจนมากยิ่งขึ้นในปี 2565 แล้วก็มากในปี 2567

เห็นได้อย่างชัดเจนว่า ต้นแม่น้ำสายที่จะไปสู่อ.แม่สาย จ.เชียงราย ช่วงหน้าแล้งจะเจอมลพิษทางน้ำ เมื่อหน้าฝนจะเจอกับน้ำป่าไหลหลากพัดเอาดินโคลนจากการทำเหมืองทองคำ จากการทำเหมืองมีการเปิดหน้าดินและนำดินผ่านกระบวนการหาทองคำ ผ่านไซยาไนด์ ดินที่เหลือก็ไม่ผ่านกระบวนการจัดเก็บ ดินเหล่านั้นก็จะมากับน้ำมาที่ อ.แม่สาย อาจจะเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้โคลนพัดท่วมถล่มแม่สายซ้ำอีกครั้ง