เปิดภาพ เหมืองแร่ต้นแม่น้ำสาย พื้นที่อิทธิพลกลุ่มว้า

นักวิชาการอธิบายขั้นตอนทำเหมืองแร่ เสี่ยงสารหนูไหลลงแม่น้ำ

ผศ.ดร.ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ อาจารย์ประจำภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ม.มหาสารคาม และนักเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมและสิทธิชุมชนกรณีเหมืองแร่ จ.เลย และ จ.พิจิตร เปิดเผยกับไทยพีบีเอสศูนย์ข่าวภาคเหนือกรณีภาพเหมืองแร่ บริเวณแม่น้ำสายในพื้นที่อิทธิพลกลุ่มว้า รัฐฉานประเทศเมียนมา

ระบุว่า ยังไม่ทราบว่าเหมืองแร่อะไร แต่อาคารที่เห็นน่าจะเป็นโรงแต่งแร่หรือสำนักงาน บ่อสี่เหลี่ยมคือบ่อกักเก็บกากแร่แต่น่าจะกักไม่อยู่ เพราะบ่อมีขนาดเล็ก หากเป็นเหมืองทองคำจะมีไซยาไนด์ ถ้าไหลลงลำน้ำหรือผุดไปตามใต้ดิน คนใต้บ่อก็เสี่ยงกับไซยาไนด์ แต่ไม่น่าถึง อ.แม่สาย จ.เชียงราย แต่ก็ต้องเฝ้าระวังเพราะบ่ออยู่ต้นน้ำ

ผศ.ดร.ไชยณรงค์ เศรษฐเชื้อ อาจารย์ประจำภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ ม.มหาสารคาม

ส่วนภาพกองที่เห็นสี่เหลี่ยมคือกองกากแร่

สำหรับสารหนู ปกติจะอยู่ใต้ดิน ไม่โดนอ็อกซิเจนก็ไม่เป็นอันตราย เมื่อมีการเปิดหน้าดิน สารหนูก็จะสัมผัสกับอากาศ เกิดการออกซิเดชัน และทำให้เกิดอันตราย

เมื่อฝนตกลงมา สารหนูจากการเปิดหน้าดินและกองกากแร่จะไหลลงแม่น้ำ และปนเปื้อนในน้ำตลอดลำน้ำสายได้ ขณะที่น้ำในบ่อกักเก็บกากแร่อาจล้นบ่อและไหลลงมา

จากภาพที่เห็นบริเวณทำเหมืองคือต้นน้ำ การป้องกันสารหนูและโลหะหนักไหลลงปนเปื้อนในลำน้ำตอนล่างลงมาได้ และการป้องกันผลกระทบแย่มากๆ

ด้าน นายภัทรพงษ์ ลีลาภัทร์ ส.ส.เชียงใหม่ ที่ติดตามผลกระทบการทำเหมืองแร่ และปัญหาสารพิษต้นน้ำกกและสายในรัฐฉาน ประเทศเมียนมา ระบุว่า จากการติดตามจากภาพถ่ายทางดาวเทียม จะมีการทำในพื้นที่ต้นแม่น้ำสาย ปี 2563 และก็ชัดเจนมากยิ่งขึ้นในปี 2565 แล้วก็มากในปี 2567

เห็นได้อย่างชัดเจนว่า ต้นแม่น้ำสายที่จะไปสู่อ.แม่สาย จ.เชียงราย ช่วงหน้าแล้งจะเจอมลพิษทางน้ำ เมื่อหน้าฝนจะเจอกับน้ำป่าไหลหลากพัดเอาดินโคลนจากการทำเหมืองทองคำ จากการทำเหมืองมีการเปิดหน้าดินและนำดินผ่านกระบวนการหาทองคำ ผ่านไซยาไนด์ ดินที่เหลือก็ไม่ผ่านกระบวนการจัดเก็บ ดินเหล่านั้นก็จะมากับน้ำมาที่ อ.แม่สาย อาจจะเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้โคลนพัดท่วมถล่มแม่สายซ้ำอีกครั้ง