เมษายนของทุกปี นอกจากเป็นฤดูร้อนของเมืองไทย ยังเป็น “ฤดูกาลเกณฑ์ทหาร” ของพลเมืองชายสัญชาติไทยอีกด้วย แต่ไม่ใช่เพียงประเทศไทยที่มีการเกณฑ์ทหาร ในต่างประเทศก็มีการเกณฑ์ รวมถึงมีรูปแบบและเงื่อนไขที่แตกต่างกันไป
Thai PBS ชวนไปทำความรู้จักการเกณฑ์ทหาร พร้อมเรื่องราวน่ารู้ของการเกณฑ์ทหารจากทั่วโลก มาบอกกัน
การเกณฑ์ทหาร คือ การรับสมัครบุคคลโดยบังคับเพื่อเข้ารับราชการทหาร การเกณฑ์ทหารมีมาแต่โบราณ กระทั่งปัจจุบันได้กลายเป็นเรื่องพื้นฐานของกองทัพในหลายประเทศ แม้จะไม่ได้อยู่ในช่วงสงคราม แต่การรับสมัครเข้ารับราชการทหาร ยังคงมีความสำคัญ ทั้งนี้เพื่อเป็นการฝึกฝนผู้เข้ารับราชการทหาร ให้มีระเบียบ วินัย รวมทั้งยังเป็นการฝึกหัดวิชาชีพ เพิ่มพูนความรู้ในด้านต่าง ๆ อันเป็นประโยชน์ ทั้งต่อตนเอง และกองทัพ
ตามกฎหมาย พ.ร.บ. รับราชการทหาร พ.ศ. 2497 กำหนดให้ชายไทยต้องเข้ารับราชการทหารทุกคน โดยเมื่อมีอายุย่างเข้า 18 ปี (17 ปีบริบูรณ์) ให้ไปแสดงตนเพื่อลงบัญชีทหารกองเกิน ณ อำเภอท้องที่ที่เป็นภูมิลำเนาทหารของตนเอง
จากนั้นเมื่อมีอายุย่างเข้า 21 ปี (20 ปีบริบูรณ์) ต้องไปแสดงตัว เพื่อรับหมายเกณฑ์ที่อำเภอที่ที่เป็นภูมิลำเนาทหารของตน เมื่อรับหมายเกณฑ์แล้ว จะต้องไปรับการตรวจเลือก (เกณฑ์) ในวัน เวลา และสถานที่ที่กำหนดไว้ในหมายเกณฑ์
อัตราการรับราชการทหารกองประจำการของไทย กำหนดระยะเวลาจำนวน 2 ปี และมีข้อยกเว้นและผ่อนผันสำหรับ ผู้ที่เรียนวิชารักษาดินแดน (ร.ด.) หรือผู้ที่สำเร็จการศึกษาในระดับต่าง ๆ ซึ่งกำหนดไว้ในพระราชบัญญัติรับราชการทหารและกฎกระทรวง
ประเทศที่ไม่มีการเกณฑ์ทหาร ส่วนใหญ่ถูกยกเลิกไปจากเมื่อครั้งอดีต อาทิ ออสเตรเลีย ยกเลิกไปในปี 1972 เบลเยี่ยม ยุติการเกณฑ์ทหารไปในปี 1994 บัลแกเรียและโครเอเชีย ยกเลิกในปี 2008 ฝรั่งเศสและเยอรมนี ยกเลิกในปี 2001
นอกจากนี้ยังมีประเทศในโซนยุโรปอีกหลายประเทศที่ไม่มีการเกณ์ทหาร อาทิ สเปน, เนเธอร์แลนด์, มอลตา, โปแลนด์, โรมาเนีย, ฮังการี รวมไปถึงประเทศมหาอำนาจอย่าง สหรัฐอเมริกา, อินเดีย, จีน, ญี่ปุ่น และสหราชอาณาจักร ต่างก็ไม่มีการเกณฑ์ทหารเช่นกัน
ประเทศในทวีปแอฟริกา อาทิ แอฟริกาใต้, รวันดา, ตองกา ไม่มีการเกณฑ์ทหาร หรือในแถบเอเชีย อาทิ จอร์แดน, บังคลาเทศ, มัลดีฟส์, เลบานอน, ซาอุดิอาระเบีย, กาตาร์, ภูฏาน รวมถึงประเทศย่านอาเซียน ฟิลิปปินส์, มาเลเซีย, อินโดนีเซีย และบรูไน ต่างก็ไม่มีการเกณฑ์ทหารทั้งสิ้น
การเกณฑ์ทหาร อาจเป็นเพียงกรรมวิธีหนึ่งในการได้มาซึ่ง “กำลังพล” เพื่อเป็นส่วนหนึ่งของการป้องกันดินแดนหรือประเทศ เหนือสิ่งอื่นใด คือการสร้างชาติให้เป็นปึกแผ่น มีเสถียรภาพในทุกภาคส่วน ล้วนเป็นปัจจัยสำคัญที่จำเป็นไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน...
อ่านข่าวที่เกี่ยวข้อง
-เกณฑ์ทหาร 2567 เช็กวัน รายละเอียด ขั้นตอนการตรวจเลือกทหาร
-“ถูกจับกี่ครั้ง เสียเงินเท่าไร ก็ต้องมาไทยให้ได้” เมียนมาลักลอบเข้าเมือง ชะตากรรมที่เลือกไม่ได้
-"สุทิน" ตรวจเกณฑ์ทหารวันแรก ย้ำ "โปร่งใส" ขออย่าด้อยค่าการเป็นทหาร
-ยอดเกณฑ์ทหารปี 67 จำนวน 8.5 หมื่น เหลือจับใบแดงใบดำ 4 หมื่น
เจ้าหน้าที่เนื้อหาออนไลน์อาวุโส Thai PBS สนใจความเคลื่อนไหวของสังคม ผู้คน และเทรนด์ใหม่ ๆ ที่น่าสนใจ และรวมถึงเป็นสมาชิกทาสแมวมายาวนาน