แม่น้ำโขงนับเป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีพื้นที่รับน้ำในลุ่มน้ำ กว่า 795,000 ตารางกิโลเมตร หล่อเลี้ยงชีวิตของผู้คนหลากหลายเชื้อชาติในหลายประเทศตลอดลุ่มน้ำ แต่ตอนนี้แม่น้ำโขงและผู้คนต่างกำลังเผชิญความท้าทายจากความเปลี่ยนแปลงที่ส่งผลต่อระบบนิเวศลุ่มน้ำโขง คุณเล่าเราขยาย ชวนมาขยายเรื่องราว ความเปลี่ยนแปลง และภัยพิบัติข้ามพรมแดนบนสายน้ำนานาชาติ อย่าง “แม่น้ำโขง” ซึ่งส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตผู้คนริมสองฝั่งอย่างมมากตลอดกว่า 10 ปีที่ผ่านมา
เริ่มต้นความเคลื่อนไหวใกล้ตัวกับ C-site จากนักข่าวพลเมือง มีหลายหมุดรายงานจากเขตบางบอน กทม.ชวนติดตามเรื่องราวที่น้อง ๆ เยาวชนลูกหลานแรงงานเพื่อนบ้านที่เข้ามาทำงานในเมืองไทยที่ร่วมสื่อสารมากับ C-site ทั้งเรื่องการเรียนรู้และวิถีชีวิต และชวนไปดูผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงของแม่น้ำโขง อย่างเหตุการณ์แม่น้ำโขงแห้งที่สุดในรอบ 50 ปี ซึ่งบันทึกเหตุการณ์นี้ไว้เมื่อปี 2562 พร้อมสำรวจเรื่องราวมความเปลี่ยนแปลงและการปรับตัวของผู้คนริมฝั่งโขงที่ร่วมสื่อสารมากับ C-site และกิจกรรมเรียนรู้วิถีท้องถิ่นของเยาวชนในพื้นที่ อ.สังคม จ.หนองเคย และ อ.เชียงคาน จ.เลย ทั้งกิจกรรมเรียนรู้การผลิตสื่อเพื่อสารสารเรื่องราวท้องถิ่น และกิจกรรมปิดเทอมสร้างสรรค์ ที่ชวนเยาวชนมารู้จักคุณค่าของทรัพยากรในบ้านเกิด
ต่อมาพาไปสัมผัสวิถีชีวิตของพรานปลาในพื้นที่ตอนปลายแม่น้ำโขงของไทย จ.อุบลราชธานี ซึ่งแม้จะอยู่ห่างออกไปจากเขื่อนที่สร้างในตอนบนของแม่น้ำโขง แต่ความเปลี่ยนแปลงตลอดช่วงที่ผ่านมา ก็ทำให้วิถีคนหาปลาไม่เหมือนเดิม เพราะหาปลาในแม่น้ำโขงและลุ่มน้ำสาขายากมากขึ้น
จากนั้นชวนขยายมุมมอง ผลกระทบจากความเปลี่ยนแปลงจากสายน้ำโขงทั้งที่ผ่านมา และกำลังจะเกิดขึ้น และมากกว่าตั้งรับ ไทยทำอะไรได้บ้าง และควรต้องทำอย่างไร ชวนคุยกับ ดร.ชวลิต วิทยานนท์ นักวิชาการด้านความหลากหลายของปลาและสัตว์น้ำ
ติดตามได้ในรายการคุณเล่าเราขยาย ตอน เบิ่งแม่น้ำโขง ผลกระทบข้ามพรมแดน วันศุกร์ที่ 30 พฤษภาคม 2568 เวลา 17.30 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง: